Arsinoja IV od Egipta

Za ostale Arsinoje, vidite članak Arsinoja.

Arsinoja IV (grčki: Ἀρσινόη, Arsinoë, cca. 68/67. pne. – 41. pne.) je bila egipatska princeza i jedna od posljednjih članica dinastije Ptolemejida. Bila je najmlađa kćer kralja Ptolemeja XII Auleta, te polusestra Kleopatre VII i Ptolemeja XIII.^{[1][2][3][4][5]}

Otac je oporukom prijestolje ostavio njenoj polubraći Kleopatri i Ptolemeju, ali je nakon njegove smrti Ptolemej XIII protjerao Kleopatru. Kada je Julije Cezar godine 48. pne. došao u Aleksandriju i nakon nekog vremena se stavio na stranu Kleopatre, Arsinoja je izbjegla iz grada zajedno sa svojim eunuhom Ganimedom te priključila pobunjeničkoj vojsci Ahile i proglasila faraonom. Ubrzo je dala pogubiti Ahilu i postavila Ganimeda na čelo vojske. On je na početku imao uspjeha protiv Rimljana, ali su pobunjenički oficiri bili nezadovoljni što im komandira eunuh. Stoga su ga ubili, zarobili Arsinoju te je predali Rimljanima u zamjenu za prethodno zarobljenog Ptolemeja.

Nakon završetka aleksandrijskog rata zarobljena Arsinoja je vođena ulicama Rima u trijumfu ali se javnost na nju sažalila, pa je Cezar odustao od tadašnjeg običaja da se zarobljeni neprijateljski vođe na kraju trijumfa pogube. Umjesto toga ju je poslao u Efez gdje je uživala azil u Artemidinom hramu. Kleopatra ju je, međutim, sve vrijeme smatrala opasnošću po svoju vlast te je na kraju godine 41. pne. nagovorila svog ljubavnika Marka Antonija da je pogubi. On je to učinio oskrnavivši hram i tako izazvavši sveopće gnušanje širom antičkog svijeta.

Među ruševinama Efeza je godine 1926. pronađena grobnica koja datira iz druge polovice 1. vijeka pne. sa ostacima ženske osobe u dobi koja otprilike odgovara Arsinoji iz vremena njenog ubistva. 1990-ih je Hilke Thür ustvrdila da je riječ o Arsinoji. Na osnovu istraživanja lubanje (koja je izgubljena u Njemačkoj za vrijeme drugog svjetskog rata) pojedini istraživači su došli do zaključka da je Arsinoja po rasnim obilježjima bila crnkinja, što je sa oduševljenjem dočekano u afrocentričkim krugovima.

U britanskoj TV-seriji The Cleopatras njen lik je tumačila Francesa Gonshaw.

2009. je BBC o njenom grobu snimio igrano-dokumentarni film Cleopatra: Portrait of a Killer.

1. ↑ http://en.wikipedia.org/wiki/Ptolemy_XII_Auletes
2. ↑ „KingTutOne.com | Cleopatra VII's and Caesar”. Arhivirano iz originala na datum 2013-04-05. Pristupljeno 2010-06-08. 
3. ↑ The lives of Cleopatra and Octavia, By Sarah Fielding, Christopher D. Johnson
4. ↑ http://books.google.com/books?id=cPgR2mW2OuEC&pg=PA154&lpg=PA154&dq=%2Bcleopatra,+%2B%22half+sister%22,+%2B%22Dio+Cassius%22,+%2Barsinoe&source=bl&ots=3Y-CKLNs88&sig=oB2xbb9viAuPbzJNNKw6ivsQa5I&hl=en&ei=tBTfSYLCIIPu7AOI_oWQDA&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=10
5. ↑ Egyptvoyager.com: Women in ancient Egypt

• Encyclopædia Britannica, 2003 edition

• www.livius.org: Arsinoe IV Arhivirano 2012-10-17 na Wayback Machine-u
• Biography by Christopher Bennett: Arsinoe IV Arhivirano 2008-10-03 na Wayback Machine-u