Stuttgart

Stuttgart (Duits: [ˈʃtʊtɡaʁt], luister (hulp·inligting); letterlik: "merrietuin"; Swabiese Duits: Schduágórd, [ˈʒ̊d̥ua̯ɡ̊ɛʕd̥]) is die hoofstad van die Suidwes-Duitse deelstaat Baden-Württemberg. Met 'n bevolking van 630 305 in die stadsgebied en sowat drie miljoen in die metropolitaanse gebied (Region Stuttgart) is dit die grootste stad in die deelstaat Baden-Württemberg en die sesde grootste in Duitsland. Stuttgart is die administratiewe en ekonomiese sentrum van Baden-Württemberg en vorm 'n stedelike distrik (Duits: Stadtkreis). Dit is ook die hoofstad van die administratiewe gewes Stuttgart van Baden-Württemberg met 'n bevolking van vier miljoen.

Stuttgart
Kaart	Wapen
	Vlag
Land	Duitsland
Deelstaat	Baden-Württemberg
Koördinate	48°47′N 9°11′O / 48.783°N 9.183°O / 48.783; 9.183
Stigting	945
Stadstatus	1219
Oppervlakte:
- Totaal	207,32 vk km
Hoogte bo seevlak	247 m
Bevolking:
- Totaal (31 Desember 2020)	630 305[1]
- Bevolkingsdigtheid	3 040/vk km
- Metropolitaanse gebied	2 800 000
- Metropolregion	5 300 000
Tydsone	UTC +1 (MET)
- Somertyd	UTC +2 (MEST)
Burgemeester	Frank Nopper (CDU)
Amptelike webwerf	stuttgart.de

Die stad is weerskante die Neckarrivier in die hartland van die historiese streek Swabe geleë, temidde van 'n beboste gebied met wingerde en vrugteboorde. Oos en suid daarvan strek die berglandskappe van respektiewelik Swartwoud en Swabiese Alb.

Terwyl daar reeds in prehistoriese tye nedersettings in die huidige voorstad Bad Cannstatt gevestig is en die Romeine hier later 'n fort gebou het, het Stuttgart, soos sy naam in Duits aandui, sy oorsprong in 'n perdeboerdery (Oudhoogduits: Stuotgarten) gehad wat omstreeks 950 gestig is. Later is in die gebied, waar reeds die Romeine wingerde aangelê het, 'n wynbedryf gevestig. Nadat die nedersetting in die 13de eeu onder die bewind van die grawe van Württemberg gekom het, het dit stadstatus ontvang. Omstreeks 1320 het die grawe van Stuttgart hul permanente residensiestad gemaak, en ná 1482 het die stad agtereenvolgens as hoofstad van die graafskap, hertogdom, koninkryk en deelstaat Württemberg gedien.

Op 'n bloeitydperk in die 16de eeu het die verwoestings van die Dertigjarige Oorlog (1618–1648) en die Franse invalle onder Lodewyk XIV (1681–1684) gevolg wat 'n periode van agteruitgang ingelui het. Eers met die nywerheidsomwenteling in die 19de eeu het Stuttgart weer aansienlike groei ervaar.

Vandag vervul Stuttgart nie net administratiewe funksies as setel van die deelstaatregering van Baden-Württemberg en die administrasie van die gelyknamige gewes nie, maar dien ook as 'n belangrike spoorwegsentrum langs 'n natuurlike roete wat die Donaugebied met Noord-Duitsland en die Ryn verbind. Die stad se rivierhawe is in 1958 geopen, terwyl sy internasionale lughawe tans met jaarliks sowat 9,7 miljoen passasiers die sesde grootste in Duitsland is.^[2] Dit was een van die gasheerstede tydens beide die FIFA Sokker-Wêreldbekertoernooi in 1974 en FIFA Sokker-Wêreldbekertoernooi in 2006.