Julianus Sütunu
 Önde Julianus Sütunu, arkada Ankara Valiliği | |
 | |
| Diğer ad(lar) | Belkıs Minaresi |
|---|---|
| Genel bilgiler | |
| Tür | Dikilitaş |
| Mimari tarz | Roma mimarisi |
| Şehir | Ankara |
| Ülke | Türkiye |
| Koordinatlar | 39°56′36″K 32°51′23″D / 39.94333°K 32.85639°D |
| Adını aldığı | Julian |
| Tamamlanma | 362 |
| Yenileme | 2001 |
| Yükseklik | 15 m |
Julianus Sütunu ya da halk arasında bilinen adıyla Belkıs Minaresi;[1] Ankara'nın Altındağ ilçesinin Ulus semtinde bulunan bir dikilitaştır.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Son pagan Roma imparatoru olan Julianus, 362 yılında Perslere savaş açmış ve yolu Ankara'dan da geçecek şekilde bir rota oluşturmuştur. İmparatorun sefere giderken yol üstünde mola verip şehirde konaklayacağına[2] dair haberlerin gelmesi üzerine tüm kentte hazırlıklar başlamış ve onu onurlandırmak adına Julianus Sütunu dikilmiştir. Sütun ilk olarak günümüzdeki İş Bankası binası ile Taşhan arasındaki bölgeye inşa edilmiş fakat zemin bozukluğundan kaynaklanan nedenlerden dolayı gün geçtikçe eğilmeye başladığı için 1934 yılında günümüzdeki yerine, Ankara Valiliği'nin önündeki Hükûmet Meydanı'na taşınmıştır.[3] Uzun yıllar boyunca herhangi bir onarım veya tadilat görmeyen Julianus Sütunu 2001 yılında valilik tarafından restore edilmiştir.[4]
Mimari özellikleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Yaklaşık 15 metre yüksekliğe sahip olan sütun yığma taş kullanılarak inşa edilmiştir.[5] Korinth başlıklı ve gövdesi yivli halka şeklindedir. Başlığın kuzeye bakan cephesi tümüyle hasar görmüşse de genel olarak iyi durumdadır. Kaidesi ve gövdesi oldukça sade bir tasarıma sahip olup başlık akantus modeli yaprak kabartmalarıyla süslenmiştir.[6] Andezitten yapılan bir platform üzerine oturtulmuş olan sütunun malzemesi beyaz-gri renkli kireç taşıdır. Yazıtı olmadığı için kim tarafından ve nasıl yapıldığına dair bilgi bulunmamaktadır.
Leylek yuvası
[değiştir | kaynağı değiştir]Julianus Sütunu yıllar boyunca değişmeden üzerinde duran leylek yuvasıyla bütünleşmiş ve hafızalara kazınmıştır. Göç mevsiminde şehre gelen leyleklerin süreç boyunca konakladığı ve yavruladığı bir nokta haline gelen sütun kartpostallarda, posta pullarında ve şehre ait birçok fotoğrafta üzerindeki yuvayla betimlenmiştir. Fakat gerek taşınma sürecinde gerekse de geçirdiği restorasyon çalışmaları sırasında özenle korunan yuva, leyleklerin kent içindeki beslenme ve yaşama alanlarının kısıtlanıp daralması sebebiyle ortadan kalkmıştır.[7]
Galeri
[değiştir | kaynağı değiştir]
Konuyla ilgili yayınlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Dönme Lulianus. Celilelilere Karşı Paganlığın Savunusu (2019 bas.). Kırmızı Kedi. ISBN 9786052985397.
- Sülüner, Sinan (Haziran 2014). "Yabancı Seyyahların Gözlemleriyle Roma ve Bizans Dönemi'nde Ankara" (PDF). Ankara Araştırmaları Dergisi. 2 (1). Koç Üniversitesi. 28 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 31 Mart 2020.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Ne Demek Ankara; Balgat, Niye Balgat!?. ODTÜ Geliştirme Vakfı Yayıncılık. s. 49. ISBN 975-7964-87-4.
- ^ "Tarihte Ankara" (PDF). DEK-TANAP Ankara Kültür Gezisi Kitapçığı (I). Dünya Enerji Konseyi. s. 2. 18 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 31 Mart 2020.
- ^ Sargın, Haluk (2012). Antik Ankara. Ankara: Arkadaş Yayınevi. s. 125. ISBN 978-975-509-719-0.
- ^ "Julianus Sütunu nerede-nasıl gidilir?". Seyyah Defteri. 5 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2020.
- ^ "Säule des Iulianus / Belkis Minaresi". Arachne (Almanca). Köln Üniversitesi Arkeoloji Enstitüsü. 2020. 5 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2020.
- ^ Çetiner, Meltem. "JULIEN(JÜLYEN) SUTUNU, JULIANUS SÜTUNU". envanter.gov.tr. Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı. Erişim tarihi: 30 Mart 2020.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ Cenikli, Sedat (8 Mart 2016). "Tarihi sütun yuvasız kaldı". Hürriyet. 14 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2020.