Pirapuã
| Pirapuã | ||
|---|---|---|
 Diferentes tipos de cetáceos. | ||
| Tekovekuaaty ñemohenda | ||
| Tavetã: | Animalia | |
| Pehẽ'a: | Chordata | |
| Pehẽ'aguy: | Vertebrata | |
| Jueheguasã: | Mammalia | |
| Subclase: | Theria | |
| Jueheguasãmi: | Placentalia | |
| Tekovety: |
Artiodactyla (sin rango) = Artiofabula (sin rango) = Cetruminantia (sin rango) = Cetancodontamorpha | |
| Tekovetyguy: | Whippomorpha | |
| Tekovetyguyve: |
Cetacea Brisson, 1762 | |
| Parvórdenes | ||
| ||
| [editar datos en Wikidata] | ||
Umi pirapuã (Cetacea) ha'e mymba okambúva oiko yguasúpe, paraguasúpe ha sapy'ánte oiko ysyrýpe. Ko atýpe oñemohenda opa umi piraru, piranare ha ambue ijoguaha. Ojekuaa amo 80 pirapuã juehegua,[1][nota 1] haimete opa umívagui oiko yguasúpe añónte, oĩ mante 5 piranare juehegua oikóva ysyrýpe.
Hete samu'ũ máta ysajáicha (fusiforme oje'eháicha karaiñe'ẽme), umi pira retéicha, upéicha iporãve chupekuéra omýi hag̃ua yguýpe. Ipy huguái ypýpe oiko chugui pirapepo ha ipy iñakã ypýpe ndojehechavéima, oĩramo jepe kangue hetépe ohechaukáva ipyrangue. Huguái iñenomby ha ipahápe oñemboja'o mokõire. Jepivénte ndahaguepáiva hikuái ha hete kyraite.
Ko aty oñemohenda oñemboja'óvo mokõi juehegua rekovety rupive, umi pirapuã hendyváva (mysticeti) ha umi pirapuã hãiva (odontoceti). Peteĩ aty ambuéva, umi pirapuã ymaguare (archaeoceti), oguetéma ha heta ára ojapo ndoikóiva yvy ape ári.[2]
Marandumi
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]- ↑ Este número puede variar según el autor; véase Reeves et al. (2003)