Kornelije Fusk
Cornelius Fuscus Cornelius Fuscus | |
---|---|
Rođen/a | ? nepoznato |
Umro/la | 86 Dacija |
Vjernost | Rimsko Carstvo |
Čin | Pretorijanski prefekt |
Komande | Pretorijanska garda (81–86) Legio V Alaudae (86) |
Bitke/ratovi | Godina četiri cara Dački ratovi |
Kornelije Fusk (Cornelius Fuscus, ? - 86) bio je rimski političar i vojskovođa, poznat po ulozi koju je imao u Godini četiri cara, ali i po katastrofalnom porazu u Domicijanovom dačkom ratu.
Prema Tacitu je poticao iz aristokratske porodice, ali se u doba cara Nerona zadovoljio formalnom titulom viteza i živio "povučenim životom". Međutim, nedugo nakon što se Galba, guverner Tarakonske Hispanije, pobunio protiv cara, upravo je Kornelije Fusk postao jedna od ključnih ličnosti za njen uspjeh, s obzirom da je svojim uticajem uspio uvjeriti nekoliko dotada kolebljivih kolonija u zapadnom dijelu Carstva da mu pruže podršku. Nakon što je u junu 68. i Neronovog svrgavanja preuzeo vlast, Galba je Fuska nagradio mjestom prokuratora provincije Ilirik. Na tom je mjestu Fusk dočekao i Galbinu smrt u januaru 69. kao i smrt njegovog nasljednika Otona u aprilu iste godine. Kada je, pak, Vespazijan digao ustanak protiv novog cara Vitelija, Fusk se formalno priključio guverneru Sirije Gaju Liciniju Mucijanu koji je sa istoka vodio vespazijanske legije na Rim. On i Marko Antonije Prim iz Panonije su potom krenuli na Italiju gdje su u drugoj bitci kod Bedrijakuma porazili vitelijske snage i tako omogućili Vespazijanov dolazak na vlast i uspostavu Flavijevske dinastije.
Historija ne navodi što je bilo sa Fuskom u sljedećim godinama, ali godine 81. ga je Vespazijanov sin, car Domicijan, imenovao pretorijanskim prefektom, odnosno komandantom Pretorijanske garde. Godine 86. je Fusk od Domicijana poslan da porazi Dacija|Dačane pod kraljem Decebalom. Njegova vojska je, međutim, u prvoj bitci kod Tape upala u zajedu te je potpuno uništena, a sam Fusk poginuo.
U rumunjskom historijskom filmu Dačani iz 1966. njegov lik je tumačio francuski glumac Georges Marchal.
- Jones, Brian W. (1992). The Emperor Domitian. London: Routledge. ISBN 0-415-10195-6.
- Syme, Ronald (1937). „The Colony of Cornelius Fuscus: An Episode in the Bellum Neronis”. The American Journal of Philology (The Johns Hopkins University Press) 58 (1): pp. 7–18. DOI:10.2307/290158. JSTOR 10.2307/290158.
- Cassius Dio, Roman History Book 67, English translation
- Suetonius, The Lives of Twelve Caesars, Life of Domitian, Latin text with English translation
- Tacit, Histories, English translation