Smaragaid

Smaragaid
Aicmiú
Catagóir	Mianra
Airíonna
Criostalchóras	hexagonal crystal system (en)
Cruas Mohs	7.6
Dath an stríocáin	bán

Is geamchloch agus cineál beirile (Be₃Al₂(SiO₃)₆) í smaragaid, ar dhath glas mar gheall ar cróimiam, nó, uaireanta, vanaidiam inti. Tá cruas 7.5-8 ag beiril ar scála Mohs, agus meastar go bhfuil sé éasca smaragaidí a bhriseadh mar gheall ar ábhar iniata iontu.

Tháinig an focal 'smaragaid' ón Laidin smaragdus, a tháinig ón fhocal Gréigise σμάραγδος (smáragdos), a chiallaíonn “seoid ghlas” ó theanga Sheimíteach.

Sa tseoideolaíocht, roinntear an dath ina thrí chomhpháirt: lí, sáithiú agus ton. Is féidir le smaragaid beidh i lí ó buí-ghlas go gorm-ghlas, is é an glas príomhlí na smaragaidí, is iad buí agus gorm na líocha tánaisteacha a fhaightear i smaragaidí. Is iad na seoda a bhfuil cuma ghlas measartha dorcha orthu atá tomhaiste mar smaragaidí. Rangaítear seoda a bhfuil cuma ghealghlas orthu mar bheiril ghlas in ionad smaragaide.

Is é an Cholóim an tír a tháirgeann an chuid is mó de smaragaidí thar an domhain, le 50-95% ag teacht ón Cholóim. Is iad Muzo, Coscuez, and Chivor na príomháiteanna sa Cholóim a bhíonn ag mianadóireacht smaragaid.

Áiteanna eile a bhíonn ag mianadóireacht smaragaid ná an Bhrasaíl, an Rúis, an Afganastáin, an Phacastáin, Madagascar, an tSaimbia, agus an tSiombáib.

Is síol a bhaineann le mianra é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid. Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh.