Jean Stapleton

Jean Stapleton
akteur
Jean Stapleton yn 1977.
persoanlike bysûnderheden
echte namme	Jeanne Murray
nasjonaliteit	Amerikaansk
berne	19 jannewaris 1923
berteplak	New York (New York)
stoarn	31 maaie 2013
stjerplak	New York (New York)
etnisiteit	Angelsaksysk Amerikaansk Skotsk
jierren aktyf	1941 – 2001
prizen	3x Emmy Award 2x Golden Globe
offisjele webside
gjint

Jean Stapleton, echte namme: Jeanne Murray (New York, 19 jannewaris 1923 – dêre, 31 maaie 2013), wie in Amerikaansk aktrise, dy't yn 'e jierren santich bekendheid krige troch har rol as Edith, de beklaachlike mar tawijde frou fan Archie Bunker (spile troch Carroll O'Connor), yn 'e tillefyzjekomeedzjesearje All in the Family.

Stapleton wie hikke en tein yn New York. Har heit wie Joseph E. Murray, in reklameman, en har mem Marie Stapleton, in operasjongster. Se studearre oan it Hunter College yn Manhattan en sette yn 'e simmer fan 1941 útein mei har aktearkarriêre. Se spile op Broadway yn ferskate súksesfolle musikals, lykas Damn Yankees, Funny Girl, Bells Are Ringing en Juno, en hie gastrollen yn withoefolle tillefyzjesearjes. Yn 1971 briek se troch mei har rol yn All in the Family (1971-1979); foar har fertolking fan Edith Bunker wûn se trije Emmy Awards (de heechste Amerikaanske tillefyzjepriis) en twa Golden Globes. Se spile Edith Bunker ek yn it begjin fan 'e ferfolchrige Archie Bunker's Place, mar om't se har nocht hie fan 'e rol, liet se har oan 'e ein fan it earste seizoen út 'e searje skriuwe.

Yn 1982 spile Stapleton in folle serieuzere rol as Eleanor Roosevelt, yn in tillefyzjeproduksje oer dy har lettere libben. Neitiid gie se mei dy rol, adaptearre ta in ienfrousshow, op toernee by de Amerikaanske teäters lâns. Teffens hie se mei Whoopi Goldberg ien fan 'e haadrollen yn 'e tillefyzjesearje Bagdad Café. Yn 1984 sloech se de haadrol ôf yn 'e detektivesearje Murder, She Wrote, dy't dêrnei nei Angela Lansbury gie. Yn 'e njoggentiger jierren hie se byrollen yn films as Michael, mei John Travolta, en You've Got Mail, mei Tom Hanks en Meg Ryan, en gastrollen yn searjes as Everybody Loves Raymond en Murphy Brown. Yn 2001, doe't se 78 jier wie, hold se op fan aktearjen.

Stapleton wie fan 1956 oant syn dea yn 1983 troud mei toanielregisseur William Putch. Hja krigen twa bern, akteur, skriuwer en tillefyzjeregisseur John Putch en tillefyzjeprodusinte Pamela Putch. Stapleton wie in aktyf lid fan 'e Christian Science-tsjerke. Hja stoar op 31 maaie 2013 te New York, yn 'e âlderdom fan 90 jier. Op 5 juny waarden de neönljochten fan Broadway ta har oantins in minút lang útset.

● (in) Folsleine filmografy fan Jean Stapleton yn 'e Internet Movie Database