Jack Cardiff
Jack Cardiff | |
---|---|
Doğum | John G.J. Gran 18 Eylül 1914 Great Yarmouth, Norfolk, Birleşik Krallık |
Ölüm | 22 Nisan 2009 (94 yaşında) İngiltere |
Diğer ad(lar)ı | John Cardiff Jack Cardiff OBE Jack O'Lantern (Lantern İngilizcede Fener) |
Jack Cardiff (18 Eylül 1914 - 22 Nisan 2009), Oscar ödüllü İngiliz görüntü yönetmeni, yönetmen. Cardiff aynı zamanda bir fotoğraf sanatçısıdır. Sinemada 1930'lu yıllardan 1980'li yıllara kadar aktif olarak çalışmıştır.
Biyografisi
[değiştir | kaynağı değiştir]Sinema kariyeri neredeyse sinemanın tarihiyle paralel gider. Sessiz sinema döneminde henüz 4 yaşındayken bir çocuk yıldız olarak sinemaya başlamıştı. Doğduğunda verilen adı olan John G.J. Gran'ı babasının sahne adı olan Jack Cardiff'le değiştirmiştir.[1] Anne ve babası da müzikhollerde gösteriler yapıyordu. 14 yaşına geldiğinde bir çocuk yıldız olarak sevimliliği azalınca başka alanlarda da olsa sinema endüstrisinde kalmaya karar verdi. Elstree'deki British International film stüdyolarında işe mutfağından başladı ve klaket tuttu, getir götür işlerine baktı hatta çaycılık bile yaptı. The Informer filminin 1929 versiyonunda adı 4. yönetmen yardımcısı olarak yazıldı.
Sinematografinin mekaniğine hayranlık duyuyordu ve kameranın bizzat başında olmayı tercih ediyordu. İngilterede çekilen ilk Technicolor film olan Wings of the Morning'in (1937) kamera operatörlüğünü yaptı. 1940'lı yıllara gelinceye kadar Rank Organisation film şirketi için birinci sınıf siyah beyaz ve renkli filmlere imza atmaya devam etti. Bu dönemdeki en dikkate değer çalışmaları Powell/Pressburger yapımları olan Black Narcissus (1947) ve The Red Shoes'un (1948) göz kamaştırıcı görüntüleridir. Zaten Black Narcissus'da görüntü yönetmeni olarak çıkardığı muhteşem iş ona 1948 En İyi Sinematografi Akademi Ödülü'ni kazandırmıştı.
1950'lerde John Huston'ın yönettiği Afrika Kraliçesi (1951) ve Joseph L. Mankiewicz' in Çıplak Ayaklı Kontes (The Barefoot Contessa) (1954) gibi çok ses getiren filmlerin görüntü yönetmenliğini yaptıktan sonra sinemaya yönetmen olarak da katkıda bulunmaya karar verdi. Intent to Kill (1958) alçak gönüllü bir filmin ardından, Sons and Lovers (1960), The Lion (1963) ve Dark of the Sun (1968) gibi bazı dikkate değer filmleri yönetti. Sonra "Smell-o-vision" tekniğiyle çekilmiş (filmin sahnelerinin konusuna göre salona değişik kokular verilen bir teknik) ilk ve son epik olan Scent of Mystery (1960) filmini yönetmek ona nasip oldu. Televizyonlara kaptırılan seyirciyi tekrar sinema salonlarına çekmek için icad edilen sayısız yöntemden biri olan bu teknik uzun ömürlü olmamıştır.
Aynı zamanda bir fotoğraf sanatçısı da olan Jack Cardiff Marilyn Monroe'nun en güvendiği fotoğrafçılardan biriydi. Laurence Olivier'nin yönettiği ve Monroe ile başrollerini paylaştığı The Prince and the Showgirl'in (1957) çekimleri sırasında film kamerasının yanı sıra fotoğraf kamerasını da çalıştıran Cardiff, Monroe'nun bolca fotoğraflarını çekmişti.[2]
En önemli filmleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Jack Cardiff'in görüntü yönetmenliğini yaptığı en iyi filmleri şunlardır:
- A Matter of Life and Death (1946) Yönetmen: Powell ve Pressburger
- Black Narcissus (1947) Yönetmen: Powell and Pressburger Oscar ve Altın Küre
- Kırmızı Pabuçlar (The Red Shoes) (1948) Yönetmen: Powell ve Pressburger
- Under Capricorn (1949) Yönetmen: Alfred Hitchcock
- The Black Rose (1950) starring Orson Welles
- The Magic Box (1951) a biopic of William Friese-Greene
- Pandora and the Flying Dutchman (1951)
- Afrika Kraliçesi (1951) Yönetmen: John Huston
- Çıplak Ayaklı Kontes (The Barefoot Contessa) (1954)
- War and Peace (1956)
- The Prince and the Showgirl (1957) Yönetmen: Laurence Olivier
- Legend of the Lost (1957)
- The Vikings (1958)
- Sons and Lovers (1960) Altın Küre
- Fanny (1961)
- Nilde Ölüm (Death on the Nile) (1978)
- The Awakening (1980)
- Ghost Story(1981)
- The Dogs of War (1981)
- Conan the Destroyer (1984)
- Rambo: First Blood Part II (1985)
Tam filmografisi
[değiştir | kaynağı değiştir]Görüntü yönetmeni olarak
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1934 - David Copperfield (Yönetmen: George Cukor) siyah-beyaz;
- 1936 - The Man Who Could Work Miracles (Lothar Mendes) siyah-beyaz;
- 1937 - Paris On Parade (James A. FitzPatrick) (belgesel)
- 1937 - Rome Symphony/Sinfonie di Roma (Giacomo Gentilomo) (belgesel)
- 1937 - The Eternal Fire (Pietro Francisci & Hans M. Nieter) (belgesel)
- 1938 - Fox Hunting in the Roman Campagna (Alessandro Blasetti) (belgesel)
- 1938 - Jerusalem (Hans M. Nieter) (belgesel)
- 1938 - Petra (Hans M. Nieter) (belgesel)
- 1938 - Wanderers of the Desert (Hans M. Nieter) (belgesel)
- 1938 - Arabian Bazaar (Hans M. Nieter & John Hanau) (belgesel)
- 1938 - Ruins of Palmyra and Baalbek (John Hanau) (belgesel)
- 1938 - The Four Feathers (Zoltan Korda)
- 1938 - A Road in India (Hans M. Nieter) (belgesel)
- 1939 - Indian Temples/Temples of India (Hans M. Nieter) (belgesel)
- 1939 - The Sacred Ganges (Hans M. Nieter) (belgesel)
- 1939 - A Village in India (John Hanau) (belgesel)
- 1939 - Indian Durbar (John Hanau) (belgesel)
- 1939 - Delhi (Hans M. Nieter) (belgesel)
- 1939 - Jungle (Hans M. Nieter) (belgesel)
- 1939 - River Thames - Yesterday (Hans M. Nieter) (belgesel)
- 1939 - Peasant Island (A.R. Taylor) siyah-beyaz; (belgesel)
- 1939 - Main Street of Paris (Jean C. Bernard) (belgesel)
- 1940 - Border Weave (John Lewis Curthoys) (belgesel)
- 1940 - Western Isles (Terence Bishop) (belgesel)
- 1941 - The Green Girdle (Ralph Keene) (belgesel)
- 1941 - Queen Cotton (Cecil Musk) (belgesel)
- 1941 - Plastic Surgery in Wartime (Frank Sainsbury) (belgesel)
- 1941 - Colour in Clay (Darrell Catling) (belgesel)
- 1942 - Out of the Box (Terence Bishop) siyah-beyaz; (belgesel)
- 1942 - This Is Colour (Jack Cardiff & Jack Ellitt) (belgesel)
- 1942 - The Great Mr. Handel (Norman Walker)
- 1942 - The Life and Death of Colonel Blimp (Michael Powell & Emeric Pressburger)
- 1942 - Western Approaches/The Raider (Pat Jackson) (belgesel)
- 1943 - Steel (Ronald Riley) (belgesel)
- 1943 - Scottish Mazurka (Hans M. Nieter) (belgesel)
- 1944 - Caesar and Cleopatra (Gabriel Pascal)
- 1945 - A Matter of Life and Death (Michael Powell & Emeric Pressburger) siyah-beyaz
- 1946 - The White Cockade (Michael Powell & Emeric Pressburger)
- 1946 - Colour (Jack Cardiff) (belgesel)
- 1946 - Black Narcissus (Michael Powell & Emeric Pressburger)
- 1947 - The Red Shoes (Michael Powell & Emeric Pressburger)
- 1947 - Scott of the Antarctic (Charles Frend)
- 1948 - Under Capricorn (Alfred Hitchcock)
- 1949 - The Black Rose (Henry Hathaway)
- 1950 - Pandora and the Flying Dutchman (Albert Lewin)
- 1950 - Montmartre (Jean C. Bernard) (belgesel)
- 1951 - Montmartre nocturne (Jean C. Bernard) (belgesel)
- 1951 - The African Queen (John Huston)
- 1951 - The Magic Box (John Boulting)
- 1952 - It Started in Paradise (Compton Bennett)
- 1952 - The Master of Ballantrae (William Keighley)
- 1953 - Crossed Swords (Milton Krims & Vittorio Vassarotti)
- 1953 - William Tell (Jack Cardiff)
- 1954 - The Barefoot Contessa (Joseph L. Mankiewicz)
- 1955 - The Brave One (Irving Rapper)
- 1955 - War and Peace (King Vidor)
- 1956 - The Prince and the Showgirl (Laurence Olivier)
- 1957 - India: Introduction to Its History (?) (belgesel)
- 1957 - Legend of the Lost (Henry Hathaway)
- 1957 - The Vikings (Richard Fleischer)
- 1958 - The Diary of Anne Frank (George Stevens)
- 1960 - Fanny (Joshua Logan)
- 1961 - My Geisha (Jack Cardiff)
- 1968 - The Girl on a Motorcycle (Jack Cardiff)
- 1972 - Scalawag (Kirk Douglas)
- 1974 - Ride a Wild Pony(Don Chaffey)
- 1975 - The Tempest (Michael Powell & Dacosta Carayan)
- 1976 - The Prince and the Pauper (Richard Fleischer)
- 1976 - The Fifth Musketeer (Ken Annakin)
- 1977 - (Agatha Christie's) Death on the Nile (John Guillermin)
- 1978 - Avalanche Express (Mark Robson)
- 1978 - A Man, a Woman and a Bank (Noel Black)
- 1979 - The Awakening (Mike Newell)
- 198? - Ramayan (Gordon Hessler)
- 1980 - The Dogs of War (John Irvin)
- 1981 - Ghost Story (John Irvin)
- 1982 - The Wicked Lady (Michael Winner)
- 1982 - Scandalous (Rob Cohen)
- 1983 - Conan the Destroyer (Richard Fleischer)
- 1984 - (Stephen King's) Cat's Eye (Lewis Teague)
- 1984 - Rambo: First Blood Part II (George Pan Cosmatos)
- 1986 - Tai-Pan (Daryl Duke)
- 1987 - Million Dollar Mystery (Richard Fleischer)
- 1988 - Call from Space (Richard Fleischer)
- 1989 - The Magic Balloon (Ronald Neame)
- 1989 - Delius (Jack Cardiff)
- 1990 - Vivaldi's Four Seasons (Jack Cardiff)
- 1998 - The Dance of Shiva (Jaime Payne)
- 2000 - The Suicidal Dog (Paul Merton) siyah-beyaz
- 2003 - The Tell-Tale Heart (Stephanie Sinclaire)
- 2004 - Lights 2 (Marcus Dillistone)
Yönettiği filmler
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1942 - This Is Colour
- 1946 - Colour
- 1953 - William Tell
- 1958 - Intent to Kill
- 1959 - Beyond This Place
- 1959 - Scent of Mystery/Holiday in Spain "Smell-O-Vision" (deodorantlanmış) versiyonu da mevcut Kokulu film
- 1960 - Sons and Lovers
- 1961 - My Geisha
- 1961 - The Lion
- 1963 - The Long Ships
- 1964 - Young Cassidy
- 1965 - The Liquidator
- 1967 - The Mercenaries
- 1968 - The Girl on a Motorcycle
- 1972 - Follyfoot (TV)
- 1973 - Penny Gold
- 1973 - The Mutation
- 1989 - Delius
- 1991 - Vivaldi's Four Seasons
Aktör olarak oynadığı filmler
[değiştir | kaynağı değiştir]Sinemaya bir çocuk yıldız olarak 4 yaşında başladığı 1918 yılından 1927 yılına kadar rol aldığı filmler:
- 1918 - My Son, My Son
- 1918 - Her Son (Yönetmen: Walter West]
- 1920 - The Card
- 1922 - Billy's Rose (Challis Sanderson)
- 1923 - The Loves of Mary, Queen of Scots (Denison Clift)
- 1927 - Tiptoes (Herbert Wilcox)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2009.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2009.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- IMDb'de Jack Cardiff 29 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Allmovie.com'da Jack Cardiff 26 Nisan 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- cinematographers.nl'de Jack Cardiff 5 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- 1914 doğumlular
- Great Yarmouth doğumlular
- 2009 yılında ölenler
- İngiltere'de hastalıktan ölenler
- İngiliz görüntü yönetmenleri
- İngiliz film yönetmenleri
- En İyi Sinematografi Akademi Ödülü sahipleri
- Akademi Onur Ödülü sahipleri
- En İyi Yönetmen Altın Küre Ödülü sahipleri
- En İyi Yönetmen National Board of Review Ödülü sahipleri
- Britanya İmparatorluk Nişanı subayları
- New York Film Eleştirmenleri Birliği En İyi Yönetmen Ödülü sahipleri