Hideki Yukawa

Hideki Yukawa
湯川秀樹
Państwo działania	Japonia
Data i miejsce urodzenia	23 stycznia 1907 ; Tokio
Data i miejsce śmierci	8 września 1981 ; Kioto
	profesor
	Specjalność: fizyka
Uczelnia	Uniwersytet Kioto,; Uniwersytet Osakijski
	Nagrody
	Nagroda Nobla w dziedzinie fizyki
	Multimedia w Wikimedia Commons

Hideki Yukawa (jap. 湯川秀樹 Yukawa Hideki; ur. 23 stycznia 1907 w Tokio, zm. 8 września 1981 w Kioto^[1]) – japoński fizyk teoretyk, pierwszy noblista swojej narodowości^[2]^[3].

Życiorys

Rozpoczął pracę jako wykładowca na Uniwersytecie Kioto bezpośrednio po jego ukończeniu, w wieku 22 lat, prowadząc jednocześnie badania nad teorią cząstek elementarnych. W 1933 roku został wykładowca na Uniwersytecie Osakijskim^[2]^[3].

W 1935 roku opublikował teorię mezonów, która wyjaśniała zasady interakcji pomiędzy protonami a neutronami i miała znaczący wpływ na rozwój badań nad cząstkami elementarnymi na Uniwersytecie Osakijskim^[4].

W 1938 roku uzyskał stopień doktora nauk ścisłych na Uniwersytecie Osakijskim, głównie za przewidywania istnienia mezonów i teoretyczne badania natury oddziaływania jądrowego^[5]. Wyniki tych badań zadecydowały o przyznaniu mu później Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki.

W 1940 roku został profesorem na Uniwersytecie Kioto. W tym samym roku otrzymał Imperial Prize of the Japan Academy. Trzy lata później otrzymał wysokie odznaczenie od rządu japońskiego^[2]^[3].

W 1949 roku został profesorem na Uniwersytecie Columbia. W tym samym roku otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki za przewidzenie istnienia mezonów na podstawie teoretycznej pracy dotyczącej sił jądrowych – dwa lata po odkryciu przez Cecila Powella pionów π, teoretycznie przewidzianych przez Yukawę^[2]^[3].

W 1951 roku uhonorowano go tytułem zasłużonego dla kultury^[6]. Od 1953 roku był pierwszym przewodniczącym Research Institute for Fundamental Physics (RIFP) na Kyoto University, nazwanego jego imieniem (Yukawa Institute for Theoretical Physics, YITP) i pełnił tę funkcję w latach 1953–1970^[7]. Otrzymał doktoraty honoris causa kilku uczelni, m.in. paryskiej Sorbony^[2]. Był członkiem zagranicznym American National Academy of Sciences, American Physical Society, Royal Society w Londynie, Rosyjskiej Akademii Nauk, od której otrzymał też Złoty Medal Łomonosowa. W 1964 roku został odznaczony Orderem Zasługi RFN^[3].

W 1955 roku był jednym z sygnatariuszy Manifestu Russella-Einsteina (zob. Konferencja Pugwash w Sprawie Nauki i Problemów Światowych)^[3].

Ożenił się w 1932 roku z Sumiko. Mieli dwóch synów o imionach: Harumi i Taka’aki^[2].

Przypisy

↑ Yukawa Hideki, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-10-14] .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Hideki Yukawa – Facts. [w:] The Nobel Prize in Physics 1949 [on-line]. Nobel Media AB. [dostęp 2014-03-01]. (ang.)., Biographical, Nobel Lecture, December 12, 1949, Meson Theory in Its Developments.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Hideki Yukawa, [w:] HowStuffWorks? [online] [dostęp 2014-03-01] [zarchiwizowane 2014-05-19] (ang.).
↑ HidekiH. Yukawa HidekiH., On the Interaction of Elementaury Particles. I., jstage.jst.go.jp, 17 listopada 1934 [dostęp 2024-07-13] (ang.).
↑ Hideki Yukawa – Scholars | Institute for Advanced Study [online], ias.edu [dostęp 2024-04-23] (ang.).
↑ 1. Support for Creative Activities in Arts and the Improvement of Cultural Infrastructure [online] [dostęp 2020-08-02] (ang.).
↑ Yukawa Institute for Theoretical Physics > History. [w:] Strona internetowa YITP [on-line]. yukawa.kyoto-u.ac.jp. [dostęp 2014-03-01]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Hideki Yukawa na: www.nobel-winners.com
Hideki Yukawa na: NNDB Tracking the entire world
Yukawa Hideki, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-10-03] (ang.).

[epwn-1] Yukawa Hideki, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-10-14] .

[www.nobelprize-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Hideki Yukawa – Facts. [w:] The Nobel Prize in Physics 1949 [on-line]. Nobel Media AB. [dostęp 2014-03-01]. (ang.)., Biographical, Nobel Lecture, December 12, 1949, Meson Theory in Its Developments.

[HowStuffWorks-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Hideki Yukawa, [w:] HowStuffWorks? [online] [dostęp 2014-03-01] [zarchiwizowane 2014-05-19] (ang.).

[jstage-4] HidekiH. Yukawa HidekiH., On the Interaction of Elementaury Particles. I., jstage.jst.go.jp, 17 listopada 1934 [dostęp 2024-07-13] (ang.).

[5] Hideki Yukawa – Scholars | Institute for Advanced Study [online], ias.edu [dostęp 2024-04-23] (ang.).

[culture2000-6] 1. Support for Creative Activities in Arts and the Improvement of Cultural Infrastructure [online] [dostęp 2020-08-02] (ang.).

[YITP-7] Yukawa Institute for Theoretical Physics > History. [w:] Strona internetowa YITP [on-line]. yukawa.kyoto-u.ac.jp. [dostęp 2014-03-01]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]