kosa

wymowa:

IPA: [ˈkɔsa], AS: [kosa] ​^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) roln. narzędzie do ścinania zbóż, traw itp.: ostrze na długim kiju; zob. też kosa w Wikipedii

(1.2) gwara więzienna nóż

(1.3) pot. osoba wymagająca w stosunku do innych, często o nauczycielach

(1.4) przest. włosy, grzywa^[1]

(1.5) przest. dziś poet. warkocz^[1]

(1.6) geogr. długi i wąski półwysep powstały wskutek naniesienia piasku przez prądy przybrzeżne; zob. też kosa (geografia) w Wikipedii

(1.7) pot. uczn. ocena niedostateczna

rzeczownik, forma fleksyjna

(2.1) D. B. lp od: kos

odmiana:

(1.1-6)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	kosa	kosy
dopełniacz	kosy	kos
celownik	kosie	kosom
biernik	kosę	kosy
narzędnik	kosą	kosami
miejscownik	kosie	kosach
wołacz	koso	kosy

przykłady:

(1.1) Obecnie kosami tnie się już tylko trawy; zboża ścina kombajn.

(1.1) Pierwszy pod kosę poszedł jęczmień i rzepak.

(1.2) …następnie kupuje kosę w brzuch (spływa to po nim jak po kaczce), jednym typem rzuca o siatkę, drugiemu wbija pięść w trzewia, podnosi go do góry, rzuca… (z Internetu)

(1.3) Z naszej nauczycielki biologii to była niezła kosa.

(1.4) Hjena grzywę abo kosę ma na szyi.^[2] (sic!)

(1.7) Dostałam dwie kosy z matmy.

składnia:

kolokacje:

(1.1) klepać kosę

(1.4) kosa lwa

synonimy:

(1.1) gwara więzienna kosior; zobacz też: nóż

(1.6) mierzeja

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. kośnik mzw/mos, pokos mrz, kosina ż, kosiarz m, kosisko n, kośba ż, kosynier m, koszenie n, skoszenie n, kosiarka ż

czas. wykaszać, kosić ndk., skosić dk.

przym. kośny, kosiarski, kosynierski

związki frazeologiczne:

trafiła kosa na kamień • sprzedać kosę

etymologia:

(1.4,5) por. коса, por. каса

uwagi:

zob. też kosa (ujednoznacznienie) w Wikipedii

tłumaczenia:

(1.2) zobacz listę tłumaczeń w haśle: nóż

• angielski: (1.1) scythe
• baskijski: (1.1) sega, kodaina, dailu
• białoruski: (1.1) каса ż; (1.5) каса ż; (1.6) каса ż
• dolnołużycki: (1.1) kósa ż
• duński: (1.1) le w
• esperanto: (1.1) falĉilo
• francuski: (1.1) faux ż; (1.2) surin m, schlass m
• górnołużycki: (1.1) kosa ż
• hiszpański: (1.1) guadaña ż
• interlingua: (1.1) falce
• jidysz: (1.1) קאָסע ż (kose)
• kataloński: (1.1) dalla ż
• niemiecki: (1.1) Sense ż
• norweski (bokmål): (1.1) ljå m
• norweski (nynorsk): (1.1) ljå m
• nowogrecki: (1.1) κόσα ż
• rosyjski: (1.1) коса ż
• słowacki: (1.1) kosa ż
• szwedzki: (1.1) lie w
• ukraiński: (1.1) коса ż; (1.5) коса ż
• węgierski: (1.1) kasza
• wilamowski: (1.1) zaenc ż, zǡnc ż, zans ż, zȧnc ż
• włoski: (1.1) falce ż, falce fienaia ż, frullana ż

źródła:

zapisy w ortografiach alternatywnych:

wymowa:

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) włosy

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

prasł. *kosa

uwagi:

źródła:

zapisy w ortografiach alternatywnych:

wymowa:

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) włosy

(1.2) rzad. roln. kosa

odmiana:

(1.1) lp D. kose; lm M. kose

przykłady:

(1.1) On voli kad žena ima dugu kosu. → On lubi, jak kobieta ma długie włosy.

(1.2) Uzmi kosu i pokosi travu! → Weź kosę i skoś trawę!

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

namjerila se kosa na brus

etymologia:

prasł. *kosa

uwagi:

źródła:

wymowa:

​^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) kosa

odmiana:

(1.1)

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	kosa	kosy
dopełniacz	kosy	kos
celownik	kose	kosám
biernik	kosu	kosy
wołacz	koso	kosy
miejscownik	kose	kosách
narzędnik	kosou	kosami

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

czas. kosit

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

wymowa:

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) kosa

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

wymowa:

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) bot. skrzyp

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

wymowa:

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) kosa

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

wymowa:

​^?/i

znaczenia:

czasownik

(1.1) błądzić

(1.2) brakować

odmiana:

(1.1) jak czasowniki regularne zakończone samogłoską a; formy podstawowe

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

wymowa:

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj wspólny

(1.1) (w zwrotach) kurs, kierunek

odmiana:

(1.1) lp en kosa, kosan; lm kosor, kosorna

przykłady:

składnia:

kolokacje:

(1.1) ställa / styra kosan mot något → skierować się / udać się dokądś

synonimy:

(1.1) riktning, kurs, färd

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

nie mylić z: kossa → krasula

por. kos

źródła: