Atila

Atila
rey de los Hunos (es) Imperio huno (es) 435 - 453 ← Rua (es) - Elac (es) , Dengizich (es) , Ernakh (es) →
Vida
Nacimientu	I de mileniu[1]
Nacionalidá	Imperio huno
Muerte	Panonia, 453[2]
Causa de la muerte	valor desconocíu atragantamiento (es) [3]
Familia
Padre	Mundzuk
Casáu con	Kreka (es) Ildico Eskam's daughter (en)
Fíos/es	Elac (es) Dengizich (es) Ernakh (es)
Hermanos/es	Bleda
Oficiu	xefe tribal
Serviciu militar
Lluchó en	batalla de los Campos Cataláunicos (es)

Atila (llanures danubianes, c. 395 - Valle de Tisza, 453) foi'l postreru y más poderosu caudiellu de los hunos, tribu procedente probablemente d'Asia, magar que los oríxenes exautos desconócense.

Atila gobernó'l mayor imperiu européu del so tiempu, dende'l 434 hasta la so muerte en 453. Conocíu n'Occidente como L'azote de Dios. Les sos posesiones estendíense dende la Europa Central hasta'l mar Negru, y dende el ríu Danubiu hasta'l mar Bálticu. Mientres el so reináu, foi ún de los más xabaces enemigos del Imperiu romanu, que nesta etapa final del mesmu taba dixebráu en dos: L'Imperiu Oriental con capital en Constantinopla, güei Istambul, y l'Imperiu Occidental, con capital en Roma y más tarde en Rávena. Invadió dos vegaes los Balcanes, tuvo a piques de tomar la ciudá de Roma y llegó a sitiar Constantinopla. Coló al traviés de Francia y llegó inclusive a Orleans, hasta que'l xeneral romanu Aeciu obligólu a recular na batalla de los Campos Cataláunicos nel 451 (Châlons-en-Champagne). Llogró faer fuxir al emperador d'Occidente Valentinianu III de la so capital, Rávena, nel 452.

L'imperiu de los hunos esgoncióse y estinguióse tres la muerte d'Atila. Los hunos foron un pueblu nómada de cazadores y ganaderos de los que nun se caltienen rexistros escritos propios, polo que los datos que conocemos provienen sobremanera de fontes romanes. Con too y con eso, Atila convirtióse nuna figura llexendaria de la historia d'Europa, y en gran parte de la Europa Occidental recuérdase-y como'l paradigma de la crueldá, la destrucción y la rampiña. Dellos historiadores, sicasí, retrátenlu como un rei grande y noble, y trés sagues escandinaves inclúyenlu ente los sos personaxes principales.

• Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Atila.
• «Atila». en Find a Grave. (n'inglés)
• Obres d'Atila nel Proyeutu Gutenberg