Rumeenien

Tekst üüb Fering

Rumeenien [ruˈmɛ:ni̯ən] (üüb Rumeensk: România [romɨˈnia] Harke tu^?/i) as en stoot uun at grensrüm twesken at maden an a süüduast faan Euroopa. Uun a süüd leit Bulgaarien, uun a waast lei Serbien an Ungarn, uun a nuurd an a uast Ukraine an Moldaawien an uun a uast leit uk at Suartsia. At lun hee 21.698.181 lidj. At hoodsteed as Bukarest.

At lun dialt grensen mä fiiw lunen. Det lingst grens (681 km) wurt mä Moldaawien an det kurtst (448 km) mä Ungarn diald. At lun dialt uk en 649 km lung grens mä Ukraine, en 631 km lung mä Bulgaarien an en 546 km lung mä Serbien.

Dön Karpaaten stun twesken a nuurdwaast an süüduast faan't lun. De Donau Struum maaget at grens tu Bulgaarien an leept troch a uast faan't lun iin uun't Suartsia.

Rumeenien hee aacht histoorisk regiuunen:

1. Banat, mä Serbien diald.
2. Böökenlun (Bucovina), mä't Ukraine diald.
3. Dobrudscha (Dobrogea), mä Bulgaarien diald.
4. Kreischlun (Crișana)
5. Maramuresch (Maramureș)
6. Moldau (Moldova), mä Moldaawien an't Ukraine diald.
7. Sööwenborger (Transilvania)
8. Walachei, wat iin uun Munteenien (Muntenia) an Olteenien (Oltenia) diald as.

Dön tjiin gratst steeden uun Rumeenien san:

#	Steed	Lidj (2021)[1]	Koord
1	Bukarest	1.819.419	Bukarest Timișoara Iași Cluj-Napoca Constanța Craiova Galați Brașov Ploiești Oradea
2	Cluj-Napoca	324.700
3	Timișoara	308.500
4	Iași	303.000
5	Constanța	269.700
6	Craiova	246.400
7	Brașov	246.200
8	Galați	227.800
9	Ploiești	190.700
10	Oradea	187.000

Rumeenien as uun ian-an-fiartig kreiser (üüb Rumeens: județe, iantaal județ) an’t steed Bukarest onerdiald.

Komponisten

• George Enescu (1881-1955)

A neimuuds rumeensk stoot enstäänt 1859 troch at ferianigung faan a fürstentuumen Moldau an Walachei. Alexandru Ioan Cuza wurd Janewoore 1859 tu a fürst faan't Moldau an letjet wegen lääder, 24. Janewoore, tu a fürst faan't Walachei woolet. 24. Deetsember 1861 wurd dön dau fürstentuumen üüs Rumeenien ian fürstentuum. Alexandru wurd 23. Febrewoore 1866 störtet an Karl von Hohenzollern-Sigmaringen tu de nei fürsten neemd. Uun de Rüs-Osmaans Krich (1877–1878) streed Rumeenien mä Rüslun jin det Osmaans Rik an diarefter wurd uun't kongres uun Berliin at suwereniteet faan't lun uunkäänd. 26. Marts 1881 wurd at lun en köningrik. Uun de Iarst Wäältkrich streed at lun jin Uasterrik-Ungarn, Tjiisklun an Bulgaarien. Efter a krich fing at lun Transilwaanien faan Ungarn an Besaraabien faan Rüslun.

• Rumeensk spriik

1. ↑ [1]
2. ↑ Romania, citypopulation.de
3. ↑ Romania, citypopulation.de