Moduł:Kalendarium/01-31

return {
{
	rok = 314,
	tekst = "papieżem został '''[[Sylwester I|Sylwester]]'''; za jego [[pontyfikat]]u (który obrósł wieloma legendami) powstały w [[Rzym]]ie słynne świątynie: [[Bazylika św. Jana na Lateranie|bazylika św. Jana]] i [[Bazylika Świętego Krzyża z Jerozolimy|bazylika Świętego Krzyża w Jerozolimie]] na [[Lateran]]ie oraz [[Bazylika św. Piotra na Watykanie|bazylika św. Piotra]] na [[Wzgórze Watykańskie|Watykanie]]",
},
{
	rok = 1543,
	tekst = "urodził się '''[[Ieyasu Tokugawa]]''' ((na ilustracji||Ieyasu Tokugawa|Tokugawa Ieyasu2.JPG)), założyciel dynastii [[Siogun|szogunów]] [[Ród Tokugawa|Tokugawa]], [[Siogun|shōgun]] od [[1603]], jego dojście do władzy zapoczątkowało [[Edo (okres)|epokę Edo]] w historii [[Japonia|Japonii]]",
},
{
	rok = 1606,
	tekst = "egzekucja przez [[Powieszenie, wypatroszenie i poćwiartowanie|powieszenie i poćwiartowanie]] ((70|na ilustracji||Egzekucja Guya fawkesa|The execution of Guy Fawkes' (Guy Fawkes) by Claes (Nicolaes) Jansz Visscher.jpg)) głównego organizatora '''[[Guy Fawkes|Guya Fawkesa]]''' i trzech innych uczestników [[spisek prochowy|spisku prochowego]], pozostałych czterech skazanych stracono poprzedniego dnia",
},
{
	rok = 1676,
	tekst = "przed koronacją [[Jan III Sobieski|Jana Sobieskiego]] pochowano na [[Wawel]]u jego dwóch poprzedników: '''[[Jan II Kazimierz Waza|Jana Kazimierza]]''' i '''[[Michał Korybut Wiśniowiecki|Michała]]'''",
},
{
	rok = 1788,
	tekst = "zmarł '''[[Karol Edward Stuart]]''' zwany ''Bonnie Prince Charlie'', pretendent do tronu Szkocji ((na portrecie w szkockim stroju narodowym||Bonnie Prince Charlie|William Mosman - Prince Charles Edward Stuart, 1720 - 1788. Eldest son of Prince James Francis Edward Stuart - Google Art Project.jpg)), wnuk wygnanego króla Anglii i Szkocji [[Jakub II Stuart|Jakuba]], prawnuk króla Polski [[Jan III Sobieski|Jana Sobieskiego]]",
},
{
	rok = 1797,
	tekst = "urodził się '''[[Franz Schubert]]''', austriacki kompozytor, prekursor [[romantyzm]]u w muzyce",
},
{
	rok = 1801,
	tekst = "urodził się polski duchowny katolicki, działacz niepodległościowy i społeczny '''[[Piotr Ściegienny]]''' ((ilustracja||ksiądz Ściegienny|Piotr Ściegienny.jpg)), przywódca niedoszłego powstania chłopskiego z 1844 roku",
},
{
	rok = 1862,
	tekst = "amerykański astronom [[Alvan Graham Clark]] odkrył [[biały karzeł|białego karła]], towarzysza '''[[Syriusz]]a'''",
},
{
	--rok = 1835,
	tekst = "urodził się belgijski prawnik, polityk i dyplomata '''[[Gustave Rolin-Jaequemyns]]''', założyciel (nagrodzonego [[Laureaci Pokojowej Nagrody Nobla|Pokojową Nagrodą Nobla]]) [[Instytut Prawa Międzynarodowego|Instytutu Prawa Międzynarodowego]]",
},
{
	rok = 1863,
	tekst = "ukazała się w druku [[powieść przygodowa]] '''''[[Pięć tygodni w balonie|Pięć tygodni w balonie]]''''' autorstwa [[Jules Verne|Jules’a Verne’a]]((ilustracja z książki||Balon z książki Verne’a|Cinq Semaines en ballon 002.png))",
},
{
	rok = 1865,
	tekst = "[[Izba Reprezentantów Stanów Zjednoczonych]] przyjęła '''[[13. poprawka do Konstytucji Stanów Zjednoczonych|13. poprawkę do konstytucji]]''' znoszącą [[niewolnictwo]] (weszła w życie po jej ratyfikacji przez trzy czwarte stanów, 6 grudnia 1865)",
	oddzielny=true,
},
{
	rok = 1865,
	tekst = "urodził się francuski kolarz szosowy '''[[Henri Desgrange]]''', pomysłodawca i organizator [[Tour de France]]",
},
{
	rok = 1881,
	tekst = "urodził się amerykański chemik i fizyk '''[[Irving Langmuir]]''', pionier badań nad [[wyładowanie elektrostatyczne|wyładowaniami elektrostatycznymi]] w gazach, laureat [[Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie chemii|Nagrody Nobla w dziedzinie chemii]] za badania nad zjawiskami powierzchniowymi",
},
{
	rok = 1884,
	tekst = "urodził się niemiecki polityk '''[[Theodor Heuss]]''', pierwszy [[Lista prezydentów Niemiec|prezydent]] [[Niemcy|Republiki Federalnej Niemiec]]",
},
{
	rok = 1892,
	tekst = "w [[Holmenkollen]] rozegrano pierwszy w historii konkurs '''[[skoki narciarskie|skoków narciarskich]]'''",
},
{
	rok = 1907,
	tekst = "do służby w [[Kaiserliche und Königliche Kriegsmarine|Austro-Węgierskiej Marynarce Wojennej]] wszedł przeddrednot '''[[SMS Erzherzog Friedrich]]'''",
},
{
	rok = 1909,
	tekst = "[[Mikołaj II Romanow]] wydał rozkaz w sprawie likwidacji '''[[Twierdza Warszawa|Twierdzy Warszawa]]'''",
},
{
	rok = 1910,
	tekst = "urodził się '''[[Giorgio Perlasca]]''', Włoch, weteran hiszpańskiej wojny domowej, który – udając dyplomatę hiszpańskiego w Budapeszcie – uratował życie pięciu tysięcy węgierskich Żydów",
	priorytet = true,
},
{
	rok = 1915,
	tekst = "[[I wojna światowa]]: Doszło do '''[[bitwa pod Bolimowem|bitwy pod Bolimowem]]''', podczas której Niemcy po raz pierwszy na szerszą skalę użyli [[Broń chemiczna I wojny światowej|broni chemicznej]]",
	priorytet = true,
},
{
	rok = 1917,
	tekst = "[[I wojna światowa]]: Niemcy ogłosili rozpoczęcie '''[[Wojna podwodna w latach 1914–1918|nieograniczonej wojny podwodnej]]''' przez [[Niemieckie okręty podwodne|U-Booty]]",
	priorytet = true,
},
{
	rok = 1923,
	tekst = "wykonano karę śmierci na [[Eligiusz Niewiadomski|Eligiuszu Niewiadomskim]], '''[[Zamach na Gabriela Narutowicza|zabójcy prezydenta Narutowicza]]'''",
},
{
	rok = 1923,
	tekst = "urodził się '''[[Norman Mailer]]''', amerykański pisarz, żołnierz [[II wojna światowa|II wojny światowej]], który zdobył sławę dzięki wydanej w wieku 25 lat książce ''[[Nadzy i martwi (powieść)|Nadzy i martwi]]''",
},
{
	rok = 1924,
	tekst = "urodził się gruziński reżyser i scenarzysta '''[[Tengiz Abuladze]]'''; jego najsłynniejszym dziełem jest ''[[Pokuta (film 1983)|Pokuta]]'' – studium stalinowskiej tyranii",
},
{
	rok = 1925,
	tekst = "w [[Kurier Warszawski (dziennik)|Kurierze Warszawskim]] po raz pierwszy w Polsce ukazała się '''[[Krzyżówka (zagadka)|Krzyżówka]]'''",
},
{
	rok = 1929,
	tekst = "zmarł ksiądz '''[[Jan Karafiát]]''' ((na fotografii||Jan Karafiat|Karafiat jan1.jpg)), kapłan [[Ewangelicki Kościół Czeskobraterski|Ewangelickiego Kościoła Czeskobraterskiego]] i pisarz, autor ponad osiemdziesięciokrotnie wznawianej i wystawianej w teatrach baśni ''Broučci'' (''Świetliki'')",
},
{
	rok = 1933,
	tekst = "zmarł angielski pisarz '''[[John Galsworthy]]''', laureat [[Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie literatury|Nagrody Nobla w dziedzinie literatury]], autor [[powieść rzeka|powieści rzeki]] '''''[[Saga rodu Forsyte’ów (cykl powieści)|Saga rodu Forsyte’ów]]'''''",
},
{
	rok = 1935,
	tekst = "urodził się japoński prozaik i eseista '''[[Kenzaburō Ōe]]''' ((na fotografii||Kenzaburō Ōe|Paris - Salon du livre 2012 - Kenzaburō Ōe - 003.jpg)), laureat [[Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie literatury|Nagrody Nobla]], aktywista [[Ruch antynuklearny|ruchu antynuklearnego]]",
},
{
	rok = 1938,
	tekst = "zmarł '''[[Jan Henryk XV Hochberg książę von Pless|Jan Henryk XV]]''', ostatni [[książę]] na [[Pszczyna|Pszczynie]] (''Fürst von Pless'')",
},
{
	rok = 1938,
	tekst = "urodziła się '''[[Beatrycze (królowa Holandii)|Beatrycze]]''', [[Władcy Niderlandów|królowa Holandii]] w latach 1980–2013",
},
{
	rok = 1942,
	tekst = "[[wojna na Pacyfiku]]: zwycięstwem Japończyków zakończyła się '''[[bitwa o Malaje]]'''",
	oddzielny = true,
},
{
	rok = 1942,
	tekst = "[[Endlösung der Judenfrage|Endlösung]]: Estonia stała się pierwszym państwem w Europie, w którym dokonano '''[[Zagłada Żydów w Estonii|zgładzenia]]''' wszystkich Żydów",
},
{
	rok = 1943,
	tekst = "po '''[[bitwa stalingradzka|klęsce pod Stalingradem]]''' [[marszałek polny|feldmarszałek]] [[Friedrich Paulus]] wbrew rozkazowi [[Adolf Hitler|Hitlera]] poddał się [[Armia Czerwona|Armii Czerwonej]]",
},
{
	rok = 1944,
	tekst = "zmarła polska nauczycielka, lewicowa działaczka społeczna i pisarka '''[[Stefania Sempołowska]]'''",
},
{
	rok = 1944,
	tekst = "zmarł francuski powieściopisarz i autor sztuk teatralnych '''[[Jean Giraudoux]]'''",
},
{
	rok = 1944,
	tekst = "[[wojna na Pacyfiku]]: rozpoczęły się '''[[walki o Wyspy Marshalla]]'''",
	oddzielny = true,
},
{
	rok = 1945,
	tekst = "szeregowiec '''[[Eddie Slovik]]''' został rozstrzelany za dezercję, jako jedyny żołnierz [[United States Army|US Army]] od zakończenia [[Wojna secesyjna|wojny secesyjnej]]",
},
{
	rok = 1946,
	tekst = "Oddział partyzantów [[Narodowe Zjednoczenie Wojskowe|NZW]] dowodzony przez [[Romuald Rajs|Romualda „Burego” Rajsa]], dokonał '''[[Mord w Puchałach Starych|zamordowania 30 mieszkańców we wsi Puchały Stare]]''' ((na fotografii mogiła ofiar||Mogiła osób zamordowanych w Puchałach Starych|Podlaskie - Bielsk Podlaski - Bielsk Podlaski - Wojska Polskiego - Cmentarz Wojenny 08.JPG))",
	priorytet = true,
},
{
	rok = 1947,
	tekst = "przed Sądem Okręgowym w [[Gdańsk]]u zakończył się drugi '''[[Procesy załogi Stutthofu|proces załogi Stutthofu]]''' ((na fotografii ława oskarżonych||ława oskarżonych załogi Stutthofu|Stutthof trial (l-r) - Rach Peters Paulitz Foth Meyer.jpg))",
},
{
	rok = 1952,
	tekst = "prezentacja nowej '''[[Ford 1952|gamy modeli]]''' samochodów marki Ford",
},
{
	rok = 1956,
	tekst = "urodził się brytyjski muzyk '''[[John Lydon]]''', wokalista i multiinstrumentalista, lider zespołu muzycznego [[Sex Pistols]]  (pod pseudonimem Johny Rotten)",
},
{
	rok = 1958,
	tekst = "na orbitę wszedł '''''[[Explorer 1]]''''', pierwszy amerykański [[sztuczny satelita]]",
},
{
	rok = 1961,
	tekst = "[[Program Mercury]]: szympans '''[[Ham (szympans)|Ham]]''' ((90|fotografia||załoga misji kosmicznej ''Mercury-Redstone 2''|Chimpanzee Ham in Biopack Couch - cropped.jpg)) odbył [[lot suborbitalny]] w ramach misji ''[[Mercury-Redstone 2]]''",
},
{
	rok = 1971,
	tekst = "rozpoczęła się amerykańska misja '''[[Apollo 14]]''', trzecia załogowa wyprawa na [[Księżyc]]",
},
{
	rok = 1976,
	tekst = "powstało polskie przedsiębiorstwo armatorskie '''[[Polska Żegluga Bałtycka]]'''",
},
{
	rok = 1977,
	tekst = "otwarcie '''[[Centre Georges Pompidou|Centrum Pompidou]]''' w [[Paryż]]u",
},
{
	rok = 1980,
	tekst = "Sejm przyjął ustawę o '''[[Ustawa o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych|godle, barwach i hymnie]]''' oraz ustawę o '''[[Naczelny Sąd Administracyjny|Naczelnym Sądzie Administracyjnym]]''', przewidującą możliwość zaskarżenia decyzji administracji państwowej",
},
{
	rok = 1981,
	tekst = "urodził się amerykański piosenkarz i aktor '''[[Justin Timberlake]]''' ((na fotografii||Justin Timberlake|Justin Timberlake 2011 AA - Cropped.jpg))",
},
{
	rok = 1985,
	tekst = "zmarł polski prozaik i publicysta '''[[Józef Mackiewicz]]''' ((na fotografii||Józef Mackiewicz|Józef Mackiewicz.png))",
},
{
--	rok = 2005,
	tekst = "przed sądem w Santa Maria w Kalifornii rozpoczął się proces '''[[Michael Jackson|Michaela Jacksona]]''', oskarżonego o molestowanie seksualne 13-letniego chłopca",
},
{
	rok = 2015,
	tekst = "zmarł niemiecki polityk '''[[Richard von Weizsäcker]]''', [[Burmistrzowie Berlina|burmistrz Berlina Zachodniego]], [[Lista prezydentów Niemiec|prezydent Republiki Federalnej Niemiec]]",
},
{
	rok = 2020,
	tekst = "[[Wielka Brytania]] '''[[Brexit|wystąpiła]]''' z [[Unia Europejska|Unii Europejskiej]]",
},
}