pieszy

wymowa:

IPA: [ˈpʲjɛʃɨ], AS: [pʹi ̯ešy], zjawiska fonetyczne: zmięk.• i → j  ​^?/i

znaczenia:

przymiotnik

(1.1) poruszający się jedynie na własnych nogach

(1.2) odbywający się przy udziale osób pieszych (1.1)

(1.3) przeznaczony dla pieszych (2.1)

(1.4) przest. odnoszący się do piechoty wojskowej, należący do takiej piechoty

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

(2.1) osoba, która porusza się na własnych nogach

odmiana:

(1.1-4)

 

przypadek	liczba pojedyncza				liczba mnoga
	mos/mzw	mrz	ż	n	mos	nmos
mianownik	pieszy		piesza	piesze	piesi	piesze
dopełniacz	pieszego		pieszej	pieszego	pieszych
celownik	pieszemu		pieszej	pieszemu	pieszym
biernik	pieszego	pieszy	pieszą	piesze	pieszych	piesze
narzędnik	pieszym		pieszą	pieszym	pieszymi
miejscownik	pieszym		pieszej	pieszym	pieszych
wołacz	pieszy		piesza	piesze	piesi	piesze

(2.1)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	pieszy	piesi
dopełniacz	pieszego	pieszych
celownik	pieszemu	pieszym
biernik	pieszego	pieszych
narzędnik	pieszym	pieszymi
miejscownik	pieszym	pieszych
wołacz	pieszy	piesi

przykłady:

(1.1) Pieszy turysta porusza się wolniej, ale zobaczy więcej.

(1.2) Pieszy ruch graniczny jest źródłem sporego importu towarów na ścianie wschodniej.

(1.4) 2. pluton strzelców pieszych wykonał rozpoznanie przedpola w kierunku północnym.

(2.1) Na drogach publicznych piesi powinni poruszać się zawsze lewym poboczem.

składnia:

kolokacje:

(1.1) pieszy turysta / goniec / posłaniec

(1.2) pieszy kondukt • pieszy ruch / transport • piesza wycieczka

(1.3) szlak pieszy

(1.4) pieszy żołnierz / strzelec / batalion

(2.1) być pieszym • poruszać się jako pieszy • przejście dla pieszych • ograniczenie ruchu pieszych

synonimy:

(1.1) niezmotoryzowany

(1.4) piechotny

(2.1) piechur

antonimy:

(1.1) zmotoryzowany

(1.2) zmotoryzowany, kołowy

(1.4) zmotoryzowany

(2.1) zmotoryzowany

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. piechota ż, piechur m, piechurka ż, piechociarz m, pieszka ż

forma żeńska piesza ż

czas. spieszyć ndk.

przym. piechotny, piechociarski

przysł. pieszo, piechotą

związki frazeologiczne:

pieszy leniwo wygra, ale dłużej dotrzyma

etymologia:

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) on foot, walk, walking; (1.4) infantry; (2.1) pedestrian
• arabski: (1.1) ماش (māš); (2.1) ماش m (māš)
• duński: (2.1) fodgænger w
• esperanto: (1.1) piediranta, perpieda; (1.2) perpieda; (1.3) perpieda; (1.4) perpieda; (2.1) piediranto
• estoński: (2.1) jalakäija
• fiński: (2.1) jalankulkija
• hiszpański: (1.2) peatonal; (2.1) peatonal
• kaszubski: (2.1) pieszi m, piechtny m
• kataloński: (2.1) vianant m
• niderlandzki: (2.1) voetganger
• niemiecki: (2.1) Fußgänger m
• norweski (bokmål): (2.1) fotgjenger m
• norweski (nynorsk): (2.1) fotgangar m, fotgjengar m
• szwedzki: (1.1) gående; (2.1) gående w
• węgierski: (2.1) gyalogos
• włoski: (1.2) pedonale; (2.1) pedone m

źródła: