Paul von Hindenburg

Paul von Hindenburg
Irudi gehiago
2. Reichspräsident 1925eko maiatzaren 12a - 1934ko abuztuaren 2a ← Friedrich Ebert - Adolf Hitler →
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Paul Ludwig Hans Anton von Beneckendorff und von Hindenburg
Jaiotza	6 Podgórna Street in Poznań (en) , 1847ko urriaren 2a
Herrialdea	Alemania  Prusiako Erresuma
Heriotza	Ogrodzieniec (en) , 1934ko abuztuaren 2a (86 urte)
Hobiratze lekua	Santa Elizabeten eliza
Heriotza modua	berezko heriotza: birikako minbizia
Familia
Aita	Hans Robert Ludwig von Beneckendorff und von Hindenburg
Ama	Luise Schwickart
Ezkontidea(k)	Gertrud Wilhelmine von Hindenburg
Seme-alabak	ikusi Oskar von Hindenburg Irmengard Pauline Louise Gertrud von Brockhusen (en)
Haurrideak	ikusi Bernhard von Hindenburg
Leinua	Von Beneckendorff und von Hindenburg
Hezkuntza
Heziketa	Prussian Military Academy (en)
Hizkuntzak	alemana
Jarduerak
Jarduerak	politikaria, militarra eta soldadua
Lantokia(k)	Hannover eta Berlin
Jasotako sariak	ikusi Pour le Mérite ordena Urrezko Ardi-larruaren Ordenako zalduna Grand Cross of the Order of Maria Theresa Military Merit Cross I. Class Order of the Black Eagle Star of the Grand Cross of the Iron Cross Large Military Merit Medal Military Order of Max Joseph Honorary doctor of the Dresden University of Technology honorary citizen of Sankt Andreasberg honorary citizen of Paderborn  (1933) honorary doctorate of the University of Graz honorary citizen of Bonn  (1933) honorary citizen of Berlin honorary doctor of the University of Königsberg honorary doctor of the University of Bonn honorary doctor of the University of Wrocław Order of Saint Stephen of Hungary Order of Maria Theresa I honorary citizen of Nuremberg  (1932) honorary citizen of Coburg honorary citizenship : Spira  (1933ko apirilaren 27a) Iron Cross 1st Class Iron Cross 2nd Class Grand Cross of the Iron Cross honorary citizenship : Saarbrücken  (1934ko maiatzaren 1a) Grand Cross of the Order of the Cross of Liberty  (1918ko ekainaren 21a) Imtiyaz Medal
Kidetza	Corps Saxo-Montania zu Freiberg und Dresden in Aachen (en)
Zerbitzu militarra
Adar militarra	Prussian Army (en)
Gradua	general field marshal (en)
Parte hartutako gatazkak	Lehen Mundu Gerra
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	Luteranismoa
Alderdi politikoa	baliorik ez

Paul Ludwig Hans Anton von Beneckendorff und von Hindenburg (Posen, gaurko Poznań, 1847ko urriaren 2a - Neudeck, 1934ko abuztuaren 2a), Alemaniako marexala eta Weimarko Errepublikako bigarren lehendakaria izan zen.

Paul von Hindenburg Posenen jaio zen, oraindik Prusia zen inperioan. Aita Robert von Beneckendorff von Hindenburg (1816-1902) izan zen eta militarra zen 1832az geroztik. Paul jaio zenean, Poseneko infanteriako tenientea zen. Familia Prusiako aristokrazia lurjabeko kide zen. Aitaren aldeko aitona-amonak Otto Ludwig von Beneckendorff von Hindenburg (1778-1855) eta Eleonore von Brederlow ziren eta horrek nobleziarekin erlazionatzen zuen. Ama, berriz, Luisa Guillermina Schwickart (1807-1893) izan zen, margolaria. Karl Ludwig Schwickart, Paul von Hindenburgen amaren aldeko aitona, prusiar armadako sendagile-koronela izan zen.

Karrera militarra egin zuen. Tarte motz batez, bigarren hezkuntzako institutu batean ikasi ondoren, 1859tik 1866ra Wahlstatteko Kadete Eskolan aritu zen, Liegnitzen eta, gero, Berlinen.

1866an, lotinant zen, jada, 7 Asteko gerran eta Frantzia-Prusia Gerran. 1903an jeneral egin zuten.

Hindenburg 1911n erretiratu zen armadatik, 63 urte zituenean; hala ere, 3 urte gero, Lehen Mundu Gerra hasi zenean, berriro erantsi zitzaion hari VIII. armadaren komandante karguan, ekialdeko frontean.

1914an, errusiar armada garaitu zuten Tannenbergeko batailan eta eroi egin zuten, ospe eta ohore handia lortuz eta mariskal egin zuten. Tannenbergeko garailea deitzen zioten.

1916ko abuztuan, Estatu Nagusiko kide egin zuten, Erich Ludendorffen ondoan. 1918an, monarkia salbatu nahian, Gilen II.a Alemaniakoari alde egiteko aholkua eman zion. Altxamenduak itzaltzeko ahaleginean ibili zen, gobernu berriarekin kolaboratuz eta, 1919ko uztailean Versaillesko Ituna sinatu zutenean, Hindenburgek dimititu egin zuen.

Eskuineko alderdiek Hindenburg Weimarko Errepublikako presidente izateko aurkeztera bultzatu zuten. 1925eko apirilean aukeratu zuten presidente bigarrena, beti ere, Kaiserraren baimena lortu ondoren. Monarkiko sutsua, ez zuen errepublikan sinesten, baina konstituzioari leial izaten saiatu zen, baina, 1930ean, Hindenburgek Heinrich Brüning egin zuen kantzelari legebiltzarra kontuan hartu gabe. Horrela hasiko ziren Weimarko Errepublikako gobernu presidentzialak.

1932ko apirilean, berriro hautatu zuten lehendakaritzarako, hauteskunde haietan Adolf Hitler erraz garaitu zuelarik. Hala ere, Reichstagen, nazien alderdiak boto gehiago zituen eta eserlekuetan irabazi zuen. Gobernua indartzeko kantzelariak kontuan hartu behar zuen hura. Garai honetarako, 1933ko urtarrilean, Hindenburg manipulatzen erraza zen eta kantzelari Hitler hautatzeko premia ikusarazi zioten. Hitler kantzelaritzara igotzean, garbi ikusi zen nazismoaren hegemonia.

Reichstagaren sutean, Hindenburgek juduen oinarrizko eskubideak eteten zituen dekretua izenpetu zuen, eta nazionalsozialistei ateak ireki zizkien erabat.

1933ko martxoaren 24an, aginte guztia Führerraren esku utzi zuen eta Weimarko Errepublikaren amaiera etorri zen. Alemania nazia zen, jada.

1934ko abuztuaren 2an hil zen Hindenburg Gut Neudecken (Ogrodzieniec). Zahartzaroko dementzia zuen eta, heriotzaren bezperan, Hitler Kaiserra zela pentsatu zuen, Maiestate esan ziolarik. Bere heriotza izan zen Führerrari aginte osoaz jabetzeko geratzen zitzaion traba bakarra gainditzen lagundu ziona.

Hitlerrek ez zuen haren nahia errespetatu eta Tannenbergeko bataila gogoratzen zuen monumentuan eman zioten lur, hasieran, emaztearengandik urruti -gero, batera jarriko zituzten-. Mariskalaren azken hitzak jasoak izan ziren.

Bigarren Mundu Gerra bukaeran, amerikarrek aurkitu zituzten nazien ondo gordeta zituzten Hindenburg bikotearen hilotzak. Eztabaida batzuen ondoren, ultraeskuindarren altxamenduen beldur baziren ere, ez zituzten gorpuak suntsitu eta hilobi sekretu batera eraman zituzten. Marburgoko Santa Isabel elizako kapera batean geratu ziren, metalezko xafla lodi batez babestuta. Iluntasun hartan jarraitzen dute oraindik.

Paul von Hindenburg Berlin, Detmold, Munster, Frankfurt, Hanburgo, Kassel, Karlsruhe, Koblentza, Lübeck, Nurenberg, Potsdam eta Zwickauko ohorezko hiritar izan zen.

• Hindenburgen hiletak^{[Betiko hautsitako esteka]}

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Paul von Hindenburg