Linyọn̄

Linyọn̄ ìre òso òtìteek [planet] ita me Ọgbọn̄ Ura ire efuk ibene me lek eyi ògbegbet lek ura ichit. Ọmọ gaalek ore òtìteek eriọọn̄be ke môkọt ibeme inu òluluk ugwem. Ọmọ ire ge me lek òtìteek ini òkup ewuuk ewuuk, òkup me agan̄ emen emen ọgbọn̄ ura. Echichilọ ire Mekuri, Venus mè Maas.

Îre sa me unye ǹtaba eyi ura ke linyọn̄ òkup me akpat ikije ikana ura. Linyọn̄ ìkigbagba iyak mè ikikọp si. Mgba-nyak linyọn̄ ikiso me akọp mbubak-mgbọ iba mè ini, sà Ukọp linyọn̄ okisa me usen efit ita mè akọp gweregwen me ìkike-ini (365¼).

Linyọn̄ gaalek ore òtìteek òkakaan̄ owuwa mun̄ me isi-ijọn̄ kan̄. Akop jaaba mè ini me efit (74%) me isi ijọn̄ linyọn̄ ìre mun̄ ochit. Mije owuwa mun̄ yi, efie efie anam mè uti ìkiweek mun̄ isasa igat ugwem mîluk me linyọn̄