Nyiɛrëthändït

Nyiɛrëthändït ee gäm lɔn thändït tök piath tënë dɔ, acë dhukic kutuul në nyiɛr ku ŋuënëluëth [prejudice] tënɔŋ kɔc thiŋë thändïtden. Luoidë yen wɛt “nyiɛrëthändït” acïï däc löny në thiöŋ tök.

Tëkŋieckëŋ tɔ̈ nyiɛrëthandït dhukic nɔŋic në tëk an kɔc alëu bï dhuktekyic tënɔŋ akuut tɛkyiic wɛt ciɛŋ akutnhom ku lëuëkëŋken akinthin, aya në tëk an kek aalëu bïkë cään lɔn ye kek riɛlkör tëdɔ riɛldïtapɛi. Cïmënë akekölic de nyiɛrëthändït juɛrciɛŋkulöŋic anɔŋic Holokath, akuma Apartheid në Paguöt Apirika, luɛk ku tëkëthokthändït në Amatnhom Pawut, ku luɛk në Latin Amerika. Nyiɛrëthändït acë aya ŋöth ë guiërëcieeŋ de pamaac aruɔ̈ɔ̈mpiny ku bɛimac juɛ̈c.

Ŋöt dɛ̈t ë “thändït” ku “thäi” aaye tïŋ lɔn loikëkerot në ŋiecëkëŋ ë ciɛŋakut yëmɛnic, wëlkë rou aanɔŋ akeköl lëëkɔu dë thöŋ në luɔiden cëkokic ku wëlcïgɔt de ŋiecëkëŋ ë ciɛŋakutic. “Thäi” eeye gɛk looi në wɛ̈tic thiök tënɔŋ wɛ̈tic muokkäthɛɛric cɔl “thändït”: tëkyic de akuut ë raan tɛuë në kädepiath thöŋë keye kethieyic tëdɔ kewenthiin tënɔŋ akut (cïminë röm wundït tëdɔ röm kadeciɛŋ). Nëyekenë, nyiɛrëthändït ku tiɛ̈l thändïtic aaye gɛkë looië bë tiɛl cianic yënë thäi-yic tëdɔ ciɛŋic, të käkëcïïthöŋ acï cianic ke thändïtic tekdɔ cie.

Tëcït tënë nyuucëjam de Amatnhom Pawuut në tiɛl thändïtic, gäm lɔn thändït tök piath tënë dɔ ee lueth në piöcŋickëŋic, kegök piathpuou, acïï puoth në akutnhom ku arɛcapɛɛi. Yen acë aya luel lɔn cïï tɔ̈ cökpiny tënɔŋ tiɛl thändïtic ɣanëbɛ̈n, në këcïgör tëdɔ në këleluöi.

Tëkŋieckëŋ nyiɛrëthändït ee rotjɔɔk në thoŋ kajuɛ̈c ë piirakutnhom.  Nyiɛrëthändït alëu bë tɔ̈ në luoi akutnhom, këcïluöi, tëdɔ guër de wëlëmiir (cït apartheid) wën luɛl de ŋuënëluëth köny tëdɔ abak në luoi tiltil tëdɔ löŋ. Loiluoi thiäk ke akutnhom aanoŋic: naŋnhombaai, tëkëthokthändït, manëkɔckɔ̈k, tiɛ̈lwei, ku käthiöŋ akutnhom.