Tartışma:Şeyh Said
Konu ekleBurası Şeyh Said adlı madde üzerindeki değişikliklerin konuşulduğu tartışma sayfasıdır. Maddenin konusunun genel olarak tartışıldığı bir forum değildir. |
|||
|
Bu sayfa şu Vikiprojelerin kapsamında yer almaktadır: | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Başlıksız
[kaynağı değiştir]şeyh sait isyanı kürt isyanı değildir zazalarin destek verdigi bir isyanıdır ayaklanmanin zaza bölgelerine yayılmasıda bunun bir kanıtıdır ayrıca o zamanın bazı kürt asiretlerinin Ankaraya çektikleri telgraflarda bu ayaklanmaya karşı devletlerin yanında oldukları ve devlete bağlılıklarını bildirdikleri ilan etmişlerdir bunun yanında şeyh sait bir kurt devleti kurmak istemiyordu çünkü ayaklanmaya destek verenlerin yüzde sekseni savaş gazisiydi Ruslara karşı savasmislardi. şeyh sait İngiliz ajanda değildi bir kurt devleti kurmak isteseydi o zamanlar Suriye ırak İran İngiliz ve Fransız somurgeleriydi yani isyan çıkarmaları için hiçbir neden yoktu ayrıca isyanın bastirilmasinda ingilizlerle aynı safta olan fransizlar turklere yardım ettiler bilip bilmeden konuşmayın.
Bu üslubunuz malesef çok rahatsız edici lütfen biraz daha dikkat edininiz.Biraz yapıcı konuşmaya özen göstermenizi tavsiye ederim.İyi vikilerHakanErsoy (mesaj) 21:00, 5 Ekim 2016 (UTC)
Şeyh Said Ayaklanması - Gerçekler
[kaynağı değiştir]hs[1]
Kürt ve Kürt-İslam isyanı olduğuna dair kaynaklar
[kaynağı değiştir]Kürt İsyanı olduğuna dair. Şeyh Sait Kürt devleti kurmayı çok istiyordu.
Kürt olduğuna dair, oğlunun hatıratları. Annem, Kürt kahramanlarının öyküsünü anlattı.
Kürt Devleti kurmak; “Müstakil bir İslam- Kürt hükümeti kurmak maksat ve gayesiyle isyan etmek...”
Kürt bildirisi; Kurdistan komitesi hiçbir devletin aleti değildir.
Kürt Devleti; Kürtlerin padişahı olacak şehzade.
Kürt İsyanı; Kürt ırkçısı Şeyh Sait devlete isyan etti.
Şeyh Said'in oğlunun dilinden, Kürdistan Devleti.
Şeyh Said'in oğlunun istekleri.
--OrjinS 06:11, 25 Mayıs 2013 (UTC)
Ek
[kaynağı değiştir]- Ermeni Soykirimi ne anlama geliyor?? Hem Seyh Said kimin soyunun kirilmasina karsi cikiyor? Yahu buraya yalan yanlis ispatlanmamis seyler yazmayin.— Bu imzasız yazı 194.127.8.18 (mesaj•katkılar) tarafından eklenmiştir.
- Eğer bilgi hazneniz çok geniş ise buyrun maddeyi düzenleyin. Vikipedi onlarca kullanıcının düzenlemeleri ile işleyen bir özgür ansiklopedi. Kolay gelsin.--Muratsahinmesaj 23:28, 19 Aralık 2008 (UTC)
düşünülmektedir
[kaynağı değiştir]düşünülmektedir ibaresini ansiklopedide kullanmak uygun olmaz. Kaynağı varsa falanca kişi, grup, vs. tarafından böyle olduğu açıklandı, iddia edildi, söylendi, savunuldu filan denebilir. Maddenin okuyucunun kafasındaki soru işaretlerine yenilerini eklemekten ziyade var olanları cevaplaması gerekiyor.--Bruno ileti 10:32, 29 Aralık 2008 (UTC)
Kanıt olmadığı için düşünülmektedir olarak geçiyor. Kaynaklar var ama iddialar. Bildiğim kadarıyla Azadî lideri olduğuna dair belge yoktur. Takabeg ileti 10:40, 29 Aralık 2008 (UTC)
- Kimin böyle düşündüğü yazılırsa uygun olur. Kaynağı belirtirsek daha anaşılır olacaktır. Böyle olduğunu düşünen kimseler, bunu bir delile dayandırıyorlardır. O halde delil ve emareleri nelerdir ona bakmak lazım. Tek başına düşünülmektedir lafı özellikle tarih konusundaki bir maddede uygun değil.--Bruno ileti 11:00, 29 Aralık 2008 (UTC)
"Gerekçesiz geri alma geri alındı" ne demek?
[kaynağı değiştir]Selamlar. "Gerekçesiz geri alma geri alındı" ne demek? Maddeler kanimca taraflılaştılmaktadır. Takabeg ileti 11:24, 10 Ocak 2009 (UTC)
- Geliştirmeye yönelik düzeltmeleri gerekçe göstermeden geri almak doğru değil. Hemfikir olunmayan yerler varsa tartışmada belirtilir ve geri alınırken bir sebep yazılır. Eğer taraflı kısımlar varsa tartışmada belirtilmeli ve düzeltilmelidir. Kaynaksız kısımlar belirli bir süre sonra silinmelidir. Kaynak varsa kalır. Forumlar ve bloglar kaynak gösterilemez. Bu kurallara uyulmazsa viki internetteki milyonlarca forumdan birisi olur. VP:PY'yi okuyun. Yukarıda sayılan maddelerin geçmişindeki versiyonları VP:TBA ve VP:D yönergelerine göre rahatsızlık verici biçimde yanlıydı. Eski versiyonlarında açıkça madde hakkındaki editör, kendi önyargılarını lanse ediyordu. Bu tip düzenlemeler, VP:TBA#Önyargı ilkesine aykırıdır. Belirli bir konuda editörün önyargısı varsa bunu maddeye VP yönergelerini hiçe sayarak yansıtmamalı.--Bruno ileti 11:56, 10 Ocak 2009 (UTC)
kaynak gösterme
[kaynağı değiştir]Şuanki, geri alınan sürümdeki kaynaksız bölümler için bir 5-10 gün daha bekleyelim. Belirli süre sonunda VP:D#Kanıt sorumluluğu gereğince kaynaksız bilgiler silinmelidir. Güncel versiyondaki "İdam edilmeyeceği sözü alınca 14 Nisan 1925'te Abdurrahmanpaşa Köprüsü'nde teslim olmuştur" ifadesi kaynaksızdır.--Bruno ileti 13:16, 10 Ocak 2009 (UTC)
Kürt lider eksik bir ifadeydi düzeltildi. Rus imparatorluğunun ilerleyişini açmak lazım. taşınmak zorunda kalmıştır ibaresi sıkıntılı. Düşman işgali altındaki bölgeden göç etmiş ise mümkünse kaynaklı şekilde belirtilmeli. age şeklinde kaynağın ne olduğu anlaşılmıyor.--Bruno ileti 11:22, 21 Ocak 2009 (UTC)
Kaynak sorunları ve etnosentrik yanlılığı
[kaynağı değiştir]Bu değişiklik ile maddenin girişindeki tanım:
Zaza bir aileye mensup olan Nakşibendi şeyhi iken Zaza bir aileye mensup olan Nakşibendi şeyhi Kürt lider. olarak değiştirildi.
Bu tarz taraflı değişiklik, mesela Ali Tayyar Önder'in Türkiye'nin Etnik Yapısı: Halkımızın Kökenleri ve Gerçekler veya benzerlerini kaynak gösterilerek Selahattin Eyyubi'nin Türk kökenli yapılmasına ve Saladin the Turk kaynak göstererek "Selahattin Eyyubi, Türk kökenli Eyyubi ailesine mensup olan hükümdar, ve Türk lider." şeklinde değiştirilmesiyle farksızdır.
1) Kürde asilime olmuş Zaza asıllı kişiler vardır, 2) Kürt milliyetçi telkinatının sonucu, ideolojik veya politika kimlik olarak Kürtlüğü benimseyen Zazalar vardır. Fakat aynı zamanda Kürtlüğünü benimsemeyen Zazalar da vardır. Bu durumda, bir etnik grup olarak Zazaların Kürtlerin kollarından olduğunu ileri süren ve fırsat buldukça Zaza Kürtü terimini kullanan Mehmed S. Kaya 'nın kibatı tarafsız kaynak değildir. Belki bu kitabı Zazaların Kürtlerin kollarından olduğunu iddia edenlerin varlığını göstermek için kullanılabilir. Fakat kişilerin maddelerine yapıştırılıp A kişisini, B kişisini Kürt yapmak amacıyla kullanılamaz.
Hugh Evelyn Wortham (1884-1959), Journalist and author, yani bir gazeteci-yazardır. Dolayısıyla bunun eseri de bilimsel araştırma değildir. Ayrıca 1931 yılında yayımlanmıştır. Günümüzde de Kemal Kılıçdaroğlu'nun Kürt olduğunu yazan gazetelerin varolduğu gibi Zazalar, 19ci yüzyıldan beri ill-informed Batılı kaynaklarda, hatta Cumhuriyet Türkiyesi'nde Kürt olarak gösterilmiştir. Bu durumda gösterilen kitap da o dönemdeki tanımı gösterebiliyor olsa, şu an maddede kullanıldığı şekilde kullanılamaz.
Sonradan Şeyh Said İsyanı olarak adlandırılan Genç Hâdisesi 'nin bir Zaza hareketi olarak göstermek isteyenler var. Fakat bence yanlıştır. Bunu iddia edenler sadece Şeyh Said'in Kürt olmamayışı Zaza olmayışından hareket ediyorlar. Sünni-Zaza aşiretlerinin çoğunun ve iki Kurmanç aşiretinin katıldığı bu isyanda Kürt milliyetçinin propagandası ve telkinatının etkisinin olmaması üzerine ise Tartışma:Şeyh Said İsyanı sayfasında tartışılabilir. Burada ise, belki [[Kürt milliyetçilik|Kürt milliyetçi]] hareketine önderlik eden kişi denilebilir.
Sonuçta bu zatın yukarıda gösterilen uygunsuz kaynakların yapıştırılmasıyla "Kürt lider" olarak gösterilmesi, maddeyi taraflaştırıyor. Sadece bu madde değil Vikipedinin bütün maddeleri, Kürt Etnosentrik Taih Yazımı (Kurdish ethnocentric histriography) na göre de deforme edilmemelidir. Takabeg ileti 10:15, 30 Nisan 2013 (UTC)
- Allah söyletiyor... ""Kürt lider" olarak gösterilmesi, maddeyi tarafsızlaştırıyor." Evet bizim amacımız da maddeyi tarafsızlaştırmak. Değişikliklerinizle yapmaya çalıştığınız gibi taraflılaştırmak değil. Bir Kürt isyanında nedense "Kürt" kelimesinin bile anılmasına tahammül edilemiyor. Artık kendi kişsiel iddialarını bırakıp da kaynaklara saygılı olsan olmaz mı? Kaynaklarda Kürt lider olarak geçiyor. Hareketin kendisinin Kürd karekteri yönü de var. O zamanlar da Zaza-kurmanclar hepsi kendini Kürt oalrak gördüğüne göre ve herkes tarafından da böyle bilindiğine göre, yapay ayırımlar ve zorlamalar içindesiniz demek ki. Ayrıca Zazaları hiçbir surette Kürt görmeyerek de TARAFLI olduğunuzu çok açık bir şekilde itiraf etmişsiniz. Halbuki bugün bile hem Zazaların büyük çoğunluğu hem de kaynakalrın ezici çoğunluğu Zazaları Kürtler içinde sınıflandırır. (Üstelik Şeyh Said ailesi köken olarak Kurmanctır. Bunun için de kaynak var da seninle bu konuyu tartışmayacağım yine.) Bana Şeyh Said'in kürd lider olmadığı ile ilgili aksi-kaynak getirirsen, dediklerine bir anlam verebilirm, Aksi takdirde senin wikipedia üzerinde bilinçli bir şekilde "Kürt" varlığını silmeye çalıştığını düşüneceğim. Neribij (mesaj) 11:14, 30 Nisan 2013 (UTC)
Kısaca Mehmed S. Kaya ve Hugh Evelyn Wortham ile bu zatın Kürt lider olarak değiştirilmesi hile dir. Çok maddede hileli kaynaklandırmalarına tanık oldum. Diğer kullanıcılar tarafından da kontrol edilmelidir. Takabeg ileti 11:36, 30 Nisan 2013 (UTC)
Dediğin gibi senin Şeyh Said ailesi köken olarak Kurmanctır iddian üzerine tartışılmaması iyi olacaktır. Zaten öyle iddiada bulunan tarafsız ve bağımsız güvenilir kaynaklar yoktur. Takabeg ileti 11:39, 30 Nisan 2013 (UTC)
- Senin yoktur demenle bir şey yok olmaz. Ş.Said aslen Kurmanc olduğu halde Zazalara malolmuş olduğu için bu galat-ı meşhuru normal karşılıyorum, ne kadar Kurmanc ise o kadar da Zazadır ve tabiki doğal olarak Kürttür. Asıl meseleye gelirsek, "hile" demenle de hileli olmaz. Dikkat ediyorum sürekli kaynakları itibarsızlaştırmaya çalışıyorsun. Aksi kaynak getir deyince de malesef kaynak getiremiyorsun. Yapmaya çalıştığın şey de oldukça mantıksal hatalar içeriyor. Şöye ki: Ş.Said kendi zamanında ve sonrasında da ister direk Kürt oalrak, ister Zazaca konuşan Kürtlerden oalrak gösteirlsin farketmez hep Kürt lider, Kürt isyanı lideri, Kürt hareketi lideri vs.. görülmüştür. Bundan dolayı tarihi adlandırmaya uygun davranmak lazım. Zazaların kürt olmadığı iddiası çok yeni ve henüz ispatlanabilmiş ve genel kabul görmüş bir tez değildir, bırakalım kabul görülmesini Zazaca'nın sınıflandırması konusunda farklı düşünenler bile Zazaların etnik anlamda Kürt olduğunu kabul etmektedirler (veya en azından dil-etnisitenin aynı şey olmadığını söylerler, bkz.L.Paul). Kısacası bir ön-yargıdan hareket ediyorsun. Kendi inandığın ve haharetle tarafgirliğini yaptığın teze göre "Zazaların kürt olduğunu" söyleyenleri taraflı ilan etmeye çalışıyorsun. Ama şu mantıksal soruyu sormuyorsun bir türlü: "Zazaların Kürt olamdığını iddia edeler ne kadar tarafsız?" "Zazaların Kürtlüğü" konusunda tarihsel ve ilmi kaynaklara göre değil, keyfi iddialarına göre biçim vermeye çalışıyorsun. Yoksa bu kadar yorum yerine bana Şeyh Siad'in literatürde Kürt lideri oalrak görülmediğini gösterirdin, yani karşı-kaynak getirirdin, olur biterdi. KAYNAKLAR HER ZAMAN KİŞSEL GÖRÜŞLERİN ÜZERİNDEDİR. Yoksa her kaynağa bir bahane uydurulur. Bence de senin kaynakalrın hileli. Mesela, Şeyh Saide Zaza diyen kaynakalrın onun Kürt olmadığonı söylemeye çalışmıyor ki, aksine "Zaza-Kurmanc" diyerek ikisnin de Kürtlüğünü gösteriyor. Yani aslıl hileli kaynak seninkisi (daha doğrusu onları hileli oalrak kullanıyorsun) Neribij (mesaj) 12:10, 30 Nisan 2013 (UTC)
- Sorunun odağı burada Neribij. Sen "ne kadar Kurmanc ise o kadar da Zazadır ve tabiki doğal olarak Kürttür" diyerek Zazaları Kürtlerin bir alt grubu olarak kabul ediyor ve bunu Vikipedide yaygınlaştırmak istiyorsun (Vikipedinin bu konuda muazzam bir etkin gücü vardır). "Zazalar Kürttür" demek büyük bir sorundur ve sonuçlarını şöyle gösterelim: İsveçliler ve Norveçliler Danimarkalıdır; Portekizliler, Galiçyalılar ve Katalanlar Kastilyalıdır; İngilizler, Frizler ve Hollandalılar Almandır; Ukraynalılar ve Beyaz Ruslar Rustur; Laponlar, Estonlar ve Kareller Finlidir; Türk dilli halkların (=Turkic) hepsi Türktür (=Turkish) demek Zazalar Kürttür demekle eşdeğerdir ve bunlar için akademik kaynak bulmak hiç de zor değildir. Eğer, Zazalar Vikipedide Kürt yapılacaksa bu diğer etniklere de uygulanmalıdır, ne de olsa "tarafsız kalmak için kaynaklandırılmış bütün iddialar" maddeye konmalıdır deniyor, o zaman ayırt etmeksizin her türlü "kaynaklı" iddiayı etnik ve dil maddelerine ekleyelim. Militanik kaynaklar da "güvenilir kaynak" kabul "ediliyor". Zazalar Kürt ise, Kürtlerin Türk olduğunu kaynaklarıyla maddelere ekleyelim, ne dersiniz? Fıstık gibi TBA olur değil mi? Her yemeği ayrı ayrı yemek var, hepsini birleştirip tek kapta yemek var. Ne de olsa hepsi mideye gidiyor diyenler için sorun yok. --Kmoksy (mesaj) 12:29, 30 Nisan 2013 (UTC)
- Senin yazdıklarında da ciddi mantıksal hatalar var. Zazaların ve Kurmancların yani Kürtlerin Türk oalrak ögsteilmesi sadece ve sadece ASİMİLASYON AMAÇLI GÜDÜMLÜ RESMİ TEZLERin iddia ettiklerinden ibarettir. Bunun böyle olduğunu kendileri dahi açık-gizli raporlarda ve kitaplarında açıkça ifade etmişlerdir. Eğer bana TC'den önce bu yönde iddiada bulunan te bir yabancı kaynak getiriseniz, kabul edeceğim eklenmesine. Demekki ttarihsel süreklilik yok, "milliyetçi" bir devletin (devletin keni kendini tanımlaması böyle) asimilasyon amaçlı baskı döneminde güdümlü yazarların iddialarından öte bir şey yok. Halbuki Zazların Kürtlüğü ise kıyas bile kabul etmez bu durumla. Aksine Tarihte Zazalar İSTİSNASIZ BİR ŞEKİLDE Kürt olarak belirtiliyorlar. Sonradan da bu birkça istisna dışında genel kabıl olarak süsüryor ve en öenmlisi Zazlardan büyük bir kesim de bu görüşte ise demek ki wikipedia kullanıcısına düşen bunu objektif bir şekilde yansıtmaktır. Turkî dilleri konuşan halkarla ilgili hangi problem var, gördüğüm rahatça bunu kullanmışsınız zaten, mesela "Kazaklar, (Kazakça: Қазақтар, UFA: [qɑzɑqtɑr]), Kazakistan'da yaşayan Türk ırkına mensup Türk halkı." Yine şurada Günümüz Türk halkları kımında maşallah 57 adet halkı Türk göstermişsiniz. Şurada topu topu 4-5 tane tarihten beri kesintisiz bir biçimde kendini Kürt gören, ve tüm arşivlerde de öyle bilinen Kürt toplumsal grupları var (isimlendirme çok önemli değil, isterseniz Kürt etnik grupları deyin) onları sildirmek için yapmadığınız numara kalmadı. KAYNAKLARIN SİZİN KİŞSİEL GÖRÜŞLERİNİZİN YANINDA HİÇBİR ÖNEMİ YOK MU? Neribij (mesaj) 12:49, 30 Nisan 2013 (UTC)
- Kürtçe Vikipedide Türk ve Türkiye sakıncalı kelimelerin başında gelirken, şimdi de buna Zaza kelimesi eklendi. Zazalarla ilgili maddelerin Kürtçe Vikipedide cılız ve yok denecek kadar olması, olanların da katı bir Kürtçü tarzda kaleme alınması dikkat çekicidir. Militanik yapılanma olan Vate grubunun sözcüsü gibi davranarak Türkçe Vikipedideki Zaza ve Kürt odaklı maddelerde katı ve ısrarcı bir Kürtleştirme yapmanız kabul edilemez. Etnosentrik yaklaşımlarla Zazalara karşı "asimilasyon amaçlı Vate güdümlü tezleriniz" TBA ihlâli olduğu için kabul edilemez. --Kmoksy (mesaj) 16:04, 30 Nisan 2013 (UTC)
- Kendi çalıp kendi oynama bu olsa gerek... Zaza olan benim ve hiç de sakıncalı bir kelime değil. Şeyh Said bir Kürt lider olduğunu bütün kaynaklar söylüyor. Maklaenin ne kadar komik bir duruma getirildiğinin farkında mısınız? Dönemin en büyük Kürt isyanına liderlik etmiş bir Kürd liderine hayır o Kürt lider değil diyorsunuz. Zazalarla ilgili maddeleri sildirmeye çalışan da sizsiniz. Çünkü sizin gözünüzde tek makbul Zaza çeşidi var, o da Kürtlüğünü inkar eden çeşidindendir. Tarihten süregeldiği şekliyle doğal Kürd kimliğiyle problemli olmayanları elinizden gelse bir kaşık suda boğacaksınız (bu bir deyim :) ). Böylece ne kadar taraflı olduğunuzu kendiniz apaçık ortaya koyuyorsunuz. Kimsenin sözcüsü değilim, ihtisas sahibi olduğum konularla ilgili maddeleri zenginleştirmeye ve objektifleştirmeye çalışıyorum. Ama gereksiz tartışmalarla meşgul edildiğim için malesef katkı sunmak yerine size cevap yazıyorum :) Dikkat ettim de konu Vate olmadığı halde her konuda ondan bahsediyorsun. Ne tür bir problemin var onlarla bilemem, ama gittikçe abarttığını belirteyim. Militanik yapılanma da ne oluyor? Mesela ne tür bir militanik faaliyet yapmışlar. yaprıkları tek şey Zazacayı standartlaştırmak ve standartlaştırma sonuçlarını çıakrdıkları dergide yayınlamak. Ayrıca onların hiçbir "resmi" gücü olmamasına ve tamamen sivil olmalarına rağmen Zazaca yazan birçok yazar onların standardını uyguluyor. Sana küçük bir örnek verdim mesela. 2012'de yayımlanan 25 adet Zazaca kitaptan 24'ünün Kürt alfabesi ile yazılmış olması senin için bir anlam ifade etmiyor mu? (Kitaplardan sadece 6'sı Vate yayınlarına ait). Demek ki sen yapay bir olaydan bahsediyorsun. Tekrar söylüyorum: ZAZALARIN KENDİLERİNİ NE KABUL ETTİKLERİ, DİLLERİNİ NASIL KONUŞTUKLARI, NASIL ADLANDIRDIKLARI NASIL TANIMLADIKLARI, NE YİYİP NE İÇTİKLERİ, NE DÜŞÜNDÜKLERİ VESAİRE VESAİRE KİMSEYİ İLGİLENDİRMEZ. Siz wikipedia kullanıcısısınız, memur değilsiniz. Eğer elinizden geliyorsa MEVCUT OLANI TARAFSIZ BİR ŞEKİLDE KAYNAKLARINA DAYANARAK YANSITIRSINIZ. BUNUN DIŞINDA ZAZALARA KİM OLDUKLARINI ÖĞRETMEYE ÇALIŞMAYINIZ. Bu tür davranışlarınız ideolojik taraftarlığa girer. Neribij (mesaj) 05:00, 1 Mayıs 2013 (UTC)
- Kürtçe Vikipedide Türk ve Türkiye sakıncalı kelimelerin başında gelirken, şimdi de buna Zaza kelimesi eklendi. Zazalarla ilgili maddelerin Kürtçe Vikipedide cılız ve yok denecek kadar olması, olanların da katı bir Kürtçü tarzda kaleme alınması dikkat çekicidir. Militanik yapılanma olan Vate grubunun sözcüsü gibi davranarak Türkçe Vikipedideki Zaza ve Kürt odaklı maddelerde katı ve ısrarcı bir Kürtleştirme yapmanız kabul edilemez. Etnosentrik yaklaşımlarla Zazalara karşı "asimilasyon amaçlı Vate güdümlü tezleriniz" TBA ihlâli olduğu için kabul edilemez. --Kmoksy (mesaj) 16:04, 30 Nisan 2013 (UTC)
- Senin yazdıklarında da ciddi mantıksal hatalar var. Zazaların ve Kurmancların yani Kürtlerin Türk oalrak ögsteilmesi sadece ve sadece ASİMİLASYON AMAÇLI GÜDÜMLÜ RESMİ TEZLERin iddia ettiklerinden ibarettir. Bunun böyle olduğunu kendileri dahi açık-gizli raporlarda ve kitaplarında açıkça ifade etmişlerdir. Eğer bana TC'den önce bu yönde iddiada bulunan te bir yabancı kaynak getiriseniz, kabul edeceğim eklenmesine. Demekki ttarihsel süreklilik yok, "milliyetçi" bir devletin (devletin keni kendini tanımlaması böyle) asimilasyon amaçlı baskı döneminde güdümlü yazarların iddialarından öte bir şey yok. Halbuki Zazların Kürtlüğü ise kıyas bile kabul etmez bu durumla. Aksine Tarihte Zazalar İSTİSNASIZ BİR ŞEKİLDE Kürt olarak belirtiliyorlar. Sonradan da bu birkça istisna dışında genel kabıl olarak süsüryor ve en öenmlisi Zazlardan büyük bir kesim de bu görüşte ise demek ki wikipedia kullanıcısına düşen bunu objektif bir şekilde yansıtmaktır. Turkî dilleri konuşan halkarla ilgili hangi problem var, gördüğüm rahatça bunu kullanmışsınız zaten, mesela "Kazaklar, (Kazakça: Қазақтар, UFA: [qɑzɑqtɑr]), Kazakistan'da yaşayan Türk ırkına mensup Türk halkı." Yine şurada Günümüz Türk halkları kımında maşallah 57 adet halkı Türk göstermişsiniz. Şurada topu topu 4-5 tane tarihten beri kesintisiz bir biçimde kendini Kürt gören, ve tüm arşivlerde de öyle bilinen Kürt toplumsal grupları var (isimlendirme çok önemli değil, isterseniz Kürt etnik grupları deyin) onları sildirmek için yapmadığınız numara kalmadı. KAYNAKLARIN SİZİN KİŞSİEL GÖRÜŞLERİNİZİN YANINDA HİÇBİR ÖNEMİ YOK MU? Neribij (mesaj) 12:49, 30 Nisan 2013 (UTC)
- Sorunun odağı burada Neribij. Sen "ne kadar Kurmanc ise o kadar da Zazadır ve tabiki doğal olarak Kürttür" diyerek Zazaları Kürtlerin bir alt grubu olarak kabul ediyor ve bunu Vikipedide yaygınlaştırmak istiyorsun (Vikipedinin bu konuda muazzam bir etkin gücü vardır). "Zazalar Kürttür" demek büyük bir sorundur ve sonuçlarını şöyle gösterelim: İsveçliler ve Norveçliler Danimarkalıdır; Portekizliler, Galiçyalılar ve Katalanlar Kastilyalıdır; İngilizler, Frizler ve Hollandalılar Almandır; Ukraynalılar ve Beyaz Ruslar Rustur; Laponlar, Estonlar ve Kareller Finlidir; Türk dilli halkların (=Turkic) hepsi Türktür (=Turkish) demek Zazalar Kürttür demekle eşdeğerdir ve bunlar için akademik kaynak bulmak hiç de zor değildir. Eğer, Zazalar Vikipedide Kürt yapılacaksa bu diğer etniklere de uygulanmalıdır, ne de olsa "tarafsız kalmak için kaynaklandırılmış bütün iddialar" maddeye konmalıdır deniyor, o zaman ayırt etmeksizin her türlü "kaynaklı" iddiayı etnik ve dil maddelerine ekleyelim. Militanik kaynaklar da "güvenilir kaynak" kabul "ediliyor". Zazalar Kürt ise, Kürtlerin Türk olduğunu kaynaklarıyla maddelere ekleyelim, ne dersiniz? Fıstık gibi TBA olur değil mi? Her yemeği ayrı ayrı yemek var, hepsini birleştirip tek kapta yemek var. Ne de olsa hepsi mideye gidiyor diyenler için sorun yok. --Kmoksy (mesaj) 12:29, 30 Nisan 2013 (UTC)
- İskitler, Selahaddin Eyyubi maddelerinde yapılmış olan eylemler ile farksız. Ne yazık ki, bu da tipik "ethnic warrior" ların işlerindendir. Takabeg ileti 03:20, 4 Mayıs 2013 (UTC)
- Senin yoktur demenle bir şey yok olmaz. Ş.Said aslen Kurmanc olduğu halde Zazalara malolmuş olduğu için bu galat-ı meşhuru normal karşılıyorum, ne kadar Kurmanc ise o kadar da Zazadır ve tabiki doğal olarak Kürttür. Asıl meseleye gelirsek, "hile" demenle de hileli olmaz. Dikkat ediyorum sürekli kaynakları itibarsızlaştırmaya çalışıyorsun. Aksi kaynak getir deyince de malesef kaynak getiremiyorsun. Yapmaya çalıştığın şey de oldukça mantıksal hatalar içeriyor. Şöye ki: Ş.Said kendi zamanında ve sonrasında da ister direk Kürt oalrak, ister Zazaca konuşan Kürtlerden oalrak gösteirlsin farketmez hep Kürt lider, Kürt isyanı lideri, Kürt hareketi lideri vs.. görülmüştür. Bundan dolayı tarihi adlandırmaya uygun davranmak lazım. Zazaların kürt olmadığı iddiası çok yeni ve henüz ispatlanabilmiş ve genel kabul görmüş bir tez değildir, bırakalım kabul görülmesini Zazaca'nın sınıflandırması konusunda farklı düşünenler bile Zazaların etnik anlamda Kürt olduğunu kabul etmektedirler (veya en azından dil-etnisitenin aynı şey olmadığını söylerler, bkz.L.Paul). Kısacası bir ön-yargıdan hareket ediyorsun. Kendi inandığın ve haharetle tarafgirliğini yaptığın teze göre "Zazaların kürt olduğunu" söyleyenleri taraflı ilan etmeye çalışıyorsun. Ama şu mantıksal soruyu sormuyorsun bir türlü: "Zazaların Kürt olamdığını iddia edeler ne kadar tarafsız?" "Zazaların Kürtlüğü" konusunda tarihsel ve ilmi kaynaklara göre değil, keyfi iddialarına göre biçim vermeye çalışıyorsun. Yoksa bu kadar yorum yerine bana Şeyh Siad'in literatürde Kürt lideri oalrak görülmediğini gösterirdin, yani karşı-kaynak getirirdin, olur biterdi. KAYNAKLAR HER ZAMAN KİŞSEL GÖRÜŞLERİN ÜZERİNDEDİR. Yoksa her kaynağa bir bahane uydurulur. Bence de senin kaynakalrın hileli. Mesela, Şeyh Saide Zaza diyen kaynakalrın onun Kürt olmadığonı söylemeye çalışmıyor ki, aksine "Zaza-Kurmanc" diyerek ikisnin de Kürtlüğünü gösteriyor. Yani aslıl hileli kaynak seninkisi (daha doğrusu onları hileli oalrak kullanıyorsun) Neribij (mesaj) 12:10, 30 Nisan 2013 (UTC)
Ailesinin kökeni
[kaynağı değiştir]Zazaların arasına yerleşen aslen Bismil kökenli Kürt bir aileden geldiğine dair kaynaklar var. Konu netleşene kadar "Zaza" ya da "Kürt" kategorilerinin kaldırılması gerektiği kanısındayım. Fakat sayfayı editlemeden önce bir fikir teatisine ihtiyaç olduğunu düşündüğümden madde üzerinde herhangi bir işlem yapmadım. Paralel ya da aksi yönde fikri olanlar buyursunlar...Hannahannah (mesaj) 18:27, 30 Eylül 2013 (UTC) Seyyid bir aileden geldiği belirtilmekle birlikte Kürt kökenli olması çelişki yaratmaktadır. bakınız Seyidd'in tanımı Peygamber efendimizin etnik kökeni Arap'tır. [Efendimiz Muhammed Mustafa S.A.V] Hem kürt hemde seyyid olması mümkün değildir.
- Bu gösterdiğiniz güvenilir bir kaynak değil. O kaynakta verilen kaynaklar da bu nokta ile ilgili değil. atakaℵ 11:15, 2 Ekim 2013 (UTC)
- Farkındayım ama Şeyh Ali'nin kökenini araştırdığımda karşıma daima Bismil/Çılsutun köyü çıkıyor. Aile üyeleri de bu veriyi doğruluyor. Fakat yine de emin olamadığımdan burada tartışılmadan herhangi bir değişiklik yapmak istemedim. Saygılar. Hannahannah (mesaj) 15:26, 2 Ekim 2013 (UTC)
Ek: Maddeye eklenen kaynaklar da postüla olarak görülmemeli. Hannahannah (mesaj) 18:21, 2 Ekim 2013 (UTC)
Olayı objektif bir şekilde anlatalım.Şeyh Said 16.yüzyılda İran'dan Diyarbakır Bismil Kırkdirek köyüne yerleşen kürt kökenli bir aileden gelmiştir.Zazaların yaşadığı Palu'da sadece medrese okumuştur yani bir alakası yok.Zaten ailesi Diyarbekir vilayetinden Hınıs'a yerleşiyor.Şeyh Said soyundan gelen milletvekilleri de dedelerinin İran-Diyarbakır asıllı olduğunu söyler.Kürt olan kişi de seyyit(Arap) veya Zaza olamaz.Çünkü üçü de farklı halktır farklı dili konuşur. Royroy23 (mesaj) 08.44, 15 Şubat 2023 (UTC)
Unvanlar ve çifte standartlar
[kaynağı değiştir]“Şeyh Mahmut'un oğlu olarak annesi Merve Hanım'dan doğmuştur.” Dilin (ifadenin) bozukluğu bir yana bu kişinin babasının adı "Mahmut" idi herhalde. Annesininki de "Merve". Düzeltilmesi rica olunur. Bu vesileyle, madde başlığı da ilginç geldi bana. Dilimizde çok yaygın olmasina rağmen Enver Cemal, Talat Paşalara VPde -nedense- "Paşa" diyemiyor, "İsmail Enver" gibi gariplikler icat ediyoruz, bu beye ise "Şeyh" diyebiliyoruz. Maddenin "Said" başlığına taşınmasını teklif ediyorum. --E4024 (mesaj) 16:11, 20 Ekim 2013 (UTC)
- Tespitinize katılıyorum. Bu anlamda maalesef tutarsızlıklar mevcut. Fakat "Paşa" niteleme son ek'i konusunda toplulukça alınmış bir karar olmadığını düşünüyorum. Hatta "Paşa" ibaresi bulunan maddelerden, ibareleri kaldırmak isteyen/kaldıran bir kullanıcı ile bir başka kullanıcı arasında tartışma yaşandığını hatırlıyorum. Şu anda engelli olan kullanıcı Takabeg ile Rapsar arasında bu anlamda bir tartışma yaşanmıştı. Bu konu toplulukça köklü çözüme kavuşturulması gereken konulardan biri bence de...--Eğitmenmahmut msj 21:57, 21 Ekim 2013 (UTC)
- İsmim geçmiş :) Takabeg orada, mevcut politikalara göre unvan ve rütbe kullanamayacağımızı söylemiş ve kaldırmaya çalışmıştı bazılarını. Politikalarda olmasa da pratikte uygulama mevcut çoğu yerde. Daha sonra politika için bir teklif sundu, çok net bir şekilde kabul gördü bu katılımcılar tarafından. Uygulamada olan şeyi, kurala dökmüş oluyorduk böylece. Burada Takabeg 7 Mayıs günü bir duyuru yaptı, burada ben bir kez daha duyuruyu yaptım (7 Haziran 2013), bir ay sonra yine bir duyuruyla bir yılın ardından politikaya ilgili kısmın eklendiğini belirttim. Ancak bu ekleme, başka bir kullanıcı tarafından "fikir birliği oluşmadığı" ve "aceleci" davranıldığı gerekçeleriyle geri alındı. 26 Ağustos'da son çağrı da sonuçsuz kaldı. Daha neyi bekliyoruz ki eklemek için?--RapsarEfendim? 07:55, 22 Ekim 2013 (UTC)
- Şurada yaptığınız eklenti bence sorunu kısmen hallediyor. Kısmen dememdeki sebep, aynı isimdeki "Paşa", "Bey", vs. kişlerin karıştırılmaması için "Anlam ayrımı maddelerinin/sayfalarının oluşturulması ve bu sayfalarda kişileri birbirinden ayırıcı özelliklerinin adları karşısına çok kısa açıklanması ve adlarına açılan/açılacak olan maddelere bağ oluşturulması" ifadesinin veya benzeri bir ifadenin, yapmak istediğiniz eklentiye eklenmesinin söz konusu sorunu tamamen çözeceğine inanıyorum. Konuyu köy çeşmesinde tekrar ele alırsak daha önce ileri sürülen katılım eksikliği/azlığı konusunun halledileceğine inanıyorum. Konu hakkındaki teklif/öneri ve tartışmaları en başından beri bilen/takip eden bir kullanıcı olarak ilginize olan ihtiyaç ortada, usta:) Tartışmayı başlatmak sizden, katılım bizden. Gerçi bu anlamda/doğrultuda şurada görüş belirttim. İnanıyorum ki bu defa bu iş hallolur. Dediğiniz gibi beklemek gerekmiyor, iyi çalışmalar..--Eğitmenmahmut msj 18:24, 22 Ekim 2013 (UTC)
Kesinlikle Akademik Olmayan Kaynaklar
[kaynağı değiştir]Özellikle Müderris, Mutasavvıf, Müfessir ve Muhaddis olduğuna dair verilen kaynaklar (10 ve 11. Kaynaklar) , tamamen özgün olarak hazırlanmış, "taraflı" yazıldığı çok belli olan kaynaklardır. Bu maddelerin kaynak olarak gösterilmesi ansiklopedik bilgiler için olmaması gerekmektedir. Örneğin benim herhangi bir sitede yazacağım "Şeyh Said Peygamberdi" vb. bir yazıyı nasıl kaynak gösteremezsek bunlarında kaynak olarak kullanılmaması gerektiği kanaatindeyim. Ancak dış bağlantı olarak verilebilir.
Nakşibendi Şeyhi olduğuna dair verilen alıntıda (7. Kaynak) hem madde içi çelişkili bilgiler yer almaktadır. Örneğin, alıntıda Şeyh Sait'in Zaza olduğunu söylüyor ancak maddede ise Kürt olduğu söyleniyor. Ayrıca kaynak olarak gösterilen tek satırlık cümle, taraflılığı isminden de anlaşılan Adem Karataş'a ait özgün bir çalışma olan, "Ve Alim Ve MÜCAHİT Ve Şehid: ŞEYH SAİD" isimli kitaba dipnot veriyor.
Madde akademik olmayan bilgilerle dolu ve taraflıdır. Sefa Sungur ✉ Mesaj 20:17, 14 Aralık 2015 (UTC)
Şeyh Said isyanı bir 'Kürt isyanı' mı dır
[kaynağı değiştir]@ Waxt, Şeyh Said isyanı bir 'Kürt isyanı' dır. Niçin 'Kürt isyanı' ifadesini ısrarla içerikten çıkartmak istiyorsunuz? Ayrıca, Şeyh Said Kürttür. Zaza lider de değildir. Zazalar isyana destek vermişlerdir. Eklemek istediğiniz kaynakta da nitekim ifadeler bu doğrultuda yer almaktadır. Lütfen kaynağınızı iyi okuyunuz..--Eğitmenmsj 22:12, 28 Aralık 2015 (UTC)
Eğitmen, Şeyh Said isyanı bie kürt(kurmanch,soran,kelhur,lek) isyanı değildir neden çünkü destek veren kürtlerden çok devletle bir olan kürtler var. ki ayaklanmanın sadece zazaların yaşadığı bölgede sınırlı kalması da buna işarettir.Kaynaklarda şeyh said için kürttür ibaresi yok hatta zazadır diye geçen kaynaklar var eklenilmiştir. Özellikle Zaza olan yada zazaları kürt gösterme gayretinde bulunanların ekmeğine yağ sürmek bu olsa gerek. waxt 10:55, 29 Aralık 2015 (UTC)
- Kullanıcı:Waxt, Şeyh Said için hem kürt ve hem de zazadır diyorsunuz. Burada ansiklopedi yazıyoruz. Şeyh Said hem kürt ve hem de zaza olamaz. Ya kürttür ya da zaza. Akademik çalışmalara atıfta bulunularak konu hakkında hazırlanmış şuradaki yazılanların tamamını okursanız, Zaza ile Kürd'ün aynı şey olmadığını siz de görürsünüz. Ayrıca yukarıdaki ilk yorumumda belirttiğim hususları da dikkate alırsanız, maddeye eklemeye çalıştığınız ifadelerin tutarsızlığını yine siz de görmüş olursunuz. Hem sizin maddeye eklemek istediğiniz kaynak da olayı "Şeyh Said Ayaklanması" , "Şeyh Said İsyanı", "1925 Kürt İsyanı" olarak nitelendirmektedir. 'Zaza' konusu sadace isyana/ayaklanmaya destekten bahisle geçiyor. Yeniden eklediğiniz bölümü çıkartıyorum. Lütfen tartışma sonuçlanmadan tekrar eklemeyiniz..--Eğitmenmsj 12:47, 29 Aralık 2015 (UTC)
Eğitmen, Şeyh Said hem kürt hem zaza olamaz bunun bilincideyim ve wikipedia daki kürtçülerin zazaları canla başla kürt göstermesine sessiz kalmıyorum zaten. Şeyh Said kimi kaynaklara göre kürt kimi kaynaklara göre zaza olarak lanse ediliyor net bir şey yok. Net olan bir şey var Şeyh Said ayaklanması kürtlerin türklerin değil. zazaların ayaklanmasıdır. waxt 21:09, 29 Aralık 2015 (UTC)
verdiğiniz link ten bir cümle "Harekete katılım şu şekilde olmuştur. Ayaklanmaya daha çok Lice-Hani ve Çapkur havalisinde yaşayan Zaza aşireti mensupları katıldı." waxt 22:19, 29 Aralık 2015 (UTC)
- @ Waxt, ifade etmek durumundayım: Aslen Erzurumlu'yum ve Türk asıllıyım. Şeyh Said'in torunu Abdülmelik Fırat geçmişte Erzurum milletvekili idi. Kendisini iyi tanırdım. Hatta o dönemde bilvesile TBMM de kendisini ziyaretim esnasında, karşılıklı sohbetimiz dahi olmuştu :) Konuşması, ifade tarzı, efendiliği, insanlara yaklaşımı müspet anlamda çok ama çok dikkat çekici, hatta kendisine bu yönü ile karşısındakileri gıpta ettirici düzeyde idi. Kişisel siyasi tercihleri ve o konudaki görüşleri ilgi alanım dışında olduğu için bir şey söylemem şimdi doğru olmaz. Zaten ebediyete intikal etmiş birisi (Allah rahmet eylesin). Bunları niçin anlattım. Farklı kaynaklarda kürt/zaza anlamındaki çelişkiyi gidermek için tabi ki. Kendisinin kürt olduğunu çok iyi bildiğimden (hatta kürt kimliğini öne çıkaran bir siyasi partinin de kurucusuydu) ve dolayısı ile dedesinin (Şeyh Said'in) de Kürt olduğundan emin olduğumu ifade etmek için. Şeyh Said'in, Kürt mü yoksa Zaza mı olduğu anlamında dilerim sizi yeterince aydınlatabildim. Zaten Zazaca ve Kürtçe de ayrı ayrı birer lisan. Abdulmelik Fırat, Türkçenin yanı sıra Kürtçe, Arapça, Farsça, Fransızca ve İngilizce bilirdi. Zaza olsa idi Zazaca bildiği de şüphesiz bir yere not edilirdi. Özetle, 'kendisi Kürt olan birisinin dedesi de Kürttür' gerçeğinden hareketle Şeyh Said'in Kürtlüğü hakkında umarım şüpheniz kalmamıştır artık. 'Şeyh Said İsyanı' diye bilinen tarihi olayda, Şeyh Said'e sair sebeplerden dolayı Kürtlerden ziyade Zazaların daha fazla destek verdikleri ekli kaynaklarda da ifade edilmektedir. Şeyh Said'in Kürt olması, isyanı da 'Kürt isyanı' olarak not düşmemize sebep teşkil etmektedir. Yoksa kimseyi Kürt iken, Zazalaştırmak veya Zaza iken, Kürtleştirmek kimin ne haddine? Hem Şeyh Said idam edilirken kendisine son isteği sorulduğunda: "Değersiz dallarda beni asmanıza pervam (korku-m) yoktur. Muhakkak ki ölümüm Allah ve Din içindir." cevabını vermiştir. Bundan da söz konusu isyan olayının, tamamen etnik bir maksada dayalı olmadığı kanısına varılabilir diye düşünüyorum.. Sevgi ve saygılarımla..--Eğitmenmsj 22:58, 29 Aralık 2015 (UTC)
- @ Waxt Eğitmen melik fırat çok iyi bir şekilde zazaca bilmekteydi bunu yeğeni olarak ifade etme mecburiyetinde kaldım ve biz Şeyh Said ailesi olarak Dimililerin -sonradan Zaza olarak ifade edilmeye başlanmıştır- Kürtlerden farklı bir ırka mensub olmadıklarını ve Kürtlerin Dümbeli aşiretine mensub olduklarını ve ağızlarının yani dimliki/ kırdi/ zazakinin saray dili olarak kullanıldığını ifade etmekteyiz. Şeyh Said ailesi 1610 yılında Diyarbakır'a İran'dan hicret etmiştir, Kürt veya Dimili/Zaza olma durumları söz konusu değildir. Seyyid bir aileye mensuptur. Kurmanc ve Dimililerin içiersinde yaşamış ve bu toplumda irşad görevini yerine getirmişlerdir.1639'da şehid edilen dedemiz Seyyid Haşim ilk defa bugünkü güneydoğu anadoluya yerleşmiştir. Daha fazla detay aramak istiyorsanız; Abdulilah Fırat, Abdulmelik Fırat'ın kitaplarında detaylı bilgi mevcuttur. Kıyam hareketi ise Kurdi Karakterli İslami bir kıyam'dı. Not: Kurdi Karakater hem Dimilileri/Zaza hem de Kurmancları kapsamaktadır.
'Msfmsj 20:20, 30 Aralık 2015 (UTC)
Şeyh Said
[kaynağı değiştir]Bu konu hakkında yeterli kaynak varmı? acaba --Alomotorlukurye (mesaj) 15.33, 28 Ocak 2019 (UTC)
- Maddede 45 kaynak var, nasıl yani soruyu anlamadım. --Ahmet Turhan (mesaj) 08.46, 30 Ocak 2019 (UTC)
Ermeni kırımı hakkındaki sözde fetvası
[kaynağı değiştir]Şahısın Ermeni Kırım’ına karşı bir fetva verdiği belirtilmiş. Bu gerçek olmayan, çarpıtma bir bilgidir. Böyle bir fetva da zaten yoktur - varsa ekleyiniz, görelim o fetvayı, nerede verdiğini filan da öğrenmiş oluruz. Uydurma haberlere imza atmış bir köşe yazarı tarafından yazılmış bir gazete haberi konularak, doğru gibi girişte verilmesi bir ansiklopedi için uygun bir şey değildir. O tip haberlerin çıkma nedeni de - şeyh Said, Ermenilere sahip çıktı, bu yüzden asıldı gibi Aslı astarı olmayan şeyleri destekleme amacıyla yazılmış asılsız iddialardır. Herhangi bir akademik çalışma, kitapta veyahut güvenilir kaynakta böyle bir bilgiye ulaşmak mümkün değildir - çünkü böyle bir fetvası yoktur. Dakmor Tojira 23.28, 9 Ocak 2021 (UTC)
- bu konuya dair ibrahim sediyani denen hicbir sekilde guvenilir denemeyecek, tamamen tarafli bir sahis kaynak gosteriliyor. yazdigi her bilgi gibi bu da carpitma ve dogru olmayan bir bilgi. bu sekilde tarafli (tarihci dahi olmayan) yazilar yazan kisiler burada kaynak olarak kullanilamaz. ayrica mutemadiyen geri alan degisiklikteki kitapta oyle bir bilgi yok, zaman yazisinda ise hic gecmiyor. diger degisiklik ozetinde verilen ise yine sediyaninin kitabi. (surada yazdigi yazi da isimlerin koklerini bile yalnis yazmis)--Dakmor Tojira 22.18, 10 Ocak 2021 (UTC)
- İbrahim Sediyani'nin Av. Muhammed Akar ile yaptığı sohbeti, kayda alan ve röportaj olarak sunanlar Ufkumuz.com sitesi adına Fikri Amedî, Burhan Farqinî ve İdris Fidâ'dır. Bu röportajın bir bilgi değer vardır ve buradan alınan bilgi aynı zamanda; "İbrahim Sediyani, Bütün Yönleriyle Şeyh Said Kıyamı, Şura Yayınları, İstanbul, 2014, cilt 1., s. 107-108" de işlenmiştir. Yedi yıldır herhangi bir yalanlama gelmemiştir.
Ayrıca, Fırat Aydınkaya ile yapılmış ve Agos'ta "Bir başka açıdan Kürtlerin Ermeni Soykırımı’ndaki rolü" başlığı ile yayımlanmış olan röportajında şunları kaydediyor; "Şeyh Ubeydullah’tan Şeyh Said’e uzanan bir dinsel hat Hıristiyan karşıtı tutumun tam aksi bir tavır sergiliyor. 1880 yılında Van’da neredeyse tüm Nakşi şeyhlerini bir araya getirip bir toplantı yapan Ubeydullah, bir kısım Abdülhamitçi şeyhlerin isyan sırasında tüm Hıristiyan grupların öldürülmesi önerilerine karşı açıkça tavır alır. Ve şeyhin bu tutumunu Kürdistan gazetesi Kürtlerin Ermenileri öldürmemesi için bir iftihar tablosu olarak sık sık hatırlatır. Gerçekten de şeyh, Ermenilere mavi bayrak taşımaları halinde kendilerine dokunulmayacağının garantisini verir. Ve dokunmaz da. Yine 1913 yılında Ermenilerle sınırlı bir ittifak yapan Bitlisli Mela Selim’i de anmak gerek. Soykırım sırasında Şeyh Said’in Ermenilerin katledilmesini gayrı İslami ve gayrı insani olarak niteleyen fetvasını da biliyoruz."
Ayrıca, bu bilgiyi eklemenin " şeyh Said, Ermenilere sahip çıktı, bu yüzden asıldı" gibi sizin kendi kendinize ortaya attığınız ön yargılarınızla ilgisi yok. 1915 tehcirinden sonra 1916 yılında da yüzbinlerce Kürt batı illerine tehcir edilmiştir; Yine bilindiği gibi Şeyh Said, idam edilmiş, tüm aile fertleri sürgün edilmiş, mal varlıklarına el konulmuş, isyan sonrası katliamlar devam etmiş ve on binlerce kişi katledilmiş, yüzbinlercesi zorunlu iskan kanunları ile tehcir edilmiştir. Yani sadece 10 yıl içinde altüst olmuş bir bölgeden ve dönemden neden geriye "fetvanın orijinali" yok ve bulup eklememizi istiyorsunuz; aksi takdirde bunun bir değeri olmayacağını iddia ediyorsunuz. Şeyh Said'in mezarı bile devlet tarafından kaybettirilmiş ve açıklanmıyor. Kişisel eşyaları ailesine verilmemiş, el onulan belgelerin hangisine ulaşılmış ki bu eksik kalmış? Bu mantıklı mı? Tarihi salt belgeciliğe indirgemek ne derece doğru? Neribij (mesaj) 17.39, 11 Ocak 2021 (UTC)
- İbrahim Sediyani'nin Av. Muhammed Akar ile yaptığı sohbeti, kayda alan ve röportaj olarak sunanlar Ufkumuz.com sitesi adına Fikri Amedî, Burhan Farqinî ve İdris Fidâ'dır. Bu röportajın bir bilgi değer vardır ve buradan alınan bilgi aynı zamanda; "İbrahim Sediyani, Bütün Yönleriyle Şeyh Said Kıyamı, Şura Yayınları, İstanbul, 2014, cilt 1., s. 107-108" de işlenmiştir. Yedi yıldır herhangi bir yalanlama gelmemiştir.
- herhangi bir yalanlama gelmemesi dogal, kimse o sahislarin ne dedigine zerre kadar onem vermiyor cunku. hicbirisi guvenilir kaynak olmadigi gibi, hepsinin ciktigi yer de ayni oldugundan bu gayet dogal. kisa kesecegim; olmayan bir seyi olmus gibi eklemek yanlistir. isin ilginc tarafi orada kaynak olarak verilen 1900'den 2000'e Kürtler Kronolojik Albüm kitabinin 26. sayfasinda ermenilerin oldurulmesinin gerekliligi anlatiliyor... baskasi da gorus versin, ben kendimi papagan gibi tekrar etmeyeyim. o cumle icin verilen kaynaklarin, kaynak olarak kullanilmasi da bir ansiklopediye yakismaz. ben guvenilir bir kaynakta bu bilgiyi gormek istiyorum (tek elden cikmis farkli yerlerde basilmis kaynaklari, kaynak budur diye atmanin bir manasi yok, isterse 100 tane olsun - bize lazim olan sey guvenilir kaynak) @Vitruvian, @Dr. Coal (bu arada cumle de benim kendi iddiam degil, ugur mumcu okunsa heath lowry okunsa; o yazdiklariminin kimin fikri oldugu da bilinirdi zaten...) vikipedi bu tip asli astari olmayan bilgilerin yeri olmamali.--Dakmor Tojira 18.00, 11 Ocak 2021 (UTC)
- Güvenilir kaynaklar yönergesi ve mevcut bulgular birlikte değerlendirildiğinde Dakmor Tojira'ya katılıyorum. Ayrıca "özgün araştırmalara yer vermeme" politikasının birincil ve ikincil kaynaklar başlığının da okunmasında fayda var. Dr. Coalmesaj 18.44, 11 Ocak 2021 (UTC)
- Dr. Coal'a katiliyorum, derdimi de benden daha iyi anlattigi icin tesekkur ediyorum.--Dakmor Tojira 19.44, 11 Ocak 2021 (UTC)
- Dr.Coal'ın belirttiği birincil ve ikincil araştırma konusunu tekrar okudum ama sizi haklı çıkarabilecek bir argüman bulamadım. Burada "özgün araştırmalara yer vermeme" ilkesi daha çok kullanıcının kendi yaptığı bir röportajı veya araştırmayı "ben biliyorum, ben sordum, ben araştırdım" deyip bir nevi kendi kendine "birincil kaynak oluşturma" yasağıdır. Fakat yazıldığı gibi "Ancak, mevcut birincil ve ikincil kaynaklardan alınan bilgilerin bir araya getirilip düzenlenmesi ile oluşturulan araştırmalar desteklenmektedir." Ayrıca F. Aydınkaya "Ermeni Soykırımı" noktasında çok hassas biri, o röportajın Agos'ta yer alması önemli; aksi takdirde ya dipnot/şerh düşer veya bunu yalanlarlardı. Kimsenin ciddiye aldığı yok gibi subjektif yargılarınız sizi bağlar, ciddiye almışlar ki Ermeni gazetesi Agos'ta da yer almış. Sizi katılabilceğim nokta şurası: Belki madde başlangıcında değil ama madde içeriğinde bu bilginin yer alması daha uygun olabilir; ama tamamen çıkarılmasının makul bir gerekçesi yok. Neribij (mesaj) 06.40, 12 Ocak 2021 (UTC)
- Dr. Coal'a katiliyorum, derdimi de benden daha iyi anlattigi icin tesekkur ediyorum.--Dakmor Tojira 19.44, 11 Ocak 2021 (UTC)
- kaynaklar okunmuyor bile. o cumle icin an itibari ile verilmis 5 kaynak var, inceleyelim. 22. numarali kaynakta, yani 1900'den 2000'e Kürtler kitabinin 26. sayfasinda bu cumleyi destekleyen hicbir sey olmadigi gibi, aksine kurtlerin ermenileri nasil oldurdugu anlatiliyor (saidin adi bile gecmiyor sayfada). keza 21. kaynak olarak verilen zaman linkinde de o cumleyi destekleyen en ufak bir bilgi yok (bu da ermeniler ve kurtler arasindaki ihtilaftan ve kiyimdan bahsediyor). 18. ve 20. kaynak zaten sediyani tarafindan yazilmis. sediyaninin yukarida bir yazisini paylastim, hatalar ile dolu. burada ise nuh peygamberin kurtce konustugundan, ilk kavmin kurt oldugundan filan bahsediyor (herkese kurt diyen accayip bir adam) kimse bu adami ciddiye alip da yalanlama filan yapmaz, ipe sapa gelmeyecek seyler yaziyor (Dr. Coal rahatlikla bunu fark etmis olacak ki, o linkleri paylasmis, guvenilir kaynak kullanimi vurgusu yapmis - maddedi verilen cumleyi destekleyen tarihi bir calisma, akademik bir yayin var mi? tabiki de yok. cunku boyle bir fetva yok). 19. kaynagi yazan firat aydinkaya ise saygin filan degildir, ayni sekilde o da sadece carpitma seyler yazar, her seyi gectim kendisi tarihci bile degildir. aydinkaya, saidin; katledilmesini gayrı İslami ve gayrı insani olarak niteleyen fetvasını da biliyoruz yazmis, nereden biliyoruz? hangi kaynakta geciyor bu? hicbir kaynakta gecmiyor (o da kaynak vermiyor, veremiyor tabiki). tamamen demogoji yapiyor. zaten o sahisin yazdiklari taner akcam'dan tut, lewis'e, mumcu'dan lowry'e; neredeyse tamamen celisiyor. bu sebeplerden dolayi; said boyle bir fetva vermistir diye buraya o cumleyi eklemek hic ansiklopedik degildir. vikipedide kullanilmayacak kaynaklarla da madde yazilmaz. degil giriste, bu tip tarihin akisi ile bagdasmayan bilgilerin vikipedide durmasi dogru degildir. ilgili cumlenin tamamen cikarilmasi lazim, yoksa aydinkaya gibi adi sani bilinmeyen tipler gazetelere bu tip demecler vermeye, yazilar yazmaya devam eder. @Muratero ilgili oldugun icin senin de bakmani rica ediyorum, bu cumlenin orada durmasi dogru bir bilgi olmadigi icin yanlistir.--Dakmor Tojira 14.02, 12 Ocak 2021 (UTC)
- Güvenilir kaynaklar yönergesi ve mevcut bulgular birlikte değerlendirildiğinde Dakmor Tojira'ya katılıyorum. Ayrıca "özgün araştırmalara yer vermeme" politikasının birincil ve ikincil kaynaklar başlığının da okunmasında fayda var. Dr. Coalmesaj 18.44, 11 Ocak 2021 (UTC)
- herhangi bir yalanlama gelmemesi dogal, kimse o sahislarin ne dedigine zerre kadar onem vermiyor cunku. hicbirisi guvenilir kaynak olmadigi gibi, hepsinin ciktigi yer de ayni oldugundan bu gayet dogal. kisa kesecegim; olmayan bir seyi olmus gibi eklemek yanlistir. isin ilginc tarafi orada kaynak olarak verilen 1900'den 2000'e Kürtler Kronolojik Albüm kitabinin 26. sayfasinda ermenilerin oldurulmesinin gerekliligi anlatiliyor... baskasi da gorus versin, ben kendimi papagan gibi tekrar etmeyeyim. o cumle icin verilen kaynaklarin, kaynak olarak kullanilmasi da bir ansiklopediye yakismaz. ben guvenilir bir kaynakta bu bilgiyi gormek istiyorum (tek elden cikmis farkli yerlerde basilmis kaynaklari, kaynak budur diye atmanin bir manasi yok, isterse 100 tane olsun - bize lazim olan sey guvenilir kaynak) @Vitruvian, @Dr. Coal (bu arada cumle de benim kendi iddiam degil, ugur mumcu okunsa heath lowry okunsa; o yazdiklariminin kimin fikri oldugu da bilinirdi zaten...) vikipedi bu tip asli astari olmayan bilgilerin yeri olmamali.--Dakmor Tojira 18.00, 11 Ocak 2021 (UTC)
- Açıkçası giriş bölümünde daha hayatının ilk yılları anlatılırken "Nakşibendi târikatının liderlerinden olup Ermeni kırımına karşı çıkacak fetvalar vermiştir." diye bir bölüm olmasının gerekçesi ne? Gerekçesi aslında çok belli ama fuzuli tartışma olmaması için yazmıyorum. Maalesef vikipedia da bazı kişilerin işine geldiği zaman, yazılarında hiç bir güvenli kaynak sunmayan köşe yazarlarının yazıları kullanılıyor. Tarihi ve güncel kişiliklerde ya da olaylarda köşe yazarları kaynak göstererek madde yazımının yapılmasını uygun bulmuyorum. Şeyh Sait hakkında bazı köşe yazarları İngiliz ajanı diyor, bunu maddeye niye yazmıyoruz? Mesela burada M. Bardakçı Şeyh Saitin idamından önceki son sözleri yazıyor. Bunu yazsak bazı arkadaşların işine gelir mi? Bu da köşe yazısı sonuçta. Köşe yazarlarından kaynak göstermek bence uygun değil, yazmaya kalkarsak işin içinden çıkamayız. Tarihi kayıtlar her zaman bellidir. Şeyh Sait'in torunu A. Fırat'ta İstanbul'daki Ermeni Patrikhânesi'nde bulunan belgelerde de görüleceği gibi dedesinin Ermeni Kırımına şiddetle karşı çıktığını belirtmiş, benzer şekilde Şeyh Sait sevenleri de bu iddiayı fetvanın patrikhanede olduğu söylenmekle birlikte içeriğin detayı belirtilmiyor, daha doğrusu görmedikleri için belirtemiyorlar. Nasıl bir fetva ki Şeyh Sait taraflarında bu fetva yok ama Ermeni Patrikhanesinde bu fetva var? Yazılı ise herkeste olurdu, öyle devlet fetvayı yok etti argümanı patrikhane de varsa geçerli olmuyor. Neyse Ermeni Patrikhanesi bu kişileri ciddiye alıp cevap vermiyorsa da şu aşamada bu bilgiler bazı kişilerin söylentisinden başka bir şey değildir. Fetva varsa da Ermeni Patrikhanesi yayınlar o zaman burada yazılır. Bence maddeyi geliştirmeyle alakalı ve mevcut duruma göre de gerçek olmayan bilgiyi burada tutmanın anlamı yok.--Muratero 16.03, 12 Ocak 2021 (UTC)
- @Dakmor Tojira, böyle bir fetvanın varlığını doğrulayacak düzeyde tatmin edici bir kaynak ile karşılaşmadım; o nedenle bu eksiklik giderilmediği sürece içeriğin eklenmemesi gerektiğini düşünüyorum kısaca. Yerli-yabancı kaynak aramalarım bunun bir iddia biçimde olduğunu gösteriyor şimdilik. Siyasi sebeplerle ileri sürülmüş bir iddia olması muhtemel olduğu gibi doğru da olabilir ancak ikna edici bir kanıta muhtaç şimdilik. Vitruvian (mesaj) 13.41, 13 Ocak 2021 (UTC)
- "Babasının adı..." diye başlayan bölümü girişten alıp, "Hayatı" isimli bir başlık altına almayı teklif ediyorum. Bu "fetva" ile ilgili bölüm de "bazı yazarlara göre" veya "bazı iddialara göre" veya "iddia edilmiştir" şeklinde hayatını anlatan bölüm içinde verilmesini öneriyorum. Böylece, hem bu kısım girişte kalmamış olur, hem de bir iddia olarak yazılmış olur çünkü her ne kadar aksi bir bilgi yoksa da belgesi gösterilemediği ve "kesin doğrulanamadığı" için böylesi daha uygun olur. @Dakmor Tojira, @Dr. Coal, @Muratero, @Vitruvian, @Msf ne dersiniz? Ayrıca; Bahadır Kurbanoğlu'nun "Şeyh Said" isimli bu kitabında Ermeniler ile ilgili bir bölüm var, orada M.Akar ile yapılan röportaj dışında, A.Melik Fırat'a, Felat Özsoy/Tahsin Eriş'in kitabına, Hasan Yıldız'ın çalışmasına dayanarak Prof. M. A. Hasretyan ve P. Y. Fiuslyrsjnk Haysıp'a ve Ş.Said'in oğlu Şeyh Ahmet Fırat'a dayandırılan benzer görüşler var.Neribij (mesaj) 07.45, 14 Ocak 2021 (UTC)
- Bazı yazarların iddiası üzerinden bir değerlendirme ile uygun bir yere eklenmesinde bence sakınca yok @Neribij --Vitruvian (mesaj) 10.58, 14 Ocak 2021 (UTC)
- Vikipediada iddialar üzerine madde yazılacaksa hangi iddialar yazılacak sorusu akla geliyor. Tarihi kişilerin maddesi kaynaksız iddialarla yazılacaksa vikipedia ansiklopedi değil forum sitesine döner.--Muratero 18.48, 19 Ocak 2021 (UTC)
Seyyid?
[kaynağı değiştir]Kürt’ler ne zamandan beri seyyid(Arap) oldu? Göktürk Gmc (mesaj) 11.15, 26 Nisan 2021 (UTC)
- Birçok millet içinde seyyidler veya seyyidlik iddiasında bulunanlar var. evlilik yoluyla o millete karışmış (Kürtleşmiş, Türkleşmiş vs) kişiler olarak düşünürsek çelişki olmaz. Yani Seyyidlik ve Araplık her zaman özdeş değildir. Neribij (mesaj) 15.15, 26 Nisan 2021 (UTC)
Makalenin Siyasi Ağızla Taraflı Yazılmış Olması
[kaynağı değiştir]Bilgi kutusunun üzerindeki ifadeler taraflı ve Şeyh Said karşıtı bir şekilde siyasi ağızla yazılmış. Makalenin tarafsızlaştırılması gerekiyor. 10kojen (mesaj) 20.47, 26 Mayıs 2022 (UTC)10kojen (mesaj) 20.47, 26 Mayıs 2022 (UTC)
- @10kojen Bilgi kutusunda ki ifadelerin hepsi çoğu tarihçi tarafından kabul edilir (tarihi kendi çıkarları için kullanan tarihçiler den bahsetmiyorum). Bir sorun olduğunu düşünmüyorum gerçekte olan olaylar yazılmış. 88.252.96.226 21.57, 22 Temmuz 2023 (UTC)
YAYINLANMIŞ KİTAPLARI
[kaynağı değiştir]Bu kitaplar Şeyh Said'in ağzından ve hatta kendisi yazılmış gibi anlatılmış ve vikipediaya yansımış kaynağı ve kitapları incelediğimiz zaman Abdülillah Fırat'ın yazdığı kitaplar olduğu ortaya çıkıyor! Şeyh Said'e ait değildir. Bu tür belgelerin fiziksel olarak taklit/uydurma olup olmadığını anlamak için kağıdı ve mürekkebi analiz edecek olan kimya bilimi, yazının karakterini, kıvrımlarını üslup uyumu açısından inceleyecek olan epigrafi, paleografi gibi uzmanlık alanları girer. Hiç bir şekilde bu tür kanıtlara kitapların Şeyh Said'e ait olduğu ortaya konmamıştır. kanıtlanmamıştır! Bu yüzden kaldırılması gerektiğini düşünüyorum. Orionuyp (mesaj) 22.29, 3 Mart 2023 (UTC)
- @Orionuyp doğrudur Siraet (mesaj) 02.55, 11 Nisan 2023 (UTC)
Hınıs(Erzurumlu) Olması
[kaynağı değiştir]Erzurum vilayeti Hınıs'ta doğmasına rağmen neden Palu'da doğmuş gibi gösterilmektedir ki zaten ailesk aslen Diyarbakir Silvan kırkdirek köyünden oradan Hınıs'a göç ediyorlar. Palu dönemin eğitim merkezi olduğu için bir dönem gidiyor sadece.Kaldı ki Elazığ'ın doğusunda kürt köyü bile yoktur. Royroy23 (mesaj) 15.47, 22 Haziran 2023 (UTC)