îro
Bilêvkirin
[biguhêre]Hoker
[biguhêre]îro
- Vê rojê, roja piştî duhî û berî sibê.
- Îro duşem e.
- Niha, vê serdemê, vî zemanî.
- Îro dinya bi zanînê ye. Îro Kurdistan ber bi serbixwebûnê ve diçe.
Ji wêjeya klasîk
[biguhêre]- Mey hate şehkasa sirê
Minnet ko îro dêmdurê
Dîsa şeraba nab-i da — (Melayê Cizîrî, Dîwana Melayê Cizirî, ~1640)
Herwiha
[biguhêre]Jê
[biguhêre]Etîmolojî
[biguhêre]Bi zaravayên din
[biguhêre]Werger
[biguhêre]- Abxazî: иахьа (iāx̍ā)
- Adîgeyî: непэ (nepă), мы (mə)
- Afrîkansî: vandag → af
- Albanî: sot → sq
- Alviri-Vidari:
- Elwîrî-wîderî: آرو (āru)
- Almanî: heute → de
- Altayiya başûrî: бӱгӱн (bügün)
- Amharî: ዛሬ (zare)
- Aragonî: hue → an
- Argobbayî: ሁማ (humā)
- Aromanî: adzã → roa-rup, asãndzã
- Arrernteyiya rojavayî: lyete
- Asamî: আজি (azi)
- Astûrî: güei → ast
- Atayalî: soni', kira'
- Avarî: жакъа (žaq̇̄a)
- Aynuyî: タント (tanto)
- Azerî: bugün → az
- Baskî: gaur → eu, egun → eu
- Başkîrî: бөгөн (bögön)
- Belarusî: сёння (sjónnja), сяго́ння (sjahónnja)
- Bengalî: আজ → bn (aj)
- Bîkoliya naverast: ngunyan
- Bojpûrî: आजु (aaj)
- Bretonî: hiziv → br
- Bulgarî: днес → bg (dnes), дне́ска → bg (dnéska)
- Burmayî: ယနေ့ → my (ya.ne.), ယခုနေ့ → my (ya.hku.ne.), ဒီနေ့ (dine.)
- Buryatî: мүнөө (münöö)
- Cingphoyî: daini
- Conxayî: ད་རིས (da ris)
- Crowî: baapéesh
- Çeçenî: тахана (taχana)
- Çekî: dnes → cs
- Çerokî: ᎪᎯᎢᎦ (gohiiga)
- Çîçewayî: lero
- Çînî:
- Kantonî: 今日 (gam1 jat6)
- Dunganî: җинтян (žinti͡an), җир (žir), җиргә (žirgə), җер (ži͡ər), җергә (ži͡ərgə)
- Hakkayî: 今晡日 (kîm-pû-ngit)
- Mandarînî: 今天 → zh (jīntiān), 今日 → zh (jīnrì), 今兒 → zh (jīnr), 今兒個 → zh (jīnrgè)
- Min dongî: 今旦 (gĭng-dáng), 今旦日 (gĭng-dáng-nĭk)
- Minnanî: 今仔日 → zh-min-nan (kin-á-ji̍t/kin-á-li̍t)
- Wuyî: 今朝
- Çoktawî: himak nitak
- Çukçî: игыр (igyr)
- Dakotayî: aƞpetu de
- Dalmatî: vai, vuai
- Danmarkî: i dag → da, idag
- Dhuwalî: gaathura
- Divehî: މިއަދު (miadu)
- Dolganî: бүгүн (bügün)
- Dusuniya navendî: baino
- Elfdalî: i dag
- Emilî: incû
- Endonezyayî: hari ini → id
- Erebî: الْيَوْمَ (al-yawma)
- Ermenî: այսօր → hy (aysōr)
- Erzayî: течи (teči)
- Esperantoyî: hodiaŭ → eo, morgaŭe
- Estonî: täna → et
- Etiyopiya klasîk: ዮም (yom)
- Evenkî: эсӣ-тырга (əsī-tirga)
- Faliskanî: foied
- Farisî: امروز → fa (emruz)
- Ferî: í dag
- Fîjî: nikua → fj
- Fînî: tänään → fi
- Frankoprovansî: houê
- Fransî: aujourd'hui → fr
- Friyolî: vuê
- Frîsiya bakur: diling, deling
- Frîsiya saterlandî: däälich
- Frîsî: hjoed → fy
- Gaelîka skotî: an-diugh
- Galîsî: hoxe → gl
- Galoyî: anoet
- Gamîlaraayî: yilaathu
- Gujaratî: આજે (āje)
- Gurcî: დღეს (dɣes)
- Guwaranî: ange → gn, ko árape
- Haîtî: jodi a
- Hawayî: kēia lā
- Hawsayî: yau → ha
- Higaononî: iman
- Hindî: आज → hi (āj), यौम (yaum), अद्य → hi (adya)
- Hmongî: hnub no
- Holendî: vandaag → nl
- Hopîyî: taava, pu'
- Hunsrikî: heit
- Îbranî: הַיּוֹם (hayóm), כיום (kayóm)
- Îdoyî: hodie → io, cadie → io
- Îgboyî: taa
- Îngilîziya kevn: tōdæġ
- Îngilîzî: today → en
- Îngriyî: tänäpään
- Îngûşî: тахан (taχan)
- Înterlîngua: hodie → ia
- Înuîtî: ᐅᓪᓗᒥ (ullumi)
- Înupîakî: uvlupak, uvluvak
- Îrlendî: inniu → ga
- Îrlendiya kevn: indiu
- Îtalî: oggi → it
- Îzlendî: í dag → is
- Jambî malayî: hari iko
- Japonî: 今日 → ja (きょう, kyō), 本日 → ja (ほんじつ, honjitsu)
- Javayî: ꦢꦶꦤꦲꦶꦏꦶ (dina iki), ꦢꦶꦤ꧀ꦠꦼꦤ꧀ꦥꦸꦤꦶꦏ (dinten punika)
- Javayî: ꦢꦶꦤꦏꦶꦪꦶ (dina kiyi), ꦢꦶꦤ꧀ꦠꦼꦤ꧀ꦩꦼꦤꦶꦏ (dinten menika)
- Javayî: ꦢꦶꦤꦏꦪꦺ (dina kiyè), ꦢꦶꦤꦏꦶꦲꦼꦤ꧀ (dina kien)
- Jejuyî: 오널
- K'içe': kamik
- Kalalîsûtî: ullumi
- Kalmîkî: эндр (endr)
- Kannadayî: ಇಂದು → kn (indu)
- Kapampanganî: ngeni
- Karelî: tänäpäi
- Kaşûbî: dzysô
- Katalanî: avui → ca
- Kayingangî: ũri
- Keçwayî: kunan pacha
- Keşmîrî: اَز → ks (az)
- Kirgizî: бүгүн → ky (bügün)
- Ladin:
- Kîkongoyî: bubu
- Kîkûyûyî: ũmũthĩ
- Kîngalî: අද → si (ada)
- Komî-zîriyî: талун (talun)
- Konkanî: aiz
- Koreyî: 오늘 → ko (oneul), 금일(今日) (geumil)
- Kornî: hedhyw
- Korsîkayî: oghje → co
- Krî: ᐊᓄᐦᐨ (anohc)
- Lakotayî: anpetu ki le
- Latînî: hodie → la
- Latviyayî: šodien
- Lawsî: ມື້ນີ້ → lo (mư̄ nī)
- Lazî: ანდღა (andɣa)
- Lingalayî: lelo
- Lîgûrî: ancheu
- Lîmbûrgî: huui, vandaag → li
- Lîtwanî: šiandien → lt
- Lîvonî: tämpõ
- Lombardî: incö, incœu
- Lugandayî: leero
- Luhyayî: luno
- Luksembûrgî: haut → lb
- Luoyî: kawuono
- Mòçenoyî: hait
- Makedonî: денес (denes)
- Malagasî: anio → mg, androany → mg
- Malayalamî: ഇന്ന് → ml (innŭ), പുകയില → ml (pukayila)
- Malayiya pattani: aghi nih, aghi ning
- Malezî: hari ini → ms
- Maltayî: illum
- Mançûyî: ᡝᠨᡝᠩᡤᡳ (enenggi)
- Manipurî: ꯉꯁꯤ (ngasi)
- Manksî: jiu
- Mansî: тыхо̄тал (tyhōtal)
- Maorî: tēnei rā
- Maratî: आज (āja)
- Mecarî: ma → hu
- Misrî:
(mjn) - Mînangkabawî: hari iko
- Mîrandî: hoije
- Mohawkî: ón:wa’k
- Mokşayî: тячи (tjači)
- Mongolî:
- Nahwatlî: axkan, axan → nah
- Napolîtanî: ogge, oie
- Navajoyî: díí jį́
- Nedersaksî:
- Nepalî: आज → ne (āja)
- Normandî: aniet, annyi, ogniet
- Norwecî: idag → no
- Nupeyî: yínna
- Ohloniya bakur: ne ṭuuxi
- Ohloniya başûr: naha
- Ojibweyî: noongom
- Oksîtanî: uèi → oc
- Oriyayî: ଆଜି (aji)
- Oromoyî: har’a
- Osetî: абон (abon)
- Osmanî: الیوم (elyevm), بوگون (bugün)
- Oygurî: بۈگۈن → ug (bügün)
- Ozbekî: bugun → uz
- Papyamentoyî: awé
- Peştûyî: نن ورځ (nan wraź)
- Piedmontîsî: ancheuj
- Pîpîlî: ashan
- Pîttcantcatcarayî: walykunya
- Polonî: dzisiaj → pl, dziś → pl
- Portugalî: hoje → pt
- Prusiya kevn: šandēinan
- Puncabî: ਅੱਜ → pa (ajja)
- Q'eqçiyî: anaqwan, hoon
- Qazaxî: бүгін (bügın)
- Qiptî: ⲡⲟⲟⲩ (poou)
- Rapanuyî: ’arīnā
- Rohingyayî: aijja
- Romagnolî: incù
- Romancî: oz
- Romanî: avdies
- Romanyayî: astăzi → ro, azi → ro
- Rusî: сего́дня → ru (sevódnja)
- Rusînî: днесь (dnesʹ), ны́нї (nŷ́nji)
- Samiya bakurî: odne
- Samoayî: aso nei
- Sanskrîtî: अद्य → sa (adya)
- Sebwanoyî: karon
- Sicîlî: ùoggi, oggi → scn, oji → scn
- Sindhî: اَڄُ → sd (aju)
- Sirboxirwatî:
- Siryaniya klasîk: ܐܕܝܘܡ (ɛdjawm)
- Sîlhetî: ꠀꠁꠎ (aiz)
- Skotî: the day
- Slaviya kevn:
- Kirîlî: дьньсь (dĭnĭsĭ)
- Slaviya rojavayî ya kevn: сего дьне (sego dĭne), дьньсь (dĭnĭsĭ)
- Slovakî: dnes → sk
- Slovenî: dánes → sl
- Somalî: maanta → so
- Sorbî:
- Sotoyiya başûr: kajeno → st
- Spanî: hoy → es
- Sundanî: ᮕᮧᮆ ᮃᮚᮩᮔ (poé ayeuna), ᮕᮧᮆ ᮄᮉ (poé ieu), ᮓᮤᮔ᮪ᮒᮨᮔ᮪ ᮃᮚᮩᮔ (dinten ayeuna), ᮓᮤᮔ᮪ᮒᮨᮔ᮪ ᮄᮉ (dinten ieu)
- Svanî: ლა̈დი (lädi)
- Swahîlî: leo → sw
- Swêdî: idag → sv, i dag → sv
- Şonayî: nhasi
- Tabasaranî: гъи (ġi)
- Tacikî: имрӯз → tg (imrüz)
- Talysh:
- Tagalogî: ngayon → tl
- Tamîlî: இன்று → ta (iṉṟu)
- Tarantinoyî: ôsce
- Tayî: วันนี้
- Telûgûyî: నేడు → te (nēḍu)
- Temazîxtiya atlasa navendî: ⴰⵙⵙⴰ (assa)
- Teteriya krîmî: bugün
- Teterî: бүген (bügen)
- Tigrînî: ሎሚ → ti (lomi)
- Tirkî: bugün → tr
- Tirkmenî: bugün, şu gün
- Tîbetî: ད་རིང (da ring)
- Tongî: ‘aho ni
- Toxarî B: ñerwe
- Tupînambayî: oîeí, kori
- Tuvanî: бөгүн (bögün)
- Udmurtî: туннэ (tunne)
- Urdûyî: آج → ur (āj)
- Ûkraynî: сього́дні → uk (sʹohódni), ни́ні (nýni)
- Venîsî: ancùo
- Viyetnamî: hôm nay → vi (𣋚𠉞), bữa nay (𣇜𠉞)
- Volapûkî: adelo → vo
- Walonî: ouy → wa, enute → wa, ådjourdu → wa
- Warlpirî: jalangu
- Weylsî: heddiw
- Wiradhurî: dhalang, ngidyigalila
- Wolofî: tey → wo
- Xakasî: пӱӱн (püün)
- Ximêrî: ថ្ងៃនេះ (thngaynih)
- Xosayî: namhlanje
- Yagnobî: инур
- Yakutî: бүгүн (bügün)
- Yidîşî: הײַנט (haynt)
- Yiyiya siçuwayî: ꀃꑍ (ip nyip)
- Yorubayî: lónìí, lénìí
- Yupîkiya navendî: unuamek
- Yûnanî: σήμερα → el (símera)
- Zhuangî: ngoenzneix
- Zuluyî: namhlanje
Navdêr
[biguhêre]| Zayenda mê ya binavkirî | ||
|---|---|---|
| Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
| Navkî | îro | îro |
| Îzafe | îroya | îroyên |
| Çemandî | îroyê | îroyan |
| Nîşandera çemandî | wê îroyê | wan îroyan |
| Bangkirin | îroyê | îroyino |
| Zayenda mê ya nebinavkirî | ||
| Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
| Navkî | îroyek | îroyin |
| Îzafe | îroyeke | îroyine |
| Çemandî | îroyekê | îroyinan |
îro mê