sibat
Xuyakirin
Bilêvkirin
[biguhêre]Navdêr
[biguhêre]Zayenda mê ya binavkirî | ||
---|---|---|
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | sibat | sibat |
Îzafe | sibata | sibatên |
Çemandî | sibatê | sibatan |
Nîşandera çemandî | wê sibatê | wan sibatan |
Bangkirin | sibatê | sibatino |
Zayenda mê ya nebinavkirî | ||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | sibatek | sibatin |
Îzafe | sibateke | sibatine |
Çemandî | sibatekê | sibatinan |
sibat mê
- Meha duyem ji salnameya zayînî ye ku kurttirîn meha salê ye û ji 28 yan - her çar salan carekê - 29 rojan pêk tê; meha dawîn ya zivistanê.
- Sibata tiroviro
Adara bîst û du ro
Nîsan a me ye
Gulan textirme ye — (metelokek kurdî ye)
- Sibata tiroviro
Bi alfabeyên din
[biguhêre]Herwiha
[biguhêre]Bide ber
[biguhêre]Folklor
[biguhêre]- Sibata qûn şilo(yanê berf şilok tê)
- Berfa sibatê ne gihat qenyatê
Jê
[biguhêre]Etîmolojî
[biguhêre]Bi rêya erebî شباط (şubaț) yan aramî ܫܒܛ (şubaṭ) ji îbranî שבט (şibat /şivat) ji akadî 𒌗𒍩 (šabāṭu, “meha çandinê - meha 11 ya salnameya babîlî ku diket dawiya meha yek û destpêka meha 2 ya salnameya zayînî”).
Sebebê guherîna /ş/ bi /s/ di vê peyvê de di devokên kurmancî de nayê zanîn.
Piraniya navên mehên din jî yên zimanên Rojhilata Navîn ji akadî yan bi rêya akadî ji sûmerî ne: adar, nîsan, ayar, temûz, ab, îlon, çirî. Peyva gulan ("meha gulan, meha guldanê") wergera yekser ji hevwateya wê ya ayar ya ji akadî ye.
Ji bilî kurdî, tirkî jî vê peyvê bi forma şubat bi berfirehî bi kar tîne. Lê wek navê meha duyem ya salnameya zayînî erebî êdî kêm vê peyvê bi kar tîne û farisî teqrîben êdî qet wê bi kar naîne.
Binêre herwiha
[biguhêre](Meh bi kurmancî):
- Guharto 1: 1 rêbendan · 2 reşemeh · 3 adar · 4 avrêl · 5 gulan · 6 pûşber · 7 tîrmeh · 8 gilavêj · 9 rezber · 10 kewçêr · 11 sarmawaz · 12 berfanbar
- Guharto 2: 1 çile · 2 sibat · 3 adar · 4 nîsan · 5 gulan · 6 hezîran · 7 tîrmeh · 8 tebax · 9 îlon · 10 cotmeh · 11 mijdar · 12 kanûn
- Guharto 3: 1 rêbendan · 2 reşemî · 3 adar · 4 avrêl · 5 gulan · 6 pûşber · 7 tîrmeh · 8 gelavêj · 9 rezber · 10 cotmeh · 11 mijdar · 12 berfanbar
- Guharto 4: 1 kanûna paşîn · 2 sibat · 3 adar · 4 nîsan · 5 gulan · 6 hezîran · 7 tîrmeh · 8 tebax · 9 îlon · 10 çiriya pêşîn · 11 çiriya paşîn · 12 kanûna pêşîn
Bi zaravayên din
[biguhêre]Werger
[biguhêre]- Abazayî: мазахӏван (māzāḥvān)
- Abxazî: жәабран (ž°ābrān)
- Adîgeyî: мэзай (măzāj)
- Afrîkansî: Februarie → af
- Akanî: Ɔgyefoɔ
- Alabamayî: hasiholtina istatókla, Febwiiri
- Albanî: shkurt → sq n, fror → sq
- Almaniya Pennsylvania: Febrewaar, Hanning, Harning
- Almanî: Februar → de n, Hornung → de n
- Alutîqî: Nanicqaaq Iraluq
- Amharî: ፌብሩወሪ (februwäri)
- Apaçî:
- Apaçiya rojava: Múhshchii', Búhshchii', Múh Ńjēēd, Búh Ńjēēd
- Aragonî: febrero → an
- Aramî: ܫܒܛ
- Aramiya nû ya asûrî: ܐܸܫܒ݂ܲܛ n (išwat)
- Aromanî: flivar n, Flivar n, flivrar n, Flivrar n, Flivraru, shcurtu, Shcurtu
- Astûrî: febreru → ast n
- Atîkamekwî: Akokatcic pisimw
- Aymarayî: anata phaxsi
- Azerî: fevral → az
- Baskî: otsail → eu
- Başkîrî: февраль (fevral’)
- Belarusî: лю́ты → be n (ljúty)
- Bengalî: ফেব্রুয়ারি → bn (phebruẏari)
- Bîslamayî: februari
- Bretonî: c'hwevrer miz c'hwevrer
- Bulgarî: февруа́ри → bg n (fevruári)
- Burmayî: ဖေဖော်ဝါရီ → my (hpehpauwari), နှစ်လ (hnacla.)
- Conxayî: སྤྱི་ཟླ་གཉིས་པ། (spyi zla gnyis pa)
- Çeçenî: Чиллан-бутт (Čillan-butt)
- Çekî: únor → cs n
- Çerokî: ᎧᎦᎵ → chr (kagali)
- Çîçewayî: Febuluwale
- Çîkasawî: Hashi' Atoklo'
- Çînî:
- Çukçî: чьачанльоргын (čʹačanlʹorgyn), ынпыԓювԓен (ynpyḷjuvḷen)
- Çuvaşî: нарӑс (narăs)
- Dakotayî: Wicatawi
- Dalmatî: februar
- Danmarkî: februar → da g, blidemåned g
- Divehî: ފެބްރުއަރީ → dv (februarī)
- Dusuniya navendî: Mansak
- Elmanîşî: februar, Horning, Hornung, Horner
- Endonezyayî: februari → id
- Erebî: فِبْرَايِر → ar n (fibrāyir), شُبَاط → ar n (šubāṭ)
- Ermenî: փետրվար → hy (pʻetrvar)
- Ermeniya kevn: փեբրուարիոս (pʻebruarios)
- Erzayî: даволков (davolkov)
- Esperantoyî: februaro → eo, Februaro → eo
- Estonî: veebruar → et
- Eweyî: Dzodze, Februar
- Extremaduranî: hebreru
- Farisî: فوریه → fa (fevriye), فبریر (febrir), فبروری (fibruwarî)
- Ferî: februar
- Fiji hindiyî: february
- Fîjî: Veverueri
- Fînî: helmikuu → fi
- Frankoniya rhine: Februar, Fasenachtsmonat, Hornung, Feber, Gehornigel, Hornigel, Spurkel, Spürkel
- Frankoprovansî: fevriér
- Fransî: février → fr n
- Friyolî: Fevrâr
- Frîsiya bakur:
- Frîsiya bakur: febrewoore n
- Mooring: biikenmoune n, februar n
- Frîsiya saterlandî: Februoar
- Frîsî: febrewaris → fy g, sellemoanne → fy g
- Gaelîka skotî: Gearran
- Galîsî: febreiro → gl n
- Gujaratî: ફેબ્રુઆરી (phebruārī)
- Gurcî: თებერვალი → ka (tebervali)
- Guwaranî: jasykõi
- Haîtî: fevriye
- Hawayî: Pepeluali
- Hawsayî: Fabrairu → ha
- Hindî: फ़रवरी → hi m (farvarī)
- Holendî: februari → nl n
- Hunsrikî: Februa n
- Îbranî: פֶבְּרוּאָר → he n (fébruar)
- Îdoyî: februaro → io
- Îgboyî: february
- Îlokanoyî: febrero
- Îngilîziya kevn: solmonaþ n
- Îngilîzî: February → en
- Înterlîngua: februario → ia
- Înuîtî: ᕕᐳᐊᕆ
- Înupîakî: Siqiññaatchiaq
- Îrlendî: Feabhra → ga m
- Îtalî: febbraio → it n
- Îzlendî: febrúar → is n, febrúarmánuður n
- Japonî: 二月 → ja (にがつ, nigatsu), 如月 → ja (きさらぎ, kisaragi)
- Javayî: februari
- Kabuverdianu:
- Kabîlî: furar
- Kalalîsûtî: februaari, aarlaat
- Kalmîkî: лу сар (lu sar)
- Kamberayî: wulang dàmbu
- Kannadayî: ಫೆಬ್ರುವರಿ (phebruvari)
- Kapampanganî: pángakaduang búlan, pebreru
- Kaşûbî: gromicznik → csb
- Katalanî: febrer → ca n
- Keçwayî: hatun puquy killa
- Kirgizî: февраль → ky (fevralʹ)
- Kîkûyûyî: Mũgetho
- Kîngalî: පෙබරවාරි → si (pebarawāri)
- Kîrîbatî: Beberuare
- Komî-zîriyî: февраль (fevralʹ), урасьӧм (urasʹöm)
- Koreyî: 이월 → ko (iwol), 2월 → ko (2wol)
- Kornî: mis Whevrer
- Korsîkayî: ferraghju → co
- Ladînî: fauré, firé
- Ladînoyî: fevrero
- Lakotayî: Čhaŋnápȟopa wí, Thiyóȟeyuŋka wí
- Latînî: februārius → la
- Latviyayî: februāris → lv n
- Lawsî: ກຸມພາ → lo (kum phā)
- Lezgînî: эхем (èχem)
- Lingalayî: sánzá ya míbalé → ln
- Lîgûrî: frevâ
- Lîmbûrgî: Fibberwarie
- Lîtwanî: vasaris → lt n
- Lîvonî: februar, kīņḑõļkū
- Lombardî: febrar
- Luksembûrgî: Febuar n, Februar → lb n, Spierkel → lb n
- Mòçenoyî: hourneng n
- Makedonî: февруа́ри → mk n (fevruári)
- Malagasî: febroary → mg
- Malay:
- Malayalamî: ഫെബ്രുവരി → ml (phebruvari)
- Maltayî: Frar → mt n
- Mançûyî: ᠵᡠᠸᡝ
ᠪᡳᠶ᠋ᠠ (juwe biy᠋a) - Manksî: Toshiaght Arree
- Maorî: Hui-tanguru, Pēpuere
- Mapuçî: Fewreru
- Maratî: फेब्रुवारी (phebruvārī)
- Mecarî: február → hu
- Megrelî: ფურთუთა (purtuta)
- Mîrandî: Febreiro n
- Mokşayî: февральков (fevralʹkov)
- Mongolî:
- Kirîlî: хоёрдугаар сар (hojordugaar sar)
- Montagnaîsî: epishiminishkueu
- Nahwatlî: tlaōnti → nah
- Napolîtanî: frevaro
- Navajoyî: Atsá Biyáázh
- Nedersaksî:
- Saksoniya jêrîn ya holendî: febrewaori
- Almaniya jêrîn a almanî: Februar n; Horning m, Hornung m, Heering, Höring; Kleenhorn n, Iesmoand n, Lammermoand n
- Normandî: févri
- Norwecî:
- Ojibweyî: namebini-giizis
- Oksîtanî: febrièr → oc n
- Oriyayî: ଫେବୃଆରୀ (phebruarī)
- Oromoyî: Guraandhala → om
- Osetî: февраль (fevralʹ)
- Oygurî: فېۋرال (fëwral), ئىككىنچى ئاي (ikkinchi ay)
- Ozbekî: fevral → uz
- Peştûyî: فبروري → ps m (februwarí), فروري m (farwarí)
- Piedmontîsî: fërvé
- Plodîşî: Feebawoa nt
- Polonî: luty → pl m inan
- Portugalî: fevereiro → pt n
- Puncabî: ਫ਼ਰਵਰੀ n (farvarī)
- Puncabî: ਫ਼ਰਵਰੀ (farvarī)
- Qazaxî: ақпан → kk (aqpan)
- Qiptî: ⲫⲉⲃⲣⲟⲩⲁⲣⲓⲟⲥ (phebrouarios)
- Romagnolî: fabrêr n
- Romancî: favrer n, fevrer n
- Romanyayî: februarie → ro n, făurar → ro
- Rusî: февра́ль → ru n (fevrálʹ)
- Samiya bakurî: guovvamánnu
- Samiya başûr: goevte, gierhken garres
- Samiya înarî: kuovâmáánu
- Samiya lule: guovvamánno
- Samiya skoltî: täʹlvvmään
- Samoayî: fepuari
- Samogîtî: vasaris
- Sardînî: freàrgiu, fiàrzu, freàrzu
- Sebwanoyî: pebrero
- Sekanî: Dahyusè’ nùkehde wìlę
- Sicîlî: frivaru → scn n
- Silesî: luty
- Sirboxirwatî:
- Skotî: Februar
- Slaviya kevn:
- Kirîlî: сѣчьнъ n (sěčĭnŭ)
- Slovakî: február → sk n
- Slovenî: fébruar → sl n
- Somalî: febraayo → so
- Sorbiya jêrîn: swěckowny
- Sorbiya jorîn: februar n, mały róžk n
- Sotoyiya başûr: Hlakola → st
- Spanî: febrero → es n
- Sundanî: pébruari
- Swabî: Feber
- Swahîlî: februari → sw
- Swazî: iNdlóvana → ss
- Swêdî: februari → sv g
- Şonayî: Kukadzi
- Tacikî: феврал → tg (fevral)
- Tagalogî: Pebrero → tl
- Tahîtî: fepuare
- Tamîlî: பெப்ரவரி (pepravari)
- Tayî: กุมภาพันธ์ → th
- Telûgûyî: ఫిబ్రవరి → te (phibravari)
- Teterî: февраль (fewral’)
- Tetûmî: fevereiru
- Tirkî: şubat → tr, gücük → tr, küçük ay → tr
- Tirkmenî: fewral → tk
- Tokpisinî: februeri
- Tongî: Fēpueli
- Udmurtî: тулыспал (tulyspal)
- Urdûyî: فروری → ur m (farvarī)
- Ûkraynî: лю́тий → uk n (ljútyj)
- Venîsî: febraro → vec
- Viyetnamî: tháng hai → vi
- Volapûkî: febul → vo
- Voroyî: radokuu
- Walonî: fevrî → wa
- Warayî: pebrero
- Weylsî: Chwefror → cy
- Wînnebagoyî: Hųųc wiihiraagnįra
- Wolofî: Fewriyee
- Ximêrî: កុម្ភៈ → km (komphĕəʼ)
- Xosayî: Februwari
- Yakutî: Олунньу (Olunńu)
- Yidîşî: פֿעברואַר → yi n (februar)
- Yorubayî: february
- Yupîkiya navendî: Kep'nerciq
- Yûnanî: Φεβρουάριος → el n (Fevrouários)
- Zuluyî: uFebruwari → zu
- Zuniyî: Onan U'la'k'yakwamme
- Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.