Martin Schulz
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Valkebergs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Martin Schulz (20 december 1955, IJsjwiele bie Aoke) ies 'nen Duutsj-Rienlandse politicus van de sociaaldemocratische partie SPD (die op EU-niveau deil oetmaak vaan de S&D same mit, onger angere, de Nederlandse PvdA, de Vlaamse sp.a en de Waalse PS). Van 1987 tot 1998 waor Schulz de burgemeister van Wösjele, wat zjuus wie zien geboorteplaats in 't distrik van Aoke liegk. Van 1994 tot 2017 waor hae Europarlemintariër en van 2012 tot 2017 waor hae de President van 't Europees Parlemint. Schulz heelt van 1999 tot 2018 constant 'n zaetel aan binne de leiersgroep van de SPD. Van 2017 tot 2018 amteerde hae es SPD-partieveurzitter.
Hae haet lang bekind gesjtoon es eine van de invloojriekste sociaaldemocrate binne de Europese Unie.
Europese verkezinge van 2014
[bewirk | brón bewèrke]In 2014 waor hae names de sociaaldemocratische fractie van 't Europees Parlemint (S&D) kandidaat veur 't Presidentssjap van de Europees Kemissie. Oet de Europese verkezinge van dat jaor bleek ivvels dat de christendemocratische Europees Voukspartie de groatste bleef en häöre kandidaat Jean-Claude Juncker president woort.
Duutsje verkezinge van 2017
[bewirk | brón bewèrke]Tiejes de Bondsverkezinge van 2017 trooj Schulz aan es de Boondskanseleerskandidaat van de SPD. Hae moos daomit de groatste linkse partie van Duutsjland vertegeweurdege. Zien houftegesjtendser waor Angela Merkel die, es kandidaat names de CDU, al sinds 2005 Boondskanseleer van Duutsjland waor. In ièrsjte instantie woort gesjproke van 'n Schulz-mania en kreeg hae 't veur mekaar gans get Duutsje sjtömmers - ouch väöl jongere - um ziech haer te verzamele tiejes campagne-eveneminte. Analyste sjproke achteraaf ivvels van 'n trent die Schulz neet hoag wies te hawwe. Oetindelek wies de partie van Schulz mer 20,5% van de sjtömme te haole: de sjlechste verkezingsoetsjaalg in de nao-oorlogse historie van Duutsjland.
Polletieke posities
[bewirk | brón bewèrke]Schulz is 'ne groate veursjtender van Eurobonds; de meugelekheid um es EU zelf sjölde te mage make. Sinds 2020 ies dat ouch meugelek. De meiste lidsjtate zin dao van oudsher ivvels sjterk tege gekièrd. Dat verangerde pas tiejes de COVID-19-pandemie. In november 2016 waor Schulz eine van de 27 initieerders van 't Handves van Digitale Miensjerechte van de Europese Unie. Neve EU-politiek sjteit Schulz bekind es 'ne groat veursjtander um miè geld besjikbaar te make veur Duutsje defensie um te voldoon aan 't 2%-criterium van de NAVO en veur betere infrasjtruktuur in Duutsjland. Wier ies Schulz, wie de meiste SPD-politici, 'ne groate veursjtender van 'ne sjterkeren Duutsje welveertssjtaat. Schultz sjteit bekind um zien expliciet oppositionele hawwing nao Euroscepticisme en rechs-conservatisme toe. Dit zörgde in zien EU-carrière soms veur controversies. Zoa neumde de toenmalege premier van Italië, Silvio Berlusconi, häöm in 2003 emes dee "geknip zaw zin" um "de rol van 'ne Nazi te sjpele" in 'ne film euver consentratiekampe.
Limbörgs en anger tale
[bewirk | brón bewèrke]Schulz greuide op in IJsjwiele, neve Aoke - woa van oudsher 'n euvergansdialek weurt gekald tösje 't Ripuarisch en Limbörgs. Ouch Schulz kalt plat. Zien accent weurt es typisch Rienlands gekenmerk in de Duutsje media[1]. Hae gebruuk de "Limbörgse G" (die get angersj klink wie de Hoagduutsje G die örges tösje de "g" en de "sj" inziet) en zien zinne klinke veur väöl Duutsjers get melodische, es-of de zin aaflöp wie'n vraog. Dit zien ouch kinmerke van 't Nederlands wat door väöl Limbörgers gekald weurt.
Neve Limbörgs-Ripuarisch en Hoagduutsj, kalt Schultz ouch Nederlands, Frans, Ingelsj, Sjpaans en Italiaans.
Perseunlek leve
[bewirk | brón bewèrke]Schulz waor in de zeventeger jaore 'nen alcoholis. Dao kalt hae in de media dèks en eupelek euver. Sinds 1980 drink hae neet miè.
Schulz ies getrouwd mit landsarchitek Inge Schulz en haet daomit twiè kinger. De ganse femilie ies Roams-Katheliek.
Bronne
[bewirk | brón bewèrke]Alle informatie kump van de Duutsje versie van 't artikel, behalve de volgende rifferentie: