[go: up one dir, main page]

Pumunta sa nilalaman

Ehipto

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Republikang Arabe ng Ehipto
جمهورية مصر العربية (Arabe)
Jumhūrīyat Miṣr al-ʻArabīyah
Watawat ng Ehipto
Watawat
Eskudo ng Ehipto
Eskudo
Awitin: "بلادي، بلادي، بلادي"
Bilady, Bilady, Bilady
"Bansa ko, bansa ko, bansa ko"
Kabisera
at pinakamalaking lungsod
Cairo
30°2′N 31°13′E / 30.033°N 31.217°E / 30.033; 31.217
Wikang opisyal
at pambansa
Arabe
KatawaganEhipsyano
PamahalaanUnitaryong republikang semi-presidensyal
• Pangulo
Abdel Fattah el-Sisi
Mostafa Madbouly
LehislaturaParlamento
• Mataas na Kapulungan
Senado
• Mababang Kapulungan
Kapulungan ng mga Kinatawan
Itinatag
• Unification of Upper
and Lower Egypt
c. 3150 BC
• Fall of Memphis
343 BC
639–642
1171/4–1517
• Muhammad Ali dynasty inaugurated
9 July 1805
28 February 1922
23 July 1952
• Republic declared
18 June 1953
18 January 2014
Lawak
• Kabuuan
1,010,408 km2 (390,121 mi kuw) (ika-30)
• Katubigan (%)
0.632
Populasyon
• Pagtataya sa 2024
Neutral increase 107,785,000 (ika-14)
• Senso ng 2017
Neutral increase 94,798,827
• Densidad
106.67/km2 (276.3/mi kuw) (ika-107)
KDP (PLP)Pagtataya sa 2024
• Kabuuan
Increase $1.899 trilyon (ika-18)
• Bawat kapita
Increase $17,614 (ika-93)
KDP (nominal)Pagtataya sa 2024
• Kabuuan
Decrease $347.594 bilyon (ika-42)
• Bawat kapita
Decrease $3,225 (133rd)
Gini (2017)31.5
katamtaman
TKP (2022)Decrease 0.728
mataas · ika-105
SalapiEgyptian pound (LE/E£/£E) (EGP)
Sona ng orasUTC+2[a] (EGY)
• Tag-init (DST)
UTC+3
Kodigong pantelepono+20
Internet TLD

Ang Ehipto, opisyal na Republikang Arabe ng Ehipto, ay isang republika sa hilagang-silangang Aprika at maliit na bahagi ng timog-kanlurang Asya.

May sukat na 1,020,000 km², hinahanggan ang Egypt ng Libya sa kanluran, Dagat Mediterraneo sa hilaga, Israel sa hilagang-silangan, Dagat Pula sa silangan, at Sudan sa timog.

Ang mga tagil o piramide ng Giza, tanaw mula sa timog noong huling bahagi ng ika-19 na siglo. Mula sa kaliwa: piramide ng Menkaura, piramide ng Khafra, Dakilang Piramide (ni Khufu).

Ang Ehipto ang pinaka-mataong bansa sa Aprika at sa Gitnang Silangan. Nakatira ang karamihan ng mga 76 milyong katao ng Ehipto sa hindi hihigit sa isang kilometro ang layo mula sa pampang nga Ilog Nile (mga 40,000 km²), kung saan dito lamang matatagpuan ang lupang agrikultural na maaaring mapagtatamnan ng halaman. Ang disyerto ng Sahara ang malalaking bahagi ng lupa nito at madalang lamang ang may nakatira. Ang Agusan ng Suez ay isa sa pinakamahalagang agusan sa pandaigdig na kalakalan at may malaking ambag sa pambansang ekonomiya ng Ehipto.[1] Sa kasalukuyan, nasa urban ang karamihan ng mga taga-Ehipto, nakatira sa mga matataong lugar katulad ng Cairo, ang pinakamalaking lungsod sa Aprika, at Alexandria.

Lubos na kilala ang Ehipto sa kanyang sinaunang kabihasnan at ilang sa mga nakakamanghang lumang bantayog, kabilang ang Mga Piramide ng Giza, ang Templo ng Karnak at ang Lambak ng mga Hari; naglalaman ang katimogang lungsod ng Luxor ng isang malaking bilang ng mga lumang artifact. Ngayon, malawak na itinuturing ang Ehipto bilang isang pangunahing politikal at kultural na sentro ng Arabo at Gitnang Silangang mga rehiyon.

Ang mga Piramide ng Giza.

Mga teritoryong pampangasiwaan

[baguhin | baguhin ang wikitext]

    Mga sanggunian

    [baguhin | baguhin ang wikitext]
    1. "The Economic Impacts of the New Suez Canal". www.iemed.org (sa wikang Ingles). Nakuha noong 2023-10-19.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
    Wikinews
    Wikinews
    May kaugnay na balita ang Wikinews tungkol sa artikulong ito:
    Egypt (sa wikang Ingles)


    Maling banggit (May <ref> tag na ang grupong "lower-alpha", pero walang nakitang <references group="lower-alpha"/> tag para rito); $2