[go: up one dir, main page]

Эстәлеккә күсергә

Чечен теле

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Чечен теле
Телдең үҙатамаһы

Нохчийн мотт, Noxçiyn mott

Илдәр

Рәсәй, Төркиә, Иордания, Гөржөстан, Ҡаҙағстан, ЕБ

Регионы

Чечня, Ингушетия, Дағстан һ.б.

Рәсми хәле

Рәсәй Федерацияһы Рәсәй Федерацияһы:

Чечня флагы Чечня
Дағстан Дағстан
Идара итеүсе ойошма

Чечен Республикаһының Фәндәр академияһы, Чечен телен һәм тарихын үҫтереү институты

Был телдә һөйләшеүселәр һаны

2021 йылда Рәсәйҙә 1 493 748 кеше[1]

Һаҡлыҡ хәле

бирешеүсән[2][3][4][5]

Классификация
Категория

Евразия телдәре

Төньяҡ кавказ юғарыраҡ ғаилә (дөйөм танылмаған)

Нах-дағстан ғаиләһе
Нах тармағы
Вайнах төркөмө (дөйөм танылмаған)
Әлифба

кириллица, латиница (ЧИР-ҙа)
(чечен яҙмаһы)

Тел коды
ГОСТ 7.75–97

чеч 785

ISO 639-1

ce

ISO 639-2

che

ISO 639-3

che

Был телдә Википедия

Чечен телé (үҙатамаһы: Нохчийн мотт, Noxçiyn mott) — Нах-Дағстан төркөмөнә ҡараған тел, ике миллион кеше һөйләшкән, чечен халҡының туған теле. Чечен Республикаһында һәм Дағстанда дәүләт телдәренең береһе булып тора.

  1. https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/Tom5_tab4_VPN-2020.xlsx
  2. UNESCO Atlas of the World’s Languages in Danger (Moseley, Christopher (ed.). 2010. Atlas of the World’s Languages in Danger, 3rd edn. Paris, UNESCO Publishing. Online version): статус указан как vulnerable — «уязвимый» (most children speak the language, but it may be restricted to certain domains (e.g., home))
  3. UNESCO Red Book on Endangered Languages: Europe Архивная копия от 22 август 2012 на Wayback Machine: не перечислен среди языков, которым угрожает опасность
  4. Encyclopedia of the world’s endangered languages (Ed. by Ch. Moseley. 2007. Routledge. ISBN 978-0-7007-1197-0 (Print Edition), ISBN 0-203-64565-0 Master e-book ISBN. Tapani Salminen. Europe and Northern Asia. P. 227): титульные языки республик Северного Кавказа вообще не относятся к числу угрожаемых (In Caucasia … there are several indigenous languages that cannot be regarded as endangered at all. …The twelve main indigenous languages of northern Caucasian republics, Adyge, Avar, Chechen, Dargwa, Ingush, Lak, Lezgian, Kabard-Cherkes, Karachay-Balkar, Kumyk, Ossete and Tabasaran, are maintained well by the population, and the bilingualism in Russian … appears both functional and stable.)
  5. Дешериева Т. И. Чеченский язык // Государственные и титульные языки России. Под ред. В. П. Нерознака. Москва: Academia, 2002. ISBN 5-87444-148-4