Avusturya-Türkiye ilişkileri

Avusturya–Türkiye ilişkileri

Avusturya	Türkiye
Diplomatik Misyon
Avusturya'nın Ankara Büyükelçiliği	Türkiye'nin Viyana Büyükelçiliği
Temsilcilik
Büyükelçi Gabriele Juen	Büyükelçi Ozan Ceyhun

Avusturya–Türkiye ilişkileri; tarihi geçmişi yüzyıllar öncesine dayanan, uzun ve köklü bir diplomatik ilişkiler zinciridir. Bugünkü Avusturya ve Türkiye'nin temelleri, Habsburg ve Osmanlı hanedanlarına dayandığı için, bu iki modern devlet arasındaki bağlantıları bütün kökleriyle ele almak gerekmektedir.

Orta Çağ'dan 20. yüzyıl'a kadar hem Avusturya hem de Türkiye, iki büyük imparatorluğun sınırları içerisinde kalmıştır ve modern çağda bu imparatorlukların ardılları olarak varlıklarını sürdürmektedirler. Hem Habsburg hem de Osmanlı Hanedanı çok kültürlü ve fetihlerle mevcudiyetini korumuş olan iki ailedir. Sadece başka ülkelere karşı değil, aynı zamanda birbirleriyle de sık sık savaşan bu iki devletin esas amacı Balkanlar ve Orta Avrupa üzerinde hakimiyet kurmak olmuştur.

Osmanlı Devleti, yükseliş devrinin en parlak yıllarında Avusturya'nın başkenti Viyana'nı ilki 1529, ikincisi 1683'te olmak üzere toplamda iki kez kuşatma girişiminde bulunmuş fakat Türklerin 1699'daki Osmanlı-Kutsal İttifak savaşlarını kaybetmesinin ardından üstünlüğünü Habsburglara kaptırarak, Macaristan ve Hırvatistan'ı kaybetmiştir.

Avusturya ve Osmanlı imparatorlukları arasındaki yüzyıllardır süregelen çekişmeler, Yunan İsyanı ve bir sonraki yüzyılda yaşanan Balkan Savaşları sonrasında giderek azalmıştır. Öyle ki, bu iki devlet I. Dünya Savaşı esnasında müttefik olarak aynı safta yer almış ve savaşmışlardır. Savaş sonunda ittifak güçlerin yenilgisi, her iki monarşinin de devrilmesine yol açmıştır.

Yaklaşık 116.000 Türk'ün^[1][2][3] yaşadığı Avusturya ve Türkiye arasındaki ilişkiler özellikle son yıllarda sık sık gerginliklere, diplomatik krizlere sahne olmaktadır. Ayrıca Avusturya, Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne katılımına en çok karşı çıkan ülkelerden bir tanesidir.

10 Kasım 2010 tarihinde; Türkiye'nin Avusturya büyükelçisi, Avusturya devletini sosyal ve siyasi alanlarda yabancı düşmanlığı yapmakla suçladı ve uluslararası organizasyonları araya katarak Türk büyükelçiliğinin yerinin değiştirilmesini talep etti. Avusturya ve Türkiye arasında bir diplomatik krize yol açan bu sorun, iki ülke arasındaki ilişkilerin de gerilmesine sebep oldu. Bunun üzerine Avusturya'daki hükûmet Ankara ile diplomatik ilişkilerin askıya alınması ve Türkiye'nin Avrupa Birliği üyelik süreci durdurulması yönünde açıklamalarda bulundu.^[4]

Aralık 2017'de Türkiye; yeni göreve gelmiş olan Avusturya hükûmetini, Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne katılmasına sıcak bakmadıklarını açıkladıkları için ayrımcılık ve ırkçılıkla suçlamıştır. Yaşanan gerginlik sadece iki ülke arasında kalmamış, Türkiye aynı zamanda Avusturya'nın bu tutumunu kınamayan diğer AB üyesi ülkeleri sert bir dille eleştirmiştir. Ayrıca Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı; gelen hükûmeti sahtekarlık ile suçlayarak, takındıkları bu tutumun Avusturya'yı "Türkiye'nin dostluğunu kaybetme eşiğine getireceği" ve "hak ettikleri tepki" ile karşı karşıya kalacakları konusunda uyardı.^[5]

Türkiye'de 15 Temmuz 2016 tarihinde yaşanan darbe girişiminin ardından yurtdışında birçok ülkede Türkler ve dönemin cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan hakkında karalama kampanyaları başlatılmış; bu ayrılıkçı faaliyetlerin en şiddetli yaşandığı ülkelerden birisi de, aynı havalimanında yaşanan birkaç farklı olay yüzünden Avusturya olmuştur.

İki ülke arasındaki ilişkilerin gergin olduğu bir dönemde, Viyana'daki havalimanını kullanan Türk yolculara giriş ve çıkışlarda köpeklerle arama yapılması tansiyonun daha da yükselmesine sebep olmuştur. Türk diplomat ve siyasetçilerin havalimanı yönetimiyle iletişime geçmesinden sonra olayın nadir fakat herkese uygulanan bir kontrol olduğu açıklaması yapılmıştır.^[6][7]

Avusturya'nın başkenti Viyana'da bulunan, ülkenin en işlek yerlerinden birisi olan Viyana Uluslararası Havalimanı'na "Türkiye tatili ile sadece Erdoğan'ı destekliyorsunuz, gitmeyin." ve "Türkiye'de 15 yaşından küçük çocuklarla cinsel ilişkiye izin veriliyor." sloganlarının yazılı olduğu afişler asılarak, ülke aleyhinde propagandalar yapıldı. Türkiye'de büyük tepkiler çeken bu olay sonrasında dönemin Türk dışişleri bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun devreye girerek Avusturyalı bürokratlar ve Viyana'daki Türk büyükelçiliği ile iletişime geçmesi sonucunda afişler kaldırıldı.^{[8][9][10][11]}

Wikimedia Commons'ta Relations of Austria and Turkey ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur

• Avusturya'nın dış ilişkileri [en]
• Türkiye'nin dış ilişkileri
• Avrupa'daki Türkler