Նիս
| Քաղաք | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Նիս | |||||
| ֆր.՝ Nice, օքս.՝ Niça | |||||
| |||||
 | |||||
| Երկիր |  Ֆրանսիա | ||||
| Երկրամաս | Պրովանս-Ալպեր-Լազուր ափ | ||||
| Համայնք | Ծովափնյա Ալպեր | ||||
| Ղեկավար | Քրիստիան Էստրոզի | ||||
| Մակերես | 71,92 կմ² | ||||
| ԲԾՄ | 10 մ | ||||
| Պաշտոնական լեզու | ֆրանսերեն | ||||
| Խոսվող լեզուներ | ֆրանսերեն | ||||
| Բնակչություն | 343․629 մարդ (2012) | ||||
| Խտություն | 4777,9 մարդ/կմ² | ||||
| Ժամային գոտի | UTC+1, ամառը UTC+2 | ||||
| Հեռախոսային կոդ | 493 | ||||
| Փոստային դասիչ | 06000, 06100, 06200, 06300 | ||||
| Ավտոմոբիլային կոդ | 6 | ||||
| 06088 | |||||
| Պաշտոնական կայք | nice.fr | ||||
| |||||
Նիս[1] (ֆր.՝ Nice [nis], օքս.՝ Niça, հուն․՝ Νίκαια, իտալ.՝ Nizza, լատին․՝ Nicaea), միջերկրածովյան քաղաք, նավահանգիստ և կոմունա Ֆրանսիայի հարավ-արևելքում։ Մտնում է Պրովանս Ալպեր Լազուր ափ երկրամասի մեջ։ Ծովափնյա Ալպեր դեպարտամենտի, Նիս շրջանի և 9 կանտոնների (Նիս-1 – Նիս-9) վարչական կենտրոնը[2]։ Նիս քաղաքը խոշոր տրանսպորտային հանգույց է հանդիսանում։ Լազուր ափի (կամ Ֆրանսիական Ռիվիերա) գլխավոր հանգստավայրերից մեկը։
Կոմունայի մակերեսը կազմում է 71,92 կմ², բնակչությունը 2006 թվականի դրությամբ կազմում էր 347 060 մարդ[3][4], իսկ 2012 թվականի դրությամբ՝ 343,629 մարդ[5], խտությունը՝ 4777,9 մարդ/կմ²։
Պատմություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Նիս քաղաքը հիմնադրվել է հույների կողմից մ.թ.ա. IV դարում և կոչվել է Նիկեյա Նիկե հաղթանակի դիցուհու պատվին՝ ի հիշատակ լիգուրների դեմ տարած հաղթանակի։ Այն դարձել է Լիգուրյան ծովի կարևոր առևտրային քաղաքներից մեկը և գոյատևել է մինչև լանգոբարդների ներխուժումը։
VII դարում Նիսը միացել է Գենուեզյան լիգային, որը միավորում էր Լիգուրյան առափնյայի քաղաքները։ 729 թվականին լիգան ետ է մղել սարակինոսների ներխուժումը, սակայն վերջիններս 859 և 880 թվականներին թալանել և այրել են Նիսը։
Ֆիզիկա-աշխարհագրական բնութագիր
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Նիսը գտնվում է Ֆրանսիայի ծայր հարավ-արևելքում, Ֆրանսիայի և Իտալիայի սահմանից 30 կմ հեռավորության վրա։ Մինչև Փարիզ հեռավորությունը կազմում է 960 կմ, մինչև Մարսել՝ 230 կմ, մինչև Ջենովա՝ 200 կմ։ Նիսը հյուսիսից շրջապատված է մի քանի ոչ բարձր լեռներով։ Նիսը համարվում է ֆրանսիական Ռիվիերայի խոշորագույն քաղաքը։
Կլիմա
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Նիս քաղաքի կլիման միջերկրածովյան է։ Քաղաքում գերակշռում է մեղմ եղանակ ամբողջ տարվա ընթացքում։ Միևնույն ժամանակ նույնատիպ կլիմա ունեցող քաղաքների հետ համեմատած տեղումների քանակը այնքան մեծ չէ։ Հիմնականում թափվում են սեպտեմբերից մինչև մարտ ընկած ժամանակահատվածը։ Գարնանը հաճախ լինում են քամիներ։
Ամառը շոգ է, չոր և արևոտ։ Սակայն միջերկրածովյան կլիմա ունեցող քաղաքների հետ համեմատած, Նիսում ամռանը լինում են տեղումներ։ Ջերմաստիճանն երբեմն է իջնում 20 °C-ից և շատ հաճախ հատում է 30 °C-ը։ Ամռանը տարեկան միջին ջերմաստիճանը կազմում է 35 °C: Ջերմաստիճանի բացարձակ առավելագույնը գրանցվել է 2006 թվականի օգոստոսի 1-ին՝ 37,7 °C: Նիսում բացարձակ նվազագույնը կազմել է -7,2 °C:
Աշունը սկսվում է արևոտ և տաք սեպտեմբերից։ Հոկտեմբերին օդի ջերմաստիճանը իջնում է 20 °C-ից, սկսում են անձրևներ տեղալ։ Նոյեմբերին միջին ջերմաստիճանը կազմում է 17 °C:
Ձմռանը բնորոշ են հարաբերականորեն տաք ցերեկներ (11-17 °C) և հով գիշերներ (4-9 °C)։ Եղանակը հաճախ փոխվում է տաք և չոր եղանակից դեպի խոնավ և անձրևոտ եղանակի։ Երբեմն լինում են թեթև ցրտահարություններ։ Ձյան տեսքով տեղումները շատ երբեմն են լինում։
Գարունը Նիսում ուշ է գալիս։ Մարտին և ապրիլին լինում է անձրևոտ և խոնավ եղանակ, և մայիսի կեսերին ամառ է գալիս և չոր եղանակ։
| Նիսի կլիմայական տվյալները | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ամիս | հունվ | փետ | մարտ | ապր | մայ | հուն | հուլ | օգոս | սեպ | հոկ | նոյ | դեկ | Տարի |
| Ռեկորդային բարձր °C (°F) | 22.5 (72.5) |
25.8 (78.4) |
26.1 (79) |
26.0 (78.8) |
30.3 (86.5) |
36.8 (98.2) |
36.3 (97.3) |
37.7 (99.9) |
33.9 (93) |
29.9 (85.8) |
25.4 (77.7) |
22.0 (71.6) |
37.7 (99.9) |
| Միջին բարձր °C (°F) | 13.1 (55.6) |
13.4 (56.1) |
15.2 (59.4) |
17 (63) |
20.7 (69.3) |
24.3 (75.7) |
27.3 (81.1) |
27.7 (81.9) |
24.6 (76.3) |
21.0 (69.8) |
16.6 (61.9) |
13.8 (56.8) |
19.56 (67.24) |
| Միջին ցածր °C (°F) | 5.3 (41.5) |
5.9 (42.6) |
7.9 (46.2) |
10.2 (50.4) |
14.1 (57.4) |
17.5 (63.5) |
20.3 (68.5) |
20.5 (68.9) |
17.3 (63.1) |
13.7 (56.7) |
9.2 (48.6) |
6.3 (43.3) |
12.35 (54.23) |
| Ռեկորդային ցածր °C (°F) | −7.2 (19) |
−5.8 (21.6) |
−5.0 (23) |
2.9 (37.2) |
3.7 (38.7) |
8.1 (46.6) |
11.7 (53.1) |
11.4 (52.5) |
7.6 (45.7) |
4.2 (39.6) |
0.1 (32.2) |
−2.7 (27.1) |
−7.2 (19) |
| Տեղումներ մմ (դյույմ) | 69.0 (2.717) |
44.7 (1.76) |
38.7 (1.524) |
69.3 (2.728) |
44.6 (1.756) |
34.3 (1.35) |
12.1 (0.476) |
17.8 (0.701) |
73.1 (2.878) |
132.8 (5.228) |
103.9 (4.091) |
92.7 (3.65) |
733 (28.859) |
| Միջ. տեղումների օրեր (≥ {{{միավոր տեղումների օրեր}}}) | 6 | 5 | 5 | 7 | 5 | 4 | 2 | 2 | 5 | 7 | 7 | 6 | 61 |
| Միջին ամսական արևային ժամ | 158 | 171 | 217 | 224 | 267 | 306 | 348 | 316 | 242 | 187 | 149 | 139 | 2724 |
| Տոկոս հնարավոր արևի լույս | 54 | 58 | 59 | 56 | 58 | 66 | 74 | 73 | 65 | 55 | 51 | 50 | 59.9 |
| Աղբյուր #1: [6] | |||||||||||||
| Աղբյուր #2: [7] | |||||||||||||
Ամեն տարի մոտ 300 օր լինում է առանց տեղումների[8]։
Բնակչություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Կոմունայի բնակչությունը 2011 թվականին կազմել է 344 064 մարդ[9], իսկ 2012-ին՝ 343 629 մարդ[5]։
Բնակչության աճի դինամիկան[3][10].
Ծաղիկների շքերթ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հայերը Նիսում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Նիսի կենտրոնում կա հայկական այգի, Հայոց Ցեղասպանությանն նվիրված խաչքար։
Քույր քաղաքներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Տես նաև
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ «Հայկական համառոտ հանրագիտարան», 4-րդ հատոր, էջ 962, 2003 թ., «Ֆրանսիա» հոդված
- ↑ «Décret n° 2014-227 du 24 février 2014 portant délimitation des cantons dans le département des Alpes-Maritimes». Директива от 24 февраля 2014 (ֆրանսերեն). legifrance.gouv.fr. Վերցված է 26 августа 2015-ին.
- ↑ 3,0 3,1 «Population selon le sexe et l'âge...2006». Распределение населения по полу и возрасту (2006) (ֆրանսերեն). INSEE. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ սեպտեմբերի 4-ին. Վերցված է 26 августа 2015-ին.
- ↑ «Численность населения в 2006 году» (ֆրանսերեն). INSEE. Վերցված է 26 августа 2015-ին.
- ↑ 5,0 5,1 «Численность населения в 2012 году» (ֆրանսերեն). INSEE. Վերցված է 26 августа 2015-ին.
- ↑ «1981–2010 Data». July 2012.(չաշխատող հղում)
- ↑ «Nice, France». Climatebase.ru. Վերցված է 2015 թ․ հուլիսի 10-ին.
- ↑ «Weather Information for Nice» (անգլերեն) — информация World Meteorological Organization. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 25-ին.
- ↑ «Численность населения в 2011 году» (ֆրանսերեն). INSEE. Վերցված է 26 августа 2015-ին.
- ↑ «Население коммуны Ницца» (ֆրանսերեն). cassini.ehess. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 6-ին. Վերցված է 26 августа 2015-ին.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Նիս» հոդվածին։ |
| ||||||||||||||||||||||||
| Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 8, էջ 308)։ |