Прылада ўводу

У вылічальнай тэхніцы прылада ўводу — гэта частка абсталявання, якая выкарыстоўваецца для прадастаўлення даных і сігналаў кіравання ў сістэму апрацоўкі інфармацыі, такую як камп’ютар або інфармацыйная прылада. Прыклады прылад уводу ўключаюць клавіятуры, мышы, сканеры, камеры, джойсцікі і мікрафоны.

Прылады ўводу можна класіфікаваць на аснове:

• мадальнасць уводу (напрыклад, механічны рух, аўдыё, візуальны і г.д.)
• Ці з’яўляецца ўвод дыскрэтным (напрыклад, націсканне клавішы) або бесперапынным (напрыклад, пазіцыя мышы, хоць і алічбаваная ў дыскрэтную велічыню, досыць хуткая, каб лічыцца бесперапыннай)
• колькасць задзейнічаных ступеняў свабоды (напрыклад, двухмерныя традыцыйныя мышы або трохмерныя навігатары, прызначаныя для прыкладанняў САПР)

Клавіятура — гэта прылада чалавечага інтэрфейсу, якая прадстаўлена ў выглядзе размяшчэння кнопак. Кожная кнопка або клавіша можа выкарыстоўвацца альбо для ўводу літарна-лічбавага сімвала ў камп’ютар, альбо для выкліку пэўнай функцыі камп’ютара. Ён дзейнічае як асноўны інтэрфейс для ўводу тэксту для большасці карыстальнікаў.^[1]

Клавіятуры даступныя ў розных форм-фактарах у залежнасці ад варыянту выкарыстання. Стандартныя клавіятуры можна класіфікаваць па памеры і колькасці клавіш, а таксама па тыпу пераключальніка, які ў ім выкарыстоўваецца. Іншыя клавіятуры абслугоўваюць пэўныя выпадкі выкарыстання, такія як лічбавая клавіятура.

Настольныя клавіятуры звычайна вялікія, часта маюць поўны ход клавіш і такія функцыі, як мультымедыйныя клавішы і лічбавая клавіятура. Клавіятуры на ноўтбуках і планшэтах звычайна ідуць на кампраміс з камфортам, каб быць больш тонкімі.

Існуюць розныя тэхналогіі перамыкачоў, якія выкарыстоўваюцца ў сучасных клавіятурах, такія як механічныя перамыкачы (якія выкарыстоўваюць спружыны), нажніцы (звычайна на клавіятуры ноўтбука) або мембрана.

Іншыя клавіятуры не маюць фізічных клавіш, напрыклад, віртуальная клавіятура або праекцыйная клавіятура.

Эрганамічная клавіятура

Клавіятура, дызайн якой робіць упор на эрганоміку і камфорт.

Акордная клавіятура

Клавіятура, якая выкарыстоўваецца пры адначасовым націску некалькіх клавіш.

Клавіятура для вялікага пальца

Мініяцюрная клавіятура, якая сустракаецца ў КПК і мабільных тэлефонах.

Кіер

Акордная клавіятура без дошкі.

Лічбавая клавіятура

У той час як некаторыя клавіятуры ўключаюць іх (звычайна размешчаны з правага боку), лічбавыя клавіятуры можна знайсці як незалежныя прылады.

Указальнае прылада дазваляе карыстальніку ўводзіць прасторавыя даныя ў камп’ютар. Ён звычайна выкарыстоўваецца як просты і інтуітыўна зразумелы спосаб выбару элементаў на экране камп’ютара ў графічным карыстальніцкім інтэрфейсе (GUI) шляхам перамяшчэння паказальніка мышы або, у выпадку сэнсарнага экрана, фізічным дакрананнем да элемента на экране. Да распаўсюджаных паказальных прылад адносяцца мышы, сэнсарныя панэлі і сэнсарныя экраны.^[2]

У той час як мышы працуюць, выяўляючы іх зрушэнне на паверхні, аналагавыя прылады, такія як 3D-мышы, джойсцікі або паказальныя джойсцікі, функцыянуюць, паведамляючы пра свой кут адхілення.

Указальныя прылады можна класіфікаваць на:

• Прамы ці ўскосны ўвод. Пры прамым уводзе прастора ўводу супадае з прасторай адлюстравання, г.зн. навядзенне ажыццяўляецца ў прасторы, дзе з’яўляецца візуальная зваротная сувязь або паказальнік. Сэнсарныя экраны і светлавыя ручкі прадугледжваюць прамы ўвод. Прыклады ўскоснага ўводу ўключаюць мыш і трэкбол.^[3]
• Ці з’яўляецца пазіцыйная інфармацыя абсалютнай (напрыклад, на сэнсарным экране) або адноснай (напрыклад, з дапамогай мышы, якую можна падняць і змяніць становішча).

Прамы ўвод амаль абавязкова абсалютны, але ўскосны ўвод можа быць абсалютным або адносным. Напрыклад, алічбоўка графічных планшэтаў, якія не маюць убудаванага экрана, прадугледжвае ўскосны ўвод і адчуванне абсалютных пазіцый і часта працуе ў рэжыме абсалютнага ўводу, але яны таксама могуць быць настроены для мадэлявання адноснага рэжыму ўводу, як у сэнсарнай панэлі, дзе стылус або шайбу можна падняць і пераставіць. Убудаваныя ВК-планшэты, якія таксама называюць маніторамі графічных планшэтаў, з’яўляюцца пашырэннем графічных планшэтаў, якія алічбуюць. Яны дазваляюць карыстальнікам бачыць пазіцыі ў рэжыме рэальнага часу на экране падчас выкарыстання.

мышка

Ручная паказальная прылада, якую перамяшчаюць па паверхні.

тачпад або трэкпад

Плоская паверхня, якая кіруецца перамяшчэннем пальца па яе паверхні.

сэнсарны экран

Пласт, размешчаны на экране камп’ютара, выкарыстоўваецца шляхам фізічнага дакранання да яго.

трэкбол

Падобна мышы, трэкбол мае шарык, які трымаецца ў разетцы. Замест таго, каб рухаць мышкай, карыстальнік катае мяч пальцам.

графічны планшэт, дыгітайзер або планшэт для малявання

Плоская паверхня, на якой выкарыстоўваецца ручка, звычайна для малявання малюнкаў або фіксацыі подпісаў.

Датчык — гэта прылада ўводу, якая стварае даныя на аснове фізічных уласцівасцей. ^[4]

Датчыкі звычайна сустракаюцца ў мабільных прыладах для вызначэння іх фізічнай арыентацыі і паскарэння, але яны таксама могуць быць знойдзены ў настольных камп’ютарах у выглядзе тэрмометра, які выкарыстоўваецца для кантролю тэмпературы сістэмы.

Акселерометр

Выяўляе паскарэнне.

Гіраскоп

Вызначае прасторавую арыентацыю.

Магнітометр

Падобна компасу, магнітометр вызначае магнітны курс.

Датчык набліжэння

Вызначае, ці знаходзіцца аб’ект паблізу.

Барометр

Вымярае атмасферны ціск. Можа выкарыстоўвацца для вызначэння вышыні над узроўнем мора.

Ультрагукавы пераўтваральнік

Выяўляе рух і дыяпазон аб’ектаў з дапамогай ультрагуку.

ЛІДАР

Выяўляе дыяпазон аб’ектаў з дапамогай лазера.

Тэрмометр

Вымярае тэмпературу. Звычайна выкарыстоўваецца тэрмістар або тэрмапара.

Некаторыя датчыкі могуць быць пабудаваны з MEMS, што дазваляе ім мець мікраскапічны памер.

Некаторыя прылады дазваляюць шмат бесперапынных ступеняў свабоды ў якасці ўваходных даных. Яны могуць быць выкарыстаны ў якасці ўказальных прылад, але звычайна выкарыстоўваюцца спосабамі, якія не прадугледжваюць навядзення месца ў прасторы, напрыклад, кіраванне вуглом камеры ў 3D-праграмах. Такія прылады звычайна выкарыстоўваюцца ў сістэмах віртуальнай рэальнасці (CAVE), дзе патрабуецца ўвод, які рэгіструе шэсць ступеняў свабоды.

Прылады ўводу, такія як кнопкі і джойсцікі, могуць быць аб’яднаны на адной фізічнай прыладзе, якую можна разглядаць як састаўную прыладу. Многія гульнявыя прылады маюць такія кантролеры. Тэхнічна мышы з’яўляюцца кампазітнымі прыладамі, паколькі яны адсочваюць рух і забяспечваюць націсканне кнопак, але звычайна лічыцца, што кампазітныя прылады маюць больш за дзве розныя формы ўводу.

Джойстык

Складаецца з палкі, якая паварочваецца на нерухомай аснове.

Геймпад, або джойпад

Ручная прылада, якая часта выкарыстоўваецца для гульні ў сучасныя відэагульні.

Кола

Кала можа быць гульнявым кантролерам, які складаецца з цыферблата і кнопкі, або прыладай уводу, такой як Griffin PowerMate^[5] або Microsoft Surface Dial.^[6]

Гоначны руль

Імітацыя руля, якую можна выкарыстоўваць для гульняў у гоначныя відэагульні.

Wii Remote

Пульт дыстанцыйнага кіравання, які выкарыстоўваецца з кансоллю для відэагульняў Nintendo Wii, які аб’ядноўвае акселерометр і магчымасці навядзення.

Прылады ўводу графічнай інфармацыі выкарыстоўваюцца для алічбоўкі выяў або відэа са знешняга свету ў камп’ютар. Інфармацыя можа захоўвацца ў розных фарматах у залежнасці ад патрабаванняў карыстальніка.

Многія прылады ўводу графічнай інфармацыі выкарыстоўваюць датчык камеры.

• Лічбавы фотаапарат
• Лічбавая відэакамера
• Партатыўны медыяплэер
• Вэбкамера
• Датчык Microsoft Kinect
• Сканер выяў
• Сканер адбіткаў пальцаў
• Счытвальнік штрых-кодаў
• 3D сканер
• Лазерны далямер
• Трэкер вачэй

Для ўлоўлівання гуку выкарыстоўваюцца прылады галасавога ўводу. У некаторых выпадках прылада вываду гуку можа выкарыстоўвацца ў якасці прылады ўводу для запісу гуку. Прылады ўводу гуку дазваляюць карыстальніку адпраўляць гукавую інфармацыю на камп’ютар для апрацоўкі, запісу або выканання каманд. Такія прылады, як мікрафоны, дазваляюць карыстальнікам размаўляць з камп’ютарам, каб запісаць галасавое паведамленне або перамяшчацца па праграмным забеспячэнні. Акрамя запісу прылады ўводу гуку таксама выкарыстоўваюцца з праграмным забеспячэннем для распазнання маўлення.

• Мікрафоны
• MIDI-клавіятура або іншы лічбавы музычны інструмент

Перфакарты і перфастужкі шырока выкарыстоўваліся ў 20 стагоддзі. Прабітая дзірка ўяўляла адзін; яго адсутнасць азначала нуль. Існавалі механічныя і аптычныя счытвальнікі.

• Распазнаванне жэстаў
• Лічбавая ручка
• Магнітнае распазнаванне сімвалаў

• Прылада адлюстравання
• Перыферыйная прылада