ਨਜਫ਼

ਨਜਫ਼ النجف
ਇਰਾਕ ਵਿੱਚ ਨਜਫ਼ ਦੀ ਸਥਿਤੀ (ਲਾਲ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਿੰਟ)
ਦੇਸ਼	ਇਰਾਕ
ਸੂਬਾ	ਨਜਫ਼ ਗਵਰਨੇਟ
ਉੱਚਾਈ	60 m (200 ft)
ਆਬਾਦੀ  (2014)
• ਕੁੱਲ	13,89,500[1]
	Approximate figures
ਸਮਾਂ ਖੇਤਰ	UTC+3

ਨਜਫ਼ (Arabic: النجف ਇਰਾਕ ਦਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸ਼ਹਿਰ ਹੈ ਜੋ ਰਾਜਧਾਨੀ ਬਗਦਾਦ ਦੇ 160 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੱਖਣ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਸੁੰਨੀਆਂ ਦੇ ਚੌਥੇ ਖਲੀਫਾ ਯਾਨੀ ਸ਼ਿਆ ਇਸਲਾਮ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਇਮਾਮ ਅਲੀ ਦੀ ਮਜ਼ਾਰ ਦੇ ਇੱਥੇ ਸਥਿਤ ਹੋਣ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਨਾਲ ਇਹ ਇਸਲਾਮ ਅਤੇ ਸ਼ੀਆ ਇਸਲਾਮ ਦਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਦੀ ਕਬਰਗਾਹ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਕਬਰਗਾਹ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਨਜਫ਼ ਪ੍ਰਾਂਤ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਹੈ ਜਿਸਦੀ ਆਬਾਦੀ 2008 ਵਿੱਚ ਸਾਢੇ ਪੰਜ ਲੱਖ ਸੀ।

ਅਲੀ ਇਬਨ ਅਬੂਤਾਲਿਬ, ਯਾਨੀ ਅਬਿ ਤਾਲਿਬ ਦੇ ਬੇਟੇ ਅਲੀ, ਜਿਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸੁੰਨੀ ਮੁਸਲਮਾਨ ਚੌਥੇ ਖਲੀਫਾ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸ਼ੀਆ ਪਹਿਲੇ ਇਮਾਮ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਹੀ ਜਾਨ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਸੀ। ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਪਹਿਲਾਂ ਦੋ ਖਲੀਫ਼ਿਆਂ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ - ਆਪਣੀ ਕਬਰ ਦੇ ਨਾਲ ਅਜਿਹੀ ਹੀ ਸੰਦੇਹ ਨੂੰ ਵੇਖਕੇ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਲਾਸ਼ ਨੂੰ ਇੱਕ ਗੁਪਤ ਸਥਾਨ ਉੱਤੇ ਦਫਨਾਣ ਦੀ ਇੱਛਾ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਸੰਨ 661 ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਮਰਨ ਦੇ ਬਾਅਦ ਭਰੋਸੇ ਯੋਗ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਊਠ ਉੱਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਅਰਥੀ ਲਦ ਕੇ ਇੱਕ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤ ਸਥਾਨ ਉੱਤੇ ਲੈ ਗਏ ਜਿੱਥੇ ਊਠ ਬੈਠ ਗਿਆ।^[2] ਇਸ ਜਗ੍ਹਾ ਉੱਤੇ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਮਜ਼ਾਰ ਦੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਨੂੰ ਦਫਨਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਅਠਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਮੁਸਲਮਾਨ ਸ਼ਾਸਨ ਦੀ ਵਾਗਡੋਰ ਅੱਬਾਸੀ ਖਲੀਫ਼ਿਆਂ ਦੇ ਹੱਥ ਗਈ ਤਾਂ ਹਾਰੁਨ ਰਸ਼ੀਦ ਨੂੰ ਇਸ ਸਥਾਨ ਦੇ ਬਾਰੇ ਵਿੱਚ ਪਤਾ ਚਲਾ ਤਾਂ ਉੱਥੇ ਇੱਕ ਮਜ਼ਾਰ ਬਣਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਇਮਾਮ ਅਲੀ ਮਸਜਦ ਸ਼ੀਆ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਲਈ ਕਰਬਲਾ ਦੇ ਬਾਅਦ ਸਭ ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕਾਤਮਕ ਥਾਂ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ।^[3] ਇਮਾਮ ਅਲੀ ਮਸਜਦ ਨੂੰ ਸ਼ੀਆ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਲਈ ਤੀਜੀ ਪਵਿਤਰਤਮ ਇਸਲਾਮੀ ਸਾਈਟ ਹੈ।^{[3][4][5][6][7][8][9][10][11]}

ਸੰਨ 2003 ਦੇ ਬਾਅਦ ਅਮਰੀਕੀ ਫੌਜਾਂ ਦੀ ਹਾਜਰੀ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਨਾਲ ਇੱਥੇ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਵਿਰੋਧ ਅੰਦੋਲਨ ਚੱਲਿਆ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਆ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਦੀ ਸਰਗਰਮੀ ਸੀ।

ਨਜਫ਼ ਖੇਤਰ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੇ ਪੁਰਾਣੇ ਸ਼ਹਿਰ ਬਾਬਲ 30&nbspਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੇ ਦੱਖਣ ਸਥਿਤ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਬਾਈਬਲੀ ਸ਼ਹਿਰ ਉਰ ਦੇ ਉੱਤਰ ਵੱਲ 400&nbsp ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰੀ ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਸ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਅੱਬਾਸੀ ਖ਼ਲੀਫ਼ਾ ਹਰੂਨ ਅਰ-ਰਾਸ਼ਿਦ ਵਲੋਂ ਅਲੀ ਇਬਨ ਅਬੀ ਤਾਲਿਬ ਲਈ ਇੱਕ ਅਸਥਾਨ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ 791 ਈਸਵੀ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।^[12]

ਇਤਿਹਾਸ ਤੋਂ ਸਾਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਨਜਫ਼ ਸੱਚਮੁੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸ਼ਹਿਰ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਵਜੂਦ ਇਸਲਾਮ ਦੇ ਜਨਮ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਪਹਿਲਾਂ ਦਾ ਹੈ। ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਖੋਜਾਂ ਤੋਂ ਇਥੇ ਵਸੇਵੇ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਯਿਸੂ ਦੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀ ਹੋਣ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ।