Иврит

Иврит
Тăван ячĕ:	עברית
Патшалăхсем:	Израиль тата ур.
Официаллă статус:	Израиль
Классификаци
Категори:	Еврази чĕлхисем
	Афрази макроçемьи Семит çемьи Анăç семит ушкăнĕ
Çырулăх:	еврей алфавичĕ
Чĕлхе кочĕсем
ISO 639-1:	he
ISO 639-2:	heb
ISO 639-3:	heb
	Çавăн пекех пăхăр: Проект:Лингвистика

Иври́т (עִבְרִית — «еврей чĕлхи») — семит çемьин чĕлхи, Израилĕн патшалăх чĕлхи, хăшпĕр еврей диаспора чĕлхи; ивритăн авалхи хорми (хăш чухне ăна Авалхи еврей чĕлхи теççĕ) — иудаизмăн йăла чĕлхи. Хальхи иврита чĕртнĕ те пуплеве кĕртнĕ, XX ĕмĕрте Израиль Патшалăхĕн официаллă чĕлхи пулса тăрать.

Иврита чĕртни

Иврит СССР-та

Тĕп статья: Ульпан

Ячĕ

Çырăвĕ

Вуланни

Тĕп статья: Некудот


Сасăланин символĕ	Сасăлани ячĕ	Графика символне çырни	Епле вуланать
ַ	Патах	сасă палли айĕнчи горизонталь йĕрĕ	а
ָ	Камац	«т» сасă палли айĕнчи паллă	а
ֵ	Цере	Сасă палли айĕнчи икĕ пăнчă, горизонтальлĕ вырнаçнă	э
ֶ	Сэголь	Сасă палли айĕнчи виçĕ пăнчă, çĕрелле пăхакан пĕр тан енлĕ виçкĕтеслĕх евĕр	э
ִ	Хирик	Сасă палли айĕнчи пăнчă	и
י ִ	Хирик с йод	Сасă палли айĕнчи пăнчă, хыççăн йод сасă палли	и
ֹ	Холам хасэр	Сасăран çӳлти пăнчă	о
וֹ	Холам мале	Çӳлти пăнчăллă сасă палли	о
ָ	Камац катан	«т» паллă, сасă палли айĕнче (камац пекех)	а
ֻ	Куббуц	Сасă палли айĕнчи виçĕ пăнчă, диагональпе	у
וּ	Шурук	Ăшĕнче пăнчăлла вав сасă палли	у

Сасă паллисем

Тĕп статья: Еврей алфавичĕ

Еврей алфавиче 22 сас паллинчен тăрать. Уçă сассисем çук, сăмахĕсем хупă сасăпа кăна тытăнаççĕ. Çырма сылтăм енчен сулахай енне çыраççĕ, пысăкларан çыракан буквисем çук.

Сасă палли		Хисеп палăртăвĕ (гематри)	Ят			Транслитераци			Пуплев (МФА)
пуç. ср.	вĕç.		Стандарт	Ашкенази	Иврит	Вырăс	Тĕнче	Ансат	Израиль	Ашкенази	Сефард	Реконструкци
пуç. ср.	вĕç.		Стандарт	Ашкенази	Иврит	Вырăс	Тĕнче	Ансат	Израиль	Ашкенази	Сефард	Мишна	Библ.
א		1	А́леф	А́леф	אָלֶף	'	ʾ	'	[ ʔ, - ]	[ — ]	[ ʔ, - ]	[ ʔ, - ]	[ʔ ]
ב		2	Бет (вет)	Бейс (вейс)	בֵּית	б, в	b, ḇ	b, v	[ b, v ]	[b, v~v̥ ]	[ b, b~β~v ]	[ b, β ]	[ b ]
ג		3	Ги́мель	Ги́мель	גִימֶל	г	g, ḡ	g	[ ɡ ]	[ɡ~ɡ ̊]	[ ɡ, ɡ~ɣ ]	[ ɡ, ɣ ]	[ ɡ ]
ד		4	Да́лет	До́лес	דָלֶת	д	d, ḏ	d	[ d ]	[ d~d̥ ̊]	[ d̪~ð ]	[ d̪, ð ]	[ d ̪]
ה		5	хе	хэй	הֵא	(h), х, г	h, Ḏ	h	[ h~ʔ, - ]	[ h, — ]	[ h, — ]	[ h, — ]	[ h ]
ו		6	Вав	Вов	וָו	в, у, о	w	w	[ v ]	[ v~v̥ ]	[ v ]	[ w ]	[ w ]
ז		7	За́ин	За́ин	זַיִן	з	z	z	[ z ]	[ z~z̥ ]	[ z ]	[ z ]	[ dz ]
ח		8	Хэт	Хэс	חֵית	х	ḥ	h`, x	[ χ~ħ ]	[ x ]	[ ħ ]	[ ħ, x ]	[ ħ, x ]
ט		9	Тэт	Тэс	טֵית	т	ṭ	t`	[ t ]	[ t ]	[ t̪ ]	[ t̪ˁ ]	[ t̪ʼ ]
י		10	Йод	Йуд	יוֹד	й	y	y	[ j ]	[ j ]	[ j ]	[ j ]	[ j ]
‭כ	ך	20	Каф (хаф)	Коф (хоф)	כָּף	к, х	k, ḵ	k, kh	[ k, χ ]	[ k, x ]	[ k, x ]	[ k, x ]	[ k ]
ל		30	Ла́мед	Ло́мед	לָמֶד	л	l	l	[ l ]	[ l~ɫ ]	[ l ]	[ l ]	[ l ]
‭מ	ם	40	Мем	Мем	מֵם	м	m	m	[ m ]	[ m ]	[ m ]	[ m ]	[ m ]
‭נ	ן	50	Нун	Нун	נוּן	н	n	n	[ n ]	[ n ]	[ n̪ ]	[ n̪ ]	[ n̪ ]
ס		60	Са́мэх	Со́мэх	סָמֶך	с	s	s	[ s ]	[ s ]	[ s ]	[ s ]	[ ts ]
ע		70	А́ин	А́ин	עַיִן	`	`	`	[ ʔ ~ ʕ, – ]	[ — ]	[ ʕ, ŋ, – ]	[ ʕ, ɣ ]	[ ʕ, ɣ ]
‭פ	ף	80	Пэ (фэ)	Пэй (фэй)	פֵּא	п, ф	p, ph	p, ph	[ p, f ]	[ p, f ]	[ p, f ]	[ p, ɸ ]	[ p ]
‭צ	ץ	90	Ца́ди	Цо́ди, цо́дик	צָדִי	с, ц	ṣ	s`	[ ʦ ]	[ ʦ ]	[ ʦ ]	[ sˁ ]	[ʦʼ, ʧʼ, t͡ɬʼ]
ק		100	Коф	Куф	קוֹף	к	k	k	[ k ]	[ k ]	[ k ]	[ q ]	[ kʼ ]
ר		200	Рэш	Рэйш	רֵיש	р	r	r	[ ʁ ]	[ ʀ ]	[ r~ɾ ]	[ ɾ ]	[ ɾ ]
ש		300	Шин (син)	Шин (син)	שִין	ш, с	š, ś	sh, lh	[ ʃ, s ]	[ ʃ, s ]	[ ʃ, s ]	[ ʃ, ɬ ]	[ ʧ, t͡ɬ, s ]
ת		400	Тав	Тов (сов)	תָו	т	t, ṯ	t, th	[ t ]	[ t, s ]	[ t̪, θ ]	[ t̪, θ ]	[ t̪ ]

Асăрхавсем

Израильте ытларах ашкенази ят элементлă сасă паллисемпе усă кураççĕ.
Таблицăра кăтартнă вырăс транслитераци, тĕп тӳрех мар.

Вĕçĕнчи сас паллисем

Пиллĕк сас палли икĕ тĕрлĕ çырăнать — пĕрри сăмах пуçламăшĕнче тата варринче, тепри сăмахăн вĕçĕнче:


Сăмахăн пуçламăшĕнче тата варринче		Сăмахăн вĕçĕнче
Каф	כ כ	Каф-софит	ך ך
Мем	מ מ	Мем-софит	ם ם
Нун	נ נ	Нун-софит	ן ן
Пей	פ פ	Пей-софит	ף ף
Цадик	צ צ	Цадик-софит	ץ ץ

Çавăн пекех

Каçăсем

Электронлă еврей энциклопединче статья пур «Иврит чĕлхи»
Иврит чĕлхен кĕске кун-кун-çулĕ 2008 ҫулхи Раштав уйӑхӗн 2-мӗшӗнче архивланӑ., Хаим Рабин.
Иврита чĕретни 2004 ҫулхи Авӑн уйӑхӗн 21-мӗшӗнче архивланӑ., Бен-Йехуд Элиэзе.
Шумерсенчен пуçласа паянкунчченхи азбука эволюцийĕ(ĕçлемен каçă)
Календарь, Гезертан 2009 ҫулхи Ҫӗртме уйӑхӗн 8-мӗшӗнче архивланӑ.
Иврит миме витĕр
Виртуаллă Ульпан: авалхи тата хальхи иврит, грамматикăпа лексика 2012 ҫулхи Ака уйӑхӗн 19-мӗшӗнче архивланӑ.
Хальхи иврит (акăлч.)

Сăмахсарсем

Онлайн иврит сăмахсарĕ, Пысăк иврит-вырăс тата вырăс-иврит сăмахсарĕ, ред. тухтăр Б. Подольский
Иврит пирки темиçе ыйту сине хурав 2004 ҫулхи Авӑн уйӑхӗн 26-мӗшӗнче архивланӑ., «Глобус Израиля»
Иврит тата ытти семит челхисем çинчен порталх 2010 ҫулхи Пуш уйӑхӗн 23-мӗшӗнче архивланӑ.
Иврита куçармалли программа — вырăсла ТЕРУС 2.1 тата сăмахсарсем 2009 ҫулхи Авӑн уйӑхӗн 24-мӗшӗнче архивланӑ.
Еврей чĕлхисем: иврит, идиш, вĕренӳ кĕнекисем, хăйне май вĕренӳ кĕнекисем, сăмахсарсем, грамматика

п • с • т Еврей чĕлхисем
Иврит	авалхи еврей чĕлхи † • вăта ĕмĕрсенчи иврит † • хальхи иврит

Еврей-арамей чĕлхисем	кивĕ иудей † • самар-арамей † • галилей-арамей † • тухăç иордан вавилон иудей-арамей † • палестин иудей-арамей † • заху • барзани • урми • эрбил • хулау́ла

Еврей-арап диалекчĕсем	еврей-мароккан • еврей-триполитан • еврей-тунис • еврей-ирак • еврей-йемен

Урăххисем	еврей-бербер

Герман чĕлхисем	еврей-акăлчан (ешивиш • йинглиш) • идиш (беларус-литва диалекчĕ • украин диалекчĕ • поляк диалекчĕ)

Еврей-роман чĕлхисем	еврей-латынь † • еврей-итал • еврей-португал † • еврей-каталан † • еврей-арагон † • сефард • еврей-окситан † • еврей-франс †

Еврей-иран чĕлхисем	еврей-таджик • туçи-еврей • еврей-перс • еврей-курд

Урăххисем	еврей-грек • еврей-славян †

караим (галич, крым, тракай) • крымчак • хасар †

еврей малаяламĕ

еврей-грузин
Асăрхав: † – çухалнă чĕлхесем