Sovyet demokrasisi
| Makale serilerinden |
| Demokrasi |
|---|
 |
| Şu madde dizisinin bir parçasıdır: Sovyetler Birliği devlet yapısı |
Sovyet demokrasisi veya konsey demokrasisi, doğrudan seçilmiş sovyetler (Rusça'da konsey, şura anlamına gelir) tarafından tüm nüfusun otoritesini sağladığı bir doğrudan demokrasiye dayalı siyasi sistemdir. Konseyler seçmenlerden doğrudan sorumludur ve talimatlarına göre bağlanır. Böyle bir zorunlu görev, seçilen delegelerin yalnızca vicdanlarından sorumlu oldukları serbest görevlerine zıtlık teşkil eder. Delegeler, istedikleri zaman görevlerinden alınabilir.
Sovyet demokrasisinde, seçmenler -örneğin bir fabrika çalışanları- bir bölgenin sakinleri veya bir kışla askerleri gibi temel birimlerde örgütlenir. Delegeleri doğrudan yasama organı, hükûmet ve mahkemeler olarak görev yapan kamu görevlileri olarak gönderirler. Locke ve Montesquieu'nun önceki demokrasi modellerinin aksine güçler ayrılığı sovyet demokrasisinde yoktur. Konseyler çeşitli düzeylerde seçilir: Konut ve iş düzeyinde delegeler genel kurullarda yerel meclislere gönderilir. Bunlar sırayla üyeleri bir sonraki seviyeye devredebilir. Heyet sistemi, devlet düzeyinde Sovyetler Kongresi'nde devam eder. Seçim süreçleri bu nedenle aşağıdan yukarıya doğru gerçekleşir. Seviyeler genellikle idari seviyelere bağlanır.
Kavram
[değiştir | kaynağı değiştir]Süreç, bir kentin işçilerinin yerel sovyetlerini seçmeleriyle başlar. Her işyeri, ilçe veya kışla, yerel bir mecliste toplanan ve onları temsil etmek üzere delegeleri seçer. Bu organ, o şehir için hem yasama hem de yürütme yetkisine sahiptir. Yerel sovyetler ayrıca daha üst düzey bir konsey için delegeler seçebilir. Bu sovyetler her bir idari bölge için kendi üstündeki konseyleri seçmeye devam edebilir. Her sovyetin yönettiği bölge üzerinde yasama ve yürütme yetkisi vardır.
Her sovyet daha sonra tüm ulusun en üst yönetim organı olan Sovyetler Kongresi'ni seçer ve oluşturur. Bu kurum aynı zamanda “yüksek sovyet” veya “ulusal sovyet” olarak da adlandırır. Sovyetler Kongresi, her biri genel kurulda yönetmek üzere toplanan her bir sovyet tarafından seçilen delegeler tarafından oluşturulmuştur. Sovyetler Kongresi yasa yapabilir, ekonomiyi yönetebilir ve kamu hizmetlerini yönetebilir. Bu sadece ekonomik bir organ değildir ve ulusun hükûmeti görevi görür.
Her sovyet küçük bir yürütme komitesi seçebilir. Bu komite, sovyetlerin yönettiği bölgenin günlük işleriyle ilgilenir. Yürütme komitesi, kendi sovyetine tabidir, eylemleri o sovyetin mevzuatına uygun olmalıdır ve yalnızca sovyetin oturumda olmadığı zamanlarda çalışır.[1] Bu yöntemin Atina demokrasisinden alındığına dair kaynaklar vardır.
Sovyet demokrasisini savunanlar, bu hükûmet biçiminin proletarya diktatörlüğünün büyük topluluklarda uygulanabileceği bir yöntem olduğunu savunurlar. Sovyet demokrasisi, vekaleten bir demokrasidir.[2] Teori, işçilere yakın olan veya temsil ettikleri alt sovyet üyelerine sahip olan sovyet üyelerinin, halkın kararlarını yasamaya doğru bir şekilde çevirebileceği ve merkezi bir parlamenter demokrasiden daha duyarlı olmalarından ileri gelir. Nihayetinde Sovyet demokrasisi, özellikle delegelerin görevden alınabilirlik ile doğrudan demokrasiye dayanır.[3]
Konsey komünistlerine göre sovyetler, proleter bir devrim sırasında işçi sınıfı örgütlenmesinin doğal şeklidir.[4] İşçiler doğal olarak, sendikaların etkisiz hale geldiği bölgedeki işgücü eylemlerini koordine eden, işyeri delegelerinin oluşturduğu bir grev komitesi oluşturarak sovyetler yaratırlar.[5] Dolayısıyla grev komitesi gibi örgütlenmeler daha sonra felç altındaki devletin işlevini üstlenir ve birer sovyet olur.[6] İşçi konseylerinin, kullanım için üretime ve ortak mülkiyete dayalı ekonomiyi yönettiği görülebilir.[6]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "1924: HWCLecture14". marx.org. 28 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2019.
- ^ (1886-1937), Nikolai Bukharin (1888-1938), Evgenii Preobrazhensky. "Nikolai Bukharin and Evgenii Preobrazhensky: The ABC of Communism - Chapter VI : The Soviet Power". www.marxists.org. 27 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2019.
- ^ Lenin, Vladimir. "Can the Bolsheviks Retain State Power?". www.marxists.org. 20 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2019.
- ^ Pannekoek, Anton (1952). "Letter on Workers Councils". 27 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2019.
- ^ Pannekoek, Anton (Nisan 1936). "Workers Councils". 4 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2019.
- ^ a b Pannekoek, Anton (1938). "General Remarks on the Question of Organisation". 6 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2019.