[go: up one dir, main page]

Zum Inhalt springen

Amalthea (Mond)

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Dä Artikel beschäftigt sich mitem Mond Amalthea vum Planet Jupiter, anderi Bedütige vu dem Begriff findener under Amalthea


V Amalthea
Dr Jupitermond Amalthea,
ufgnu vu de Rümsonde Galileo
Zentralchörper Jupiter
Eigeschafte vum Orbit
Grossi Halbax 181.400 km
Periapsis 180.800 km
Apoapsis 182.000 km
Exzentrizität 0,0032
Bahnneigig 0,380°
Umlaufzitt 0,498 Däg
Middleri Orbitalgschwindigkeit 26,49 km/s
Physikalischi Eigeschafte
Albedo 0,090
Schinbari Helligkeit 14,1 mag
Middlerer Durchmesser 167 km
Masse 2,07 × 1018 kg
Middlere Dichti 0,85 g/cm³
Siderischi Rotation 0,498
Axneigig
Fallbeschlünigung an dr Oberflächi 0,02 m/s²
Fluchtgschwindigkeit 57,5 m/s
Entdeckig
Entdecker Edward E. Barnard
Datum vu dr Entdeckig 9. September 1892
Amerkige eifach bundeni Rotation

D' Amalthea isch ein vu dr innere Mönd vum Planet Jupiter. Si isch am 9. September 1892 vum Astronom Edward E. Barnard am 91 cm Refraktor vum Lick Observatorium entdeckt worre. Si isch dr erst nöi entdeckt Jupitermond noch dr Entdeckig vu dr Galileische Mönd anno 1610 gsi. Dribernus isch si dr letzt Mond gsi, wo dur visuelli Teleskopbeobachtige entdeckt worre isch, späteri Entdeckige sin mitphotographische Ufnahme gmacht worre.

Daift worre isch si uf dr Namme vu dr Nymphe Amalthea us dr grichische Mythologi, wo dr Zeus mit Geissemilch ufzoge het. Dr Namme "Amalthea", wo uf e Vorschlag vum französische Astronom Camille Flammarion zruckgoht, isch vu dr Internationale Astronomische Union IAU erst anno 1975 offiziell vergä worre, obwohl er scho sit Johrzehnte inoffiziell in Bruuch gsi isch. Vor 1975 isch dr Mond meistens eifach als "Jupiter V" bezeichnet worre.

Amalthea umchreist dr Jupiter ime middlere Abstand vu 181.400 km in 11 Stund un 57 Minute. D'Bahn wiist e Exzentrizität vu 0,0031 uf un isch 0,388° gegenyber dr Äquatorebeni vum Jupiter gneigt.

Ufbau un physikalischi Date

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

D'Amalthea isch e sehr uregelmässig gformte Körper mit ere Usdähnig vu 270 × 168 × 150 km, wobi d'Längsax uf dr Jupiter grichtet isch. Ihri Dichti isch mit 0,86 g/cm3 sehr gring. Si spricht doher fer e poröse Körper us Wasseriis. Möglicherwiis handelet es sich um e "zuegloffes" Objekt, wo entweder im ussere Jupitersystem oder in grossem Sunneabstand entstande un dur d' Schwerchraft vum Jupiter igfange worre isch.

D'Amalthea het e sehr dunkli, diefrot gfärbti Oberflächi mit ere Albedo vu 0,09, d. h., numme 9 % vum ifallende Sunneliecht werre reflektiert. D'Rotfärbig isch möglicherwiis uf Ablagerige vu Schwäfel zruckzfüehre, wo vum Mond Io bi Vulkanusbrüch in dr Weltruum gschlüderet worre isch. Drybernus sin helli grüenlichi Muster sichtbar, dere ihr Ursprung allerdings noch ubechannt isch.

Dr Amalthea ihr Oberflächi isch starch verkrateret. Einigi vu dr Ischlagskrater sin im Vergliich zue ihrer Grössi sehr usdähnt. Pan, dr grösst Krater, besitzt e Durmesser vu 100 km un isch 8 Kilometer dief. Gaea het e Durmesser vu 90 km un isch vermuetli 16 km dief. Zwei Birgszüg, Mons Lyctas un Mons Ida, erhebe sich ebba 20 km.

D'Amalthea rotiert in 11 Stund un 57 Minute um die eige Ax un wiist dodemit, wie dr Mo un die ybrige innere Jupitermönd, e bundini Rotation uf.

Ihri schinbar Helligkeit betrait 14,1m.

Wie d'Io git d'Amalthea meh Wärmi ab, wie si vu dr Sunne empfangt. Säll chännt uf elektrischi Ström zruckzfüehre si, wo bi dr Bwegig vum Mond dur s'Magnetfeld vum Jupiter induziert werre.


Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Amalthea_(Mond)“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.