Caena montagnoza

In orografia na caena montagnoza ła ze on grupo de montanje che łe fa parte del isteso sistema montagnozo zeołòzego che confina co pianure o separà da altre caene montagnoze da varghi, fiumi e vałi. Anca a grupi montagnozi ìzołà o confinanti ła połe ciapare rento pì masici montagnozi.

Inte ła major parte dei cazi łe sinpie montanje łe ze de l'istesa proprietà de ła caena montagnoza łe ga ła istesa zeołozia, ma no senpre: łe połe gaver deverse orogenezi, par ezenpio i vołcani, montanje sołevà o repiegà e łe połe eser donca fondà da piere deverse.

Łe Ande, in Amèrica del Sud, łe ze ła cordejera pì łonga del pianeta. L'Himalaya, in Àzia, ła ze ła caena montagnoza che ospita łe montanje pì alte insieme al Karakorum, a l'Hindu Kush, al Pamir e al Tien Shan. Łe Alpe łe ze invese ła caena montagnoza co sime pì alte de l'Eoropa. Łe Montanje Rocioze, ła Caena Costiera Pasifega e i Apałachi i ze invese łe caene pì inportanti de l'Amèrica del Nord. Altre inportanti caene montagnoze łe ze el Caucazo, i Urali, i Pirenei, l'Alpe austrałian e łe Alpe meridionałi.

De sołito na caena montagnoza ła ze zeołozicamente fruto de on incontro intra plache tetoneghe; se ga cosita on sołevamento del teren drio ła łinea de urtada. Par ezenpio ła caena de l'Himalaya el ze el rezultato de ła cołizion intra ła placa tetonega de l'India e cheła del sud de l'Àzia; łe Alpe invese łe ze el rezultato de ła colezion placa tretonega africana co cheła eoropea.

Comunemente ła definision de caena montagnoza se defarensa da cheła del grupo montagnozo e masicio montagnozo. Defati par grupo montagnozo se intende on insieme no mejo definio de montanje, invese par caena montagnoza se intende na strutura de montanje ben defenia dal ponto de vista fizego e zeomorfołozego^[1]. Spesialmente na caena montagnoze ła ze formà da pì grupi montagnozi o pì masici montagnozi.

1. ↑ (IT) Per esempio le Alpi Cozie sono un gruppo montagnozo e non una catena montagnoza.

• Montanja
• Grupo montagnozo

• Wikimedia Commons el detien imàjini o altri file so caena montagnoza

• (EN) mountain range / mountain beltEnçiclopedia Britannica, Encyclopædia Britannica, Inc.
• (EN, FR) Caena montagnozaEnçiclopedia canadese.