Ulm
Pri la aliaj signifoj de ULM rigardu en ULM.
| Ulm | |||||||
| |||||||
| |||||||
| |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| urbego • universitata urbo • eksterdistrikta urbo en Baden-Virtembergo • ĉefregioncentro • doubled population centers • urbo • urba komunumo de Germanio • ĉefurbo de distrikto en Germanio • Libera regna urbo | |||||||
| |||||||
| Administrado | |||||||
| Federacia lando | Baden-Virtembergo | ||||||
| Distriktaro | Distriktaro Tübingen | ||||||
| Distrikto | eksterdistrikta urbo | ||||||
| Urborajtoj | Urbo (Stadt) | ||||||
| Telefona antaŭkodo | 0731, 07304 (Ermingen), 07305 (Eggingen, Einsingen, Donaustetten, Gögglingen), 07346 (Unterweiler) | ||||||
| Poŝtkodo | 89073–89081, 89160 (Himmelweiler) | ||||||
| Malnova poŝtkodo de antaŭ 1993 | 7900 (ĝis 1993) | ||||||
| Aŭtomobila kodo | UL | ||||||
| Oficiala Municipokodo | 08421000 | ||||||
| NUTS | DE144 | ||||||
| LOCODE | DE ULM | ||||||
| Subdivido | Urbocentro (Kernstadt) kaj 17 pliaj urbopartoj (Stadtteile) | ||||||
| Politiko | |||||||
| Komunumestro | Gunter Czisch | ||||||
| Titolo de komunumestro | Oberbürgermeister | ||||||
| Partio de komunumestro | SPD | ||||||
| Adreso de la administrejo | Marktplatz 1 89073 Ulm | ||||||
| Demografio | |||||||
| Loĝantaro | 128928 (stato 2022-12-31) [fonto: landa statistika oficejo (decembro 2020)] | ||||||
| Geografio | |||||||
| Geografia situo | 48° 24′ N, 9° 59′ O (mapo)48.398419.99155Koordinatoj: 48° 24′ N, 9° 59′ O (mapo) | ||||||
| Alto super la marnivelo | 533 m | ||||||
| Areo | 118,69 km² | ||||||
| Oficiala retejo | https://www.ulm.de/ | ||||||
Ulm estas universitata urbo en la germania federacia lando Baden-Virtembergo. Ĝi estas la administra sidejo de la distrikto Alb-Donau (Ĵuraso-Danubo), sed ne apartenas al ties teritorio, sed konsistigas eksterdistriktan urbon ene de la distriktaro Tübingen. Krome ĝi estas parto de la regiono Danubo-Iller, kiu kovras teritorion kaj de Baden-Virtembergo kaj de Bavario.
Ulm havas 120 000 loĝantojn. Ĝi situas je rivero Danubo kaj Iller, kiu tie konsistigas la orientan limon de Baden-Virtembergo. Tamen Ulm ne situas rande de sia alemana lingvo-regiono, ĉar ankaŭ la bavaria provinco Ŝvabio, aliflanke de la rivero, estas alemana. La urbo estas membro de eŭropa ligo de mezgrandaj urboj, nomata Eurotowns.
Blazono
redaktiUlm havas unu el la plej simplaj imageblaj blazonoj: Ŝildon, kiu supre estas nigra kaj sube blanka.
Historio
redaktiLa Batalo de Ulm la 16an–19an de Oktobro 1805 estis serio de bataletoj, fine de la Kampanjo de Ulm, kiu permesis al Napoleono Bonaparte kapti tutan Aŭstrian armeon estre de la komando de Karl Freiherr Mack von Leiberich ŝanĝe al minimumaj perdoj kaj devigi ĝin kapitulaci ĉe Ulm.
Ĝemelurboj
redaktiUlm ne havas oficialan ĝemelurbon. De 1986 tamen ekzistas privata ĝemeleca asocio, kiu flegas kontaktojn al la urbo Jinotega en Nikaragvo.
Katedralo
redakti- Vidu ĉefartikolon: Katedralo de Ulm
La gotika katedralo de Ulm havas la plej altan preĝejan turon en la mondo, ĝi altas 161,53 metrojn.
La katedralo (nun protestanta) estis fondita la 30-an de junio 1377, ĉar tiutempe ne ekzistis kristana preĝejo ene de la urbaj muroj. La konstruado daŭris longe; je la oficiala inaŭguro kaj konsekrado en 1405 ĝi neniel estis preta, sed nur kovrita de provizora tegmento. Jam la tiama konstruestro, Ulrich Ensinger, projektis turon 150 metrojn altan. Sed en 1543, post la konvertiĝo de Ulm al protestantismo, la turo atingis nur ĉirkaŭ 100 metrojn.
La finkonstruado de la turo okazis nur inter 1885 kaj 1890. La turo estas vizitebla kaj donas belan vidon al la urbo.
Servoj
redaktiGefiloj
redakti- Albrecht Ludwig Berblinger
- Albert Einstein, fizikisto
- Andreas Eschbach
- Johann Martin Miller, verkisto kaj predikisto
- Hildegard Knef, aktorino kaj kantistino
- Luitpold Steidle, oficiro kaj GDR-ministro
- Marlene Weingärtner, tenisistino
- Ulrich Jung
Vidu ankaŭ:
Esperanto en Ulm
redaktiEl inter la movadaj eventoj en la urbo ekzemple menciiĝu, ke inter la 27-a de decembro 1970 kaj la 3-a de januaro 1971 la 14-a Internacia Seminario de Germana Esperanto-Junularo okazis en Ulm kaj pritraktis la temon "La rolo de la specife mallonga filmo". Ekde 1983 ekzistas la Esperantogrupe "Germana Internacia Societo Ulm/Neu-Ulm", kiu kunvenas regule vendrede vespere je la sepa kaj duono. La grupo organizis la SAT-kongreson en najbareco kaj eldonis la libron "La Zamenhofstrato". La grupon GIS gvidas Michael J. Scherm-Markow kaj Gerald Grupp.