Haifisaina sy hetsi-po
Ny haifisaina sy hetsi-po dia fandinihan'ny fihetsika ny olom-belona.
Dika
[hanova | hanova ny fango]Amin'ny lafiny etimôlôjika(fototeny), ny toe-tsaina dia ny fandinihana ny fanahy na psike (frantsay psyché avy amin'ny fiteny grika psukhê). Amin'ny dikany amin'ny teny grika taloha, io fandinihana io dia miankina amin'ny asa psikôfiziôlojika, araka ny fitsapa (fahitana, tanjona, fihetsika), araka ny fahakingana ny saina (toe-tsaina mikasika ny fahalalana). Fa ny toe-tsaina dia tsy hoe fandinihana ny anjaraasan'ny fanahy, izy koa dia fanakekezana ara-pinoana (casuistique) an'ny subjectivité, ny fikarohana ny fahamarinana ao amin'ny maha-izy ny tsirairay ary amin'ny maha-izy azy an'ny lazaina. Ny Fanahy dia tsy hoe toerana isian'ny fifandraisana sy ny fanakambana fotsiny, manome dika ohatra ny olona miheritreritra afaka mihevi-tena izy eo alohan'ny tany, ary io ao amin'ny fifandraisana ara-javatra na amin'ny alàlan'ny hevitra.
Ny zavatra hodinihana amin'ny toe-tsaina dia adihevitra mbola tsy nidiana hatry ny taonjato maro. Araka ny mpanoratra, ny toe-tsaina dia mihodikodina manodidin'ny zavatra misamihafa, tsy afahana manapahan-kevitra hoe inona ny teôria tokana ho eken'ny rehetra.
Ny sehatra samihafa an'ny fandinihana ny foto-pisainana dia miavaka na amin'ny fomba ampiasaina amin'ny fandinihana (fandinihana miainga amin'ny fitsaboana na fanandramana), na miainga amin'ny fandinihana ny zavatra sy fianana ataon'ny olona (asa, fitadidiana, fitsapa, fianarana, fikarakarana, fihetsika miaraka amin'ny antokon'olona sns.), na amin'ny taranja fikarohana sy fandalinana (toe-tsaina mikasika ny fahalalana, psikôpatôlôjia, toe-tsaina ara-piara-monina, toe-tsain'ny zaza, psikôfiziôlôjia, toe-tsain'ny biby).
Ny fiorenan'ny Foto-pisainana dia mety mifandray sy mifanaraka amin'ny toe-javatra hafa,mety hoe amin'ny sehatra voafaritra mazava na amin'ny sehatra ankapobeny. Matetika dia miankina amin'ny olana azo avy amin'ny zava-nianana (épistémologiques), tahaka ny foto-pisainana vokatry ny fampianarana, ny foto-pisainana vokatry ny fiaraha-monina na vokatry ny fitaizana, sns. Noho izany dia sarotra ny milaza fa ny "maha toy izao" na ny tsy maha toy izao dia toetra be amin'ny ankapobeny fotsiny.[1] ...
Ny taranja sasan'ny toe-tsaina dia miaraka amin'ny zavatra hafa, na ao amin'ny saha mifandray na amin'ny lafin'ny zana-taranja saha fandinihana mivelatra kokoa.
Hatramin'ny ela no nisian'ny fifandraisana akaiky tamin'ny fandinihana ny foto-pisainana (psychologie) sy ny foto-kevitra (philosophie), ary tsy vitany hoe mifandray fotsiny aza izy roa ireo fa tena mifanosina satria ny fandinihana ny foto-pisainana (psychologie) taloha dia taranja iray tao amin'ny fandinihana ny foto-kevitra (philosophie), taranja izay matetika taloha - tamin'ny antiquité indrindrindrindra - nosokajiana ho anisan'ny taranja ny zavatra azo tsapain-tanana (physique), raha ny famaitana tamin'izany (ny anatra, ny eritreritra, ny fihetsika, sns. dia taranja tao anatin'ny fandinihana ny foto-kevitra taloha nefa hita koa ao amin'ny fandinihana ny foto-pisainana). Misy aza ankolafi-ny mpandinika foto-pisainana sasany manorina ny fonja-keviny amin'ny vokatry ny fandalinana ny foto-kevitra tahaka ny toe-po, ny maha-olona, ny zava manan'aina, sns.
Tantaran'ny toe-tsaina
[hanova | hanova ny fango]
Mpilaza mihevitra
[hanova | hanova ny fango]Filôzôfy
[hanova | hanova ny fango]Na dia talohan'ny asa ny mpisava lalana Platon (-427, -348) sy Aristote (-384, -322) ao Psychology (dia misy ny teny hoe hatramin'ny 1575, Johannes Thomas Freigius, Ciceronianus), ny olona liana amin'ny fomba fijery, sensations, fihetseham-po, ny fihetseham-pony sy ny eritreriny. Ny soritra ireo amin 'izany ao amin'ny Iliad sy ny Odyssey, ao amin'ny anganon'ny firenena rehetra sy ny boky masina, ara-tantara psikolojia (Ignace Meyerson, 1888-1983) dia mampiseho mazava tsara. Ny andinin-teny voalohany fantatra fa taratry manoloana ny firongatry ny eritreritra sy ny feon'ny fieritreretana dia ireo izay niaro tantara, fa Azo inoana fa nifototra tamin'ny asa teo aloha fa tsy fantatsika.
Platon sy Aristote, ary hita ao amin'ny mazava, dia tsy misy na vitsy ny mpiara-belona taminy andinin-teny Democritus (c-460, c-360), na Epicurus (-342, -270). Lucretia (-98, -54), fantatra kokoa, ny lova an'ny soratra tranainy dia tsy maintsy vita ny roa mpaneho hevitra ny Aristote, Ibn Rouchd (Averroes, 1126-1198) sy Thomas d'Aquin (1225- 1274), izay taonjato maro tatỳ aoriana indray ny asany, ary hanome ny vola izay ho scholasticism.
Pythagore (500 talohan'i JK), ny atidoha dia ny seza ny faharanitan-tsaina sy ny adalana.
Platon momba ny ambaratongam-pahefana ny psyche; ny fanahy ambony kokoa (herim-po sy ny fanirian-daza) voafaritra ao am-po, ny fanahy tsy mahasalama ao amin'ny aty. Ao amin'ny Phaedo, Izany dia mampisaraka ny fanahy noho izany, ka ny eritreritra ny vatana ara-nofo, ary ny mino fa ny fanahy mifehy ny vatana. Izany manonofinofy dualisme miala lalina ho any amin'ny isan-karazany holatra fikorianan'ny ny psikolojia Endrika: taonjato amby roa-polo. Critical Aristote Platon. Eny tokoa, ho azy, ny fanahy dia tsy ny mpamily ny vatana. Amin'ny Metafizika nanontany izy hoe:
- "Tahaka ny hevitra izay atin-javatra, ho voasaraky ny zavatra ve zy ireo ?"
Aristote nampidirina tao amin'ny fanazavany momba ny amin'ny ainy ho tripartite fizarana ny fanahy, miaraka amin'ny fomba fijery gradualist: vegetative, sensory sy ny saina, izay reproduces ny fizarazaran'I manan'aina amin'ny zavamaniry, ny biby ary ny olombelona. (Ireo mpitsabo nentim-paharazana miteny ny "fanjakana vegetative.") Izy no liana misaina ny fanahy (fahatsiarovana, fitsarana, sns) ary nanontany tena hoe inona amin 'ny olona mahafantatra sy mihevitra azy io antsoina hoe ny "poiètikon" tononkalo fahalalana, izay tsy maintsy ho takatra fa amin'ny heviny ankehitriny ny "solontena ara-tsaina" izay tononkalo) [2]. Ny sitrapo sy ny mahafinaritra no mahazo fanafoanana ny fanaintainana teny akaiky Epicureanism famoronana. Ary ny nanontany ny fifandraisana eo amin'ny vatana sy ny fomba fijery, vatana sy ny eritreritra, ary nieritreritra Aristote manokatra adihevitra, nalaina nandritra ny taonjato maro, na ny "saina mavitrika" sy "fahaiza-misaina ara-nofo" dia tsy manan-tsahala ary mandrakizay (Andriamanitra), na ny fanahy sy ny fahaiza-misaina dia misaraka. Ny valin-dia ny fanahy ny vatana toy ny endrika dia ny manan-danja (tsy azo sarahina ary miavaka).
Lucretia fizarana amin'ny filazana fa ny fanahy toy ny "tena zava-dehibe fofonaina" (anima amin'ny teny latinina) mamelona ny vatana sy De Rerum Natura (amin'ny toetry ny zava-drehetra), dia nanamarika fa:
- « Raha tsy apetrantsika aloha ny fototry ny zavatra, dia tsy mahalala izay antsointsika hoe hanorina na inona na inona amin'ny fisainana, rehefa tonga ny zavatra manjavozavo. »
Efa hatry ny taona taloha ny fifanoherana sy ny foto-pisainana doalista sy môniska sy ny fahasarotana lehibe ny mamaritra ny fifandraisana misy eo amin'ny vatana sy ny saina dia hipetraka psikology taonjato maro.
Rohy ivelany
[hanova | hanova ny fango]- ((fr)) Passion Psycho diffuse tous les cours de psychologie de la faculté de Strasbourg Archived Septambra 9, 2009 at the Wayback Machine
- ((fr)) Bottin Francophone des Professionnels de la Psychologie
- ((fr)) Société Française de Psychologie - SFP - La société savante traditionnelle de la psychologie française.
- ((fr)) Fédération Française des Psychologues et de Psychologie - FFPP -
- ((fr)) Syndicat National des Psychologues - SNP
- ((fr)) Les psychothérapies détaillées et expliquées en fonction des problèmes psychologiques Archived Aprily 16, 2009 at the Wayback Machine
- ((fr)) Lexique de psychologie et de sciences humaines Archived Desambra 12, 2009 at the Wayback Machine
- ((fr)) Portail de neuropsychologie clinique Archived Desambra 21, 2009 at the Wayback Machine
Annuaire FAQ miteny frantsay
[hanova | hanova ny fango]- Endrika priko-damatika Archived Jolay 31, 2009 at the Wayback Machine
- ny FAQ ny fr.sci.psychologie Archived Martsa 11, 2007 at the Wayback Machine
- Fanontaniana apetraka momba ny psy ny ny psikoterapia
|